The Babadook
The Babadook combineert psychologische spanning met de dreiging van een bovennatuurlijk monster uit een nogal duister kinderboek, om een alleenstaande moeder de angst aan te jagen dat ze haar kind iets zal aandoen. Een perfect voorbeeld van hoe innerlijke spanning de basis kan zijn voor een geslaagde horrorfilm.
Jennifer Kent maakte in 2005 de tien minuten durende film Monster, waarin een speelgoedfiguur uitgroeit tot een volwassen en behoorlijk echt monster. Het bedreigt een moeder en haar zoon, en laat zich niet eenvoudig wegjagen. De film diende als inspiratie voor wat Kent later zou ontwikkelen tot The Babadook, waarin niet een pop maar een pop-up plaatjesboek de bron vormt van een bovennatuurlijk monster dat ook hier moeder en zoon bedreigt. De Australische film werd internationaal positief ontvangen toen deze in 2014 uitkwam, maar sloeg in Nederland de bioscopen over. De film is echter nu alsnog op dvd en blu-ray verkrijgbaar en terecht, want deze film mag gezien worden.
De moeder in deze versie van Kents verhaal is Amelia (Essie Davis), die bijna zeven jaar geleden haar man verloor toen ze samen onderweg waren naar het ziekenhuis voor de geboorte van haar zoon, Samuel. Als gevolg daarvan is ze in haar eentje verantwoordelijk voor Samuels opvoeding en het brood op de plank. Amelia heeft, zo wordt langzaam duidelijk, het verlies van haar man nooit echt goed verwerkt, en dit werkt door in Samuels opvoeding en daardoor zijn karakter. Hij is een liefhebbend jochie, maar behoeft erg veel aandacht en kan behoorlijk eigenwijs zijn. Het zorgt ervoor dat Amelia's last nog groter wordt dan deze al is, en met name in de eerste helft van de film levert dit haar aardig wat sympathie op.
De situatie verandert wanneer Samuel voor het slapengaan het boek Mister Babadook uit de kast trekt om uit voorgelezen te worden. Amelia kent het boek helemaal niet, en staakt het voorlezen eruit wanneer blijkt dat het bijzonder duister van aard is en grafische beelden bevat. Het boek dreigt met de komst van de Babadook en waarschuwt dat je er nooit meer vanaf komt als je eenmaal van zijn bestaan geleerd hebt. Al snel begint Amelia een bovennatuurlijke aanwezigheid te voelen, en lijkt het er inderdaad op dat de Babadook, wat het ook moge zijn, haar en haar zoon begint te treiteren en te bedreigen.
Waar The Babadook sterk in is, is de eenvoud van zowel de verhaallijn als hoe deze weergegeven wordt. Veel van de scènes beperken zich tot Amelia en Samuel en veel van de spanning komt voort uit de vertolking door Davis en Noah Wiseman, de zesjarige acteur die de rol van Samuel speelt. Hij doet dit met de onschuld die de rol vereist, maar weet heel goed de spanning richting Amelia op te drijven als het scenario vereist dat hij zich wat onhandelbaarder gedraagt. Het levert een spanningsveld op tussen de twee waardoor het niet onbegrijpelijk is dat Amelia zich, door de invloed van de Babadook, agressiever en dreigender begint te gedragen richting haar zoon. Het ware gevaar van het monster is dan ook dat het Amelia gebruikt om het echte kwaad te doen. De ware angst komt voort uit hoe oncontroleerbaar het monster is.
De andere kant van de eenvoud in The Babadook is de wijze waarop de cast en het monster in beeld worden gebracht. Kent heeft bewust voor in-camera effecten gekozen en gebruikt schimmen en geluiden om de spanning op te drijven. De vorm overschaduwt hierdoor de inhoud niet, maar vult deze prettig aan. Het geeft daardoor ook ruimte om na te denken over de oorsprong van de Babadook, die toevallig in Amelia's leven komt als zij de zorg voor haar kind écht niet meer trekt. Is het monster eigenlijk een manifestatie van onverwerkt trauma?
De blu-rayuitgave van The Babadook bevat ongeveer een uur aan extra's, waaronder een trailer, een paar verwijderde scènes en een b-roll van achter-de-schermen-opnamen. Daarnaast is de korte film Monster te bekijken en is er een half uur durende compilatie van interviews met de cast en de regisseur. Hoewel deze interviews een interessant beeld geven van met name Kents motivaties, zijn ze erg droog; een interviewer of voiceover is afwezig: de vragen, waarvan sommige het schoolkrantniveau maar net overstijgen, worden in beeld getoond, waarna de persoon in kwestie antwoordt.
Nadeel van de blu-ray is de lastige navigatie: bij het starten wordt een drietal trailers vertoond, die niet kunnen worden overgeslagen (behalve door ze door te spoelen), en daarna begint de film. En pas als deze bezig is, is het mogelijk het menu op te vragen om bijvoorbeeld een van de extra's af te spelen. Dit had op zich wat handiger ingedeeld kunnen worden, zeker omdat het niet ongewoon is de extra's op een ander moment te willen kijken dan de film zelf.
Wat deze uitgave in ieder geval weet te bereiken is dat The Babadook alsnog in Nederland is uitgekomen, al is het dan niet in de bioscoop. Voor wie geen fan is van 'jump scares', waar deze film niet aan doet, is The Babadook een prachtig voorbeeld van hoe horror wél hoort te werken: angst inboezemen die ervoor zorgt dat vreemde geluiden in je slaapkamer je ongemakkelijk doen voelen. Deze mag boven aan het verlanglijstje van de horrorliefhebber.
