Interstellar

Wetende dat Christopher Nolan een bijna klassiek filmmaker is, die houdt van film en zo veel mogelijk alles 'in camera' wil vastleggen, is het opvallend dat hij zijn camera nu op de sterren heeft gericht. Want hoewel de man in eerdere films al heeft gespeeld (en geschokt) met magie en het binnentreden van dromen, is hij altijd down to earth gebleven. In Interstellar komt daar, toepasselijk gezien zowel figuurlijk als letterlijk, verandering in.

In de wereld die wordt getoond in Nolans negende speelfilm heeft de mensheid meer dan genoeg reden om naar de sterren te kijken: de wereld is uitgeput en wordt langzaam minder geschikt om te bewonen. Gewassen raken schaars, zandstormen bemoeilijken het leven en de wereldbevolking neemt langzaam af. De film gaat uit van het idee dat de mensheid niet bestemd is om op de planeet Aarde uit te sterven, maar om verder te kijken, op zoek naar een andere rots om te bewonen.

Interstellar: Mackenzie Foy en Matthew McConaughey

Om dit gegeven in te vullen volgt Interstellar het verhaal van Cooper (Matthew McConaughey), een voormalig testpiloot en ingenieur die zijn dagen doorbrengt als maïsboer. Hij woont met zijn dochter, zoon en vader op een boerderij, waar Murph, zijn dochter, een vreemd natuurkundig verschijnsel in haar slaapkamer ervaart. Het verschijnsel leidt Cooper naar een positie als gezagvoerder in een buitenaardse reis, op zoek naar een plek voor de mensheid om een nieuw bestaan op te bouwen.

Hoewel Interstellar verhaalt over ruimteschepen en astronauten en belangrijke verhaalelementen zijn weggelegd voor wormgaten en andere astronomische verschijnsels, zou het niet terecht zijn om te beweren dat Nolan zijn realistische, persoonlijke kant heeft verlaten. Het tegendeel is waar: de reis die Cooper onderneemt wordt in grote mate gedreven door zijn vaderschap. Hij wil een wereld vinden waar zijn kinderen, de nieuwe generatie van de mensheid, kunnen opgroeien en oud worden. En door tijdens Coopers afwezigheid van onze planeet het verhaal van zijn leergierige dochter te blijven volgen, vervreemdt de film zich ook niet van deze familiesituatie. De gebroeders Nolan - Christopher schreef het scenario opnieuw samen met broer Jonathan - hebben een verhaallijn opgetuigd die het publiek in staat stelt nieuwsgierig mee te kijken met McConaughey in de ruimtemissie, terwijl intussen het hart van de film kloppend wordt gehouden door Mackenzie Foy en Jessica Chastain, die de rol van Murph op verschillende leeftijden spelen - niet dat McConaughey zijn eind niet overeind houdt: de man bewijst voor de zoveelste keer in korte tijd zijn waarde als acteur.

Het mooie van Interstellar is dat deze combinatie, van sciencefiction met ruimtereizen enerzijds en het leven van Coopers achtergebleven familie anderzijds, elkaar prachtig aanvult. Het reizen in de ruimte heeft een grote impact op het tijdverloop voor verschillende personages, wat betekent dat terwijl de ruimtemissie wordt gevolgd, zich op onze planeet een compleet leven afspeelt. De kijker wordt meegenomen naar andere sterrenstelsels en ziet Coopers kinderen opgroeien tot volwassenen met hun eigen hopen, angsten, problemen en kapotgeslagen dromen. De Nolans steken hun grote teen diep in de sci-fi, maar gebruiken dit om uiteindelijk gewoon een mooi verhaal over familie te vertellen. En beide onderdelen ondersteunen elkaar op een geslaagde wijze, mede dankzij de sterke cast van naast McConaughey en Chastain ook Nolan-steunpilaar Michael Caine en Anne Hathaway. Caine en Hathaway spelen eveneens vader en dochter; hoewel Caines personage zijn dochter de ruimte in stuurt in plaats van zelf te gaan, is de motivatie hetzelfde als voor Cooper, namelijk het zorg dragen voor een goed leven voor het nageslacht.

Interstellar: Matthew McConaughey, Anne Hathaway en David Gyasi

Christopher Nolan zet natuurlijk ook voor Interstellar weer beide schouders onder het visuele spektakel dat hij, wederom met IMAX-camera's gefilmd en dat opnieuw meer dan in zijn vorige werk, aflevert. Hoewel een film waarin wormgaten en ruimtestations voorkomen natuurlijk niet ontkomt aan het doen van een digitaal effectje hier en daar, voelt het geheel nergens aan als een digitaal spektakel. Dat is het echter op momenten wel; zodra Aarde verlaten wordt en het ruimtestation Endurance zijn trip door het wormgat maakt, wordt de film een beetje freaky, en daardoor direct spannender. Want waar gaat het heen? Wat gaan Cooper en zijn crew vinden? Die spanning wordt meer gevoed door nieuwsgierigheid dan een inhoudelijke spanningsboog, maar op een gegeven moment lijkt Interstellar toch in staat de kijker zelf mee te trekken door een figuurlijk wormgat, op een avontuur om de mensheid te redden, werelden te ontdekken en je te verbazen over wat voor interessante aspecten er allemaal kleven aan natuurkunde.

Het verhaal blijft door al deze aspecten boeien tot aan midden in de finale, waarin een bijzonder gedurfd concept dreigt de zorgvuldig opgebouwde vertelling ineen te laten zakken. Niets is hier echter te afwijkend van de lijnen die in de rest van het verhaal waren uitgezet en de emotionele basis voor genoemd concept zorgt voor een soepele acceptatie, hoewel het wat kijkers zou kunnen vervreemden. Dat neemt echter niet weg dat Interstellar weer een typische Nolan is geworden: vernieuwend en visueel vermakend met een groot aandeel voor de persoonlijke insteek. Het is wellicht niet zijn beste, maar waarschijnlijk wel zijn interessantste film tot nu toe.