Lone Survivor

Een militaire missie die volledig mislukt, nog voordat de militairen die deze uitvoeren goed en wel op pad zijn. Zelfs als een film in zijn titel belooft dat de afloop niet positief is valt er nog genoeg te beleven, zo bewijst Lone Survivor.

De film is gebaseerd op Operation Red Wings, een militaire operatie van het Amerikaanse leger tijdens de oorlog in Afghanistan. Doel van de missie was om een hooggeplaatst Taliban-lid op te pakken, wat zou moeten leiden tot meer stabiliteit in de regio, voorafgaand aan de verkiezingen in Afghanistan.

Lone Survivor: SEALS en Afghaanse burgers

De missie vond plaats in de zomer van 2005 en is waarheidsgetrouw weergegeven in Lone Survivor. Een groep van vier Navy SEALs gaat op pad voor de missie en wordt gedropt in het gebergte nabij een dorpje waar Talibanleider Ahmad Shah zich schuil hield. Terwijl ze hun weg maken door de bebossing in de bergen komen ze echter een paar burgers tegen, waardoor de verborgenheid van hun missie in gevaar komt. Het team moet de morele keuze maken om de onschuldige burgers uit te schakelen of de missie af te breken.

Lone Survivor is een film die, hoewel doorspekt van geweld en met de nodige positieve weergaven van het Amerikaanse leger, niet leunt op het geweld en de actie. Deze worden slechts gebruikt om het verhaal te vertellen en de intensiteit van de situatie te tonen. De film begint eenvoudig, met een introductie van de militairen, hun collega's en de legerbasis, en laat zien hoe een militaire missie toch behoorlijk leunt op een degelijke professionele aanpak. Vanaf het begin probeert het verhaal zich duidelijk te richten op het verloop, en niet de uitkomst, vermoedelijk vanwege de aanname dat deze bij het publiek wel bekend is (en anders helpt de titel daar wel bij). Een gevoel van "gaan ze het halen" wordt dan ook nauwelijks opgewekt.

Waar de film wel op leunt, is het waarheidsgetrouw weergeven van hoe de SEALs hun missie beleefd hebben. Het is een groep professionals, maar ze zijn een team, kennen elkaar persoonlijk en doen ook gewoon aan smalltalk tijdens de operatie. Het dilemma dat zich aandient wanneer hun aanwezigheid ontdekt wordt door lokale Afghanen is daardoor des te intenser. Er mag dan een oorlog gelden, wat voor veel actiefilms een excuus is om erop los te moorden, de militairen zien grote moeite in de beslissing om ofwel de missie af te breken en dus maanden voorbereiding weg te gooien, ofwel de burgers het zwijgen op te leggen.

Lone Survivor: SEALs onder vuur

Wanneer het team daarna uiteindelijk in een hinderlaag komt, wordt de intensiteit die daarmee al opgebouwd was alleen maar groter. Een vuurgevecht tussen de partijen ontketent zich, dat door regisseur Peter Berg (Battleship, Hancock) vakkundig wordt weergegeven. Hij weet de weergave evenwichtig te houden en te voorkomen dat de scènes waarin de strijd wordt weergegeven te veel over het geweld en te weinig over de militairen gaan. De beelden worden hierbij geholpen door het, overigens voor een Academy Award genomineerde, geluid. Kogels vliegen langs de oren van de kijker, waardoor het idee middenin de strijd te zitten alleen maar groter wordt.

Lone Survivor is in principe 'gewoon' een oorlogsfilm: er zijn soldaten en andere militairen, er is een slagveld, er wordt geschoten. Maar vooral wordt getoond hoe intensief deze missie was en hoe een stille undercoveroperatie enorm uit de hand gelopen is. Het is wellicht jammer dat de uitkomst al bijna direct duidelijk is, maar er blijft met die wetenschap nog genoeg over om aan het scherm gelijmd te blijven.