The Fifth Estate
Er is de laatste jaren veel gezegd en geschreven over WikiLeaks-oprichter Julian Assange. Voor de een is hij een held, vrijbuiter, voorvechter van het vrije woord en strijder die misstanden aan de kaak stelt, terwijl de ander een soort boeman in hem ziet die met het openbaren van militaire geheimen de levens van onschuldige mensen in gevaar heeft gebracht. Hoewel er veel gezegd en geschreven is over Assange en de rechten op zijn autobiografie inmiddels ook verkocht zijn, is nog nooit een film over de beste man geproduceerd. Tot nu dan.
Julian Assange, wie kent hem niet? Iedereen die het nieuws de afgelopen paar jaar heeft gevolgd, heeft wel iets over de witharige Australiër meegekregen. Van de Zweedse verkrachtingsaanklachten, tot de pogingen tot uitlevering en het feit dat hij al sinds 2006 geen vaste verblijfplaats meer heeft. Dit alles leent zich natuurlijk uitstekend voor een spannende politiek getinte thriller. Alle ingrediënten zijn aanwezig: militaire geheimen, internationale complotten en een man die door een machtige regering in het nauw gedreven wordt. Meng een soort moreel grijs gebied door het geheel en klaar. Zou je zeggen.
Regisseur Bill Condon besloot echter de film zo waarheidsgetrouw mogelijk neer te zetten. Geen modernere, actuelere versie van Enemy of the State, maar een film die (ondanks wat leuke visuele effecten hier en daar) bijna kijkt als een documentaire. We volgen Assange, overigens prima neergezet door rijzende ster Benedict Cumberbatch, vanaf het prille begin van WikiLeaks tot het moment waarop hij de honderdduizenden geheime militaire documenten onthulde, waarmee hij het grootste deel van zijn beruchtheid verwierf. In de tussentijd krijgen we te zien hoe hij een collegezaal op een hackersconventie toespreekt, we zien waar hij zijn servers neerzet, we komen er achter wat het nut is van het hebben van meerdere email-adressen en we zien heel veel (leuk in beeld gebrachte) chatgesprekken.
Het probleem hiermee echter is dat chatgesprekken, serverruimtes en email-adressen niet genoeg zijn om een film interessant te maken. Cumberbatch (bekend van onder meer Star Trek: Into Darkness en binnenkort te horen als de stem van Smaug in het vervolg op The Hobbit) zet een prima Assange neer, inclusief wijze van spreken en aparte maniertjes. Carice van Houten doet haar best, maar kan helaas niet verhullen dat ze - tenzij ze rolletjes van 'buitenlandse met vreemd accent' wil blijven spelen - toch echt aan haar wel érg Nederlandse tongval moet werken en Daniel Berg (gespeeld door Daniel Brühl) lijkt eigenlijk vooral aanwezig te zijn om Assange zo veel mogelijk tegen te spreken.
Wat rest is een vrij saaie vertelling over één van de grootste en belangrijkste affaires die de wereld ooit gezien heeft. De film is vrij neutraal in het beeld dat van Assange geschetst wordt en geeft argumenten van beide kanten van het hek weer, maar slaagt er desondanks niet in ál te boeiend te worden. Benedict Cumberbatch is een genot om naar te kijken, maar ook hij kan niet voorkomen dat The Fifth Estate - ondanks dat het einde nog even interessant lijkt te gaan worden - uiteindelijk als een nachtkaars uitgaat.
