Boek: Jo Nesbø - De kakkerlak

De kakkerlak is het tweede deel uit de serie over Harry Hole, een Noorse rechercheur aan lagerwal. Harry slijt zijn vrije uren met halve liters bier in een marginaal café. Maar als de Noorse ambassadeur in Thailand wordt vermoord, krijgt Harry de opdracht af te reizen naar het Verre Oosten en de zaak op zich te nemen. Daar moet hij de moord op zien te lossen te midden van politieke belangen, corrupte autoriteiten, pedofielen en de verstikkende hitte.

Jo Nesbø zet hoofdpersoon Harry Hole neer als de zoveelste eenzame rechercheur met een alcoholprobleem, geplaagd door een gebeurtenis in het verleden, en dat is jammer. Dat cliché wordt in mijn nederige opinie tegenwoordig te vaak gebruikt. Ook andere personages vallen ten prooi aan stereotypering: de dame van middelbare leeftijd 'van wie je kunt zien dat ze ooit mooi is geweest', de opstandige dochter, de vrouwelijke rechercheur die haar mannetje weet te staan, het is al te vaak gedaan. Nesbø probeert dit te verhelpen door sommigen van hen ongewone eigenschappen te geven, maar dat voelt geforceerd en dient geen rol binnen het verhaal.

Het mag zonde genoemd worden dat het boek bevolkt wordt door zulke typetjes, want het verhaal is meer dan solide. Op een deus ex machina en een zeer overbodige seksscène na, valt Nesbø nergens in de valkuilen waar al menig detectiveschrijver in is geduikeld. De lezer wordt regelmatig vakkundig op het verkeerde spoor gezet, waardoor de ontknoping vrij verrassend is, zeker vergeleken met andere werken in het genre. De sleutel tot het geheel is niet iets dat Harry 'toevallig' vindt, noch iets dat Harry wel weet maar de lezer niet.

Verhaaltechnisch zit het dus wel snor, en ook verteltechnisch is Nesbø niet slecht. Het werk heeft een lekker tempo: te gejaagd, noch te traag. Personages komen zelden houterig of onwennig over, alles is heel natuurlijk en realistisch. Alleen de laatste paragraaf van de grote ontknoping, met niet één maar twee tenenkrommend slechte oneliners, zou beter in een film van Schwarzenegger passen, dan in dit boek.

Nesbø schuwt ook grafische beschrijvingen niet, alhoewel hij daar soms verder mee gaat dan strikt noodzakelijk voor het verhaal. Natuurlijk is dat een kwestie van interpretatie, maar het scheen mij eerder een poging tot choqueren dan een stilistische keuze.

Al met al is De kakkerlak zeker een aanrader. Het is een goed verhaal, dat ook doorgewinterde fans van detectives zal kunnen verrassen. Het verhaal is ook goed geschreven, waardoor de casual lezer zich zal kunnen vermaken.