Iron Sky

Na hun verlies aan het einde van de Tweede Wereldoorlog vluchtten de nazi's naar de maan. Daar bouwden ze een eigen samenleving waar nieuwe nazi's werden opgeleid, wapens werden gebouwd en een invasie van Aarde werd voorbereid. Ruim 70 jaar later, in 2018, is het moment dan daar: nazi's van de maan keren terug naar onze planeet.

Het is een pulp-idee om een film over te maken: ruimtenazi's. Aan de donkere zijde van de maan hebben ze een fort in de vorm van een swastika, rijden ze over het maanoppervlak op Zundapps en dragen ze langere donkere leren jassen. In Iron Sky wordt een Amerikaanse maanmissie, een promotiestunt van de president, door deze nazi's verstoord, die de astronauten zien als de fronttroepen voor een invasie van de maan.

Iron Sky: Nazi's in zwarte jassen

De Finse makers hebben er niet lang voor nodig om duidelijk te maken dat de toonzetting satirisch is: vraagstukken over hoe een samenleving eigenlijk kan overleven op een omgeving als de maan of hoe een oude Duitse auto aan zijn brandstof komt en met dezelfde zwaartekracht als op Aarde kan rijden worden eenvoudig genegeerd. In plaats daarvan zien we klaslokalen waarin jonge Duitse kinderen de hitlergroet brengen en geïndoctrineerd worden door hun docenten, een wetenschapper die ruimteschepen bouwt voor de invasie van Aarde en nazi's die zich gedragen alsof ze zich simpelweg nog middenin de Tweede Wereldoorlog bevinden.

Het is een gevoelig onderwerp, die oorlog, maar in Finland lijkt men daar geen probleem mee te hebben. Iron Sky zet de nazi's neer als puur fictieve figuren met foute denkbeelden en nog foutere methoden, alsof ze nooit echt bestaan hebben. Tegelijk worden bekende kenmerken van nazi's vergroot, benadrukt en gebruikt voor satirische elementen in het verhaal of grappen in scènes. Ze salueren elkaar nog steeds met het bekende handgebaar, hangen nog steeds een Führer aan en wanneer één van de Amerikaanse astronauten zwart blijkt te zijn is hun reactie om hem, met degelijke Duitse wetenschap, te veranderen in een blanke man. Daarnaast blijken ze makkelijk af te leiden door het volkslied af te spelen, is hun technologie zwaar verouderd ten opzichte van die van ons en lijken ze enige angst te hebben dat zij een invasie vanaf Aarde kunnen verwachten.

De komst van de astronauten op de maan leert de nazi's van het bestaan van geavanceerde Aardse technologie. Om een niet nader verklaarde reden heeft één van de astronauten een smartphone bij zich, die qua computerkracht sterker is dan de mainframes waar de nazi's hun schepen mee pogen aan te sturen. Het doet ze besluiten een kleine delegatie naar beneden te sturen, om meer van deze technologie op te halen, hun eigen ontwikkeling te versnellen en de Aardse invasie eerder uit te kunnen voeren. Eenmaal op Aarde ontvouwt zich een vis-uit-het-water situatie die plannen en opvattingen bijstuurt.

Iron Sky: Julia Dietze en Götz Otto

Een dergelijk verhaal, met de grappen zoals ze zijn en de plot zoals het is, kan eenvoudig resulteren in een mislukking van jewelste. Te verwachten problemen zijn een totaal onsmakelijke afbeelding van nazi's, veel te flauwe grappen of een totaal belachelijke verhaallijn. Iron Sky heeft daar echter totaal geen last van. Natuurlijk is realisme ver te zoeken, maar de film is een vermakelijke fantasie over niet alleen nazi's die totaal out of touch zijn met de Aardse samenleving, maar ook een knipoog naar Amerikaanse politiek: de naamloze vrouwelijke president is overduidelijk een persiflage op Sarah Palin en de Verenigde Naties in New York lijken door Amerika geleid te worden.

Iron Sky is niet zonder fouten, maar deze zijn eenvoudig te negeren omdat ze ten goede komen aan wat uiteindelijk een leuke film is. Ruimtenazi's versus de Verenigde Naties in een ruimteveldslag is vermakelijk om te zien en de internationale cast weet een geloofwaardige situatie te creëren. Het resultaat is op momenten grappig, verbazend en geen verkeerde tijdsbesteding.