Boek: Christophe van Gerrewey - Op De Hoogte
Een psychologische erfenis van een verbroken relatie zijn maanden, soms zelf jaren, aan gedeelde herinneringen, bestaande uit gedeelde ervaringen van eenzelfde herinnering. Op het moment dat een man tijdelijk intrekt in het huis van zijn vrienden omdat zij op vakantie zijn blikt hij terug op het voorgaande jaar, waar hij nog met zijn toenmalige geliefde in ditzelfde huis verbleef. Hij besluit haar aan te spreken door te schrijven over zijn herinneringen aan haar, hoe hij bepaalde situaties heeft ervaren, wat er door hem heen ging en wat hij nog had willen zeggen, maar toentertijd niet durfde. Ook al is zijn verloren liefde niet langer in zijn nabijheid, haar stem blijft in zijn hoofd spoken en zal langzaamaan zijn verhaal overnemen.
De wijze waarop hij haar schrijft openbaart zich niet als persoonlijke brief, want naar eigen zeggen zullen meerdere mensen (wij, de toeschouwer) meelezen. Onze deelname in dit verhaal wordt ook als reden aangekaart dat hij niet over alles even eerlijk kan zijn en daarom bepaalde details vervormt of weglaat. Naarmate het boek vordert wordt langzaam maar zeker duidelijk dat de vertelling die jou wordt voorgeschoteld niet altijd even betrouwbaar is omdat het perspectief waaruit deze wordt beschreven alleen voorkomt uit één kant van de relatie.
Door alles wat geschreven wordt voor waarheid aan te nemen zul je snel om de tuin geleid worden. Vraag bij een gebroken stel maar aan één persoon de kant van het verhaal en deze zal hoogstwaarschijnlijk vertekend overkomen. De schuld ligt snel bij de ander. In de herinneringen van de schrijver schuilt vooral onbegrip. Onbegrip over waarom zijn relatie tot een einde gekomen is en waarom dit voor hem moeilijker lijkt te zijn dan voor haar.
Het boek kent een redelijk trage opbouw, beginnende met zijn intrek in het huis van zijn vrienden. Het is zijn taak om op de huiskat te passen. Aangezien dit niet al te veel tijd in beslag neemt, vindt hij de gelegenheid om zijn verhaal uit te werken. Dit huis is de enige plek waar de tegenwoordige tijd zich afspeelt, voor en nadat hij weer flashbackt naar zijn diepliggende herinneringen. De situaties waarop de hoofdpersoon reflecteert zijn alledaagse, niet al te ver gegrepen situaties. Een zomerhuis, een bezoek aan de schoonouders, de IKEA of de verhuizing van de vrouw komen aan bod, zonder dat er sprake is van situaties die vanwege vergezochtheid duiden op fictie. Omdat de contexten zo klein blijven is het voor de lezer makkelijker om een identificatie te leggen met eigen ervaringen. De manier waarop de gebeurtenissen opgehaald worden zijn op het eerste gezicht niet altijd even interessant. Het zijn de literaire schrijfstijl, het lichte sarcasme en de melancholieke ondertoon die het leesgemak bevorderen.
Tijdens de momenten van samenzijn ontvouwen er veel momenten van onenigheid en gekibbel. De wijze waarop veel van dit soort akkefietjes door de hoofdpersoon worden afgedaan of zelfs ontlopen zorgen ervoor dat je er als lezer vaak ook niet snel bij stil staat. Op momenten sluipt haar stem echter in het verhaal om zijn misverstanden en de hypocrisie van zijn waarnemingen bloot te leggen. Op deze wijze neemt het boek ons mee langs allerlei gedachtekronkels en zielsbespiegelingen waarvan wij de intenties van de hoofdpersoon constant in twijfel kunnen trekken. Op momenten wordt dit ook voor ons gedaan.
Op de Hoogte is een weemoedig verhaal dat elke situatie met een verloren blik terug laat grijpen, maar ook door laat schemeren dat toen alles nog 'goed' was tussen het stel er al vele kreukels in hun verstandhouding lagen. De extra laag tot nadenken die geboden wordt is dat ook de stem van zijn ex-geliefde waarschijnlijk voortkomt uit zijn eigen brein (ook al wordt dit nergens echt met zekerheid bewezen). De aannemelijkheid van haar tegengeluiden kunnen alsnog niet als ultieme waarheid ervaren worden. Het is niet aan ons als lezer om de echte waarheid uit te vinden, maar het plot biedt een gedachtegoed dat, de volgende keer als er sprake is van miscommunicatie binnen onze relatie, op kan duiken in ons achterhoofd.
