Film: 22 Mei
Na Ex Drummer is 22 Mei de tweede film van de Belgische regisseur Koen Mortier. In tegenstelling tot Ex Drummer heeft Mortier deze keer zelf het scenario geschreven. De film heeft een gewaagd uitgangspunt, aangezien het gaat om een zelfmoordterrorist die zichzelf opblaast in een winkelcentrum. Het is de vraag of Mortier dit intrigerende uitgangspunt kan uitwerken tot een goede film.
Sam (Sam Louwyck) woont in een nogal troosteloos flatgebouw. Op basis van zijn ochtendritueel kan geconcludeerd worden dat deze veertiger een niet zo spannend leven moet leiden. Sam is werkzaam als bewakingsagent in een winkelcentrum. In eerste instantie lijkt dit een normale werkdag voor hem te gaan worden, totdat het winkelcentrum waar hij werkzaam is explodeert. Sam bevindt zich op dit moment voor de ingang. In eerste instantie probeert hij zoveel mogelijk mensen te redden uit het winkelcentrum, tot het moment dat hij zonder duidelijke reden zo hard mogelijk wegrent. Dit doet hij tot het moment waarop hij tot stilstand wordt gebracht door één van de slachtoffers van de aanslag.
Na een succesvol debuut gemaakt te hebben met de cultfilm Ex Drummer is Koen Mortier een kleine 2 jaar bezig geweest met het schrijven van het script voor 22 Mei. In 2009 is gestart met de opnames van de film. Mortier wil met deze film de toekomst van de slachtoffers tonen, wanneer de ontploffing nooit had plaatsgevonden. In de film volgt Sam deze slachtoffers en wordt getoond welke beslissingen in hun leven ertoe hebben geleid dat zij zich op dat moment in het winkelcentrum bevinden. Sam deelt mee in hun verdriet en langzaam groeit bij hem een schuldgevoel, aangezien het uiteindelijk zijn taak als bewakingsagent was om een dergelijke ramp te voorkomen.
Regisseur Mortier concentreert zich in de film vooral op de schuldgevoelens van Sam. Dit doet hij op een wijze die niet bepaald standaard is. Klassieke vertelstructuren worden zonder problemen doorbroken, waardoor het verhaal zich op een nogal chaotische wijze ontvouwt. Sam wordt geconfronteerd met het dagelijkse leven van een aantal slachtoffers, waarbij het lijkt alsof elk van deze personages een onderdeel vormt van het aanwezige schuldgevoel van Sam. En hoewel het schuldgevoel van Sam op een gevoelige wijze in beeld wordt gebracht, is het jammer dat een aantal van deze slachtoffers nogal eendimensionaal zijn.
De visuele stijl van de film doet met name in het eerste deel van de film denken aan Elephant, de film van Gus van Sant waarin een tweetal studenten besluiten om iedereen in hun school uit te moorden. Net als in die film wordt gebruik gemaakt van lange shots, observerende shots waarbij er amper sprake is van gesproken tekst. In het winkelcentrum, en voornamelijk tijdens de ontploffing, zijn de beelden zeer intens en bijna horrorachtig. Deze beklemmende sfeer wordt versterkt door de troosteloze omgevingen. Het acteerwerk in de film is prima, hoewel er soms sprake is van overacting. Wat verder opvalt is de indrukwekkende laatste scène van de film, waarin regisseur Mortier alle positieve elementen van de film om weet te smelten tot een magistraal hoogtepunt.
Met 22 Mei levert Mortier een echte auteursfilm af. Net als andere hedendaagse regisseurs, zoals Gaspar Noé (Enter the Void) en Lars von Trier (Antichrist), weet Mortier zijn eigen filosofie en ideeën te vermengen in een film die in audiovisueel opzicht zeer indrukwekkend te noemen is. Toch zal deze film niet voor iedereen even interessant zijn. De sfeer is zeer naargeestig en donker, en daarnaast is de film op sommige momenten nogal traag en mede door de aparte narratieve stijl soms ook lastig te volgen. Niettemin weet Mortier ook met zijn tweede film indruk te maken, en de liefhebbers van deze film zullen ongetwijfeld reikhalzend uitkijken naar nieuwe projecten van deze getalenteerde Belg.
