Create

Gespeeld op de Xbox 360
Ook verkrijgbaar op de PC, Wii en PlayStation 3 

Het hoesje van Create geeft je hetzelfde gevoel als het moment dat je een LEGO-doos vol nieuwe steentjes en het bijbehorende boekje koopt. Je hoofd loopt over van ideeën, creaties en mechanieken, maar het besef dat je zelf nooit zoiets als de ingenieuze mensen in een LEGO-laboratorium kunt bouwen, prikt je bubbel kapot en gooit je weer de realiteit in.

En die realiteit is hard, want al je eigen ideeën werken niet – zeker in het begin. Create is een bouwspel met flink veel opdrachten en ruimte voor je eigen invullingen. Met een te korte tutorial maakt EA zich er gemakkelijk van af en laat ons vanaf dat punt alleen maar zwemmen, tot het punt dat we verdrinken en niet meer verder willen spelen. Onder de mom van ‘de enige beperking is je eigen creativiteit’. Aan me zolen. Spelers hebben houvast nodig. Dat je moet leren van je fouten is één ding – dat je fouten er voor zorgen dat je niet meer verder wil spelen is een tweede. Geen toegankelijk spelletje dus, terwijl de vormgeving zo toegespitst lijkt op het jongere publiek. Nou, zonder technisch inzicht komen die kids nergens.

Dat is een gemiste kans, want Create kent ontzettend veel potentie. Juist de vrijheid van het spel schreeuwt om creatieve invullingen. De besturing werkt daarin ook tegen. De game is tevens op de PC uitgekomen. Eigenlijk is het andersom: de game is ontwikkeld voor de PC en óók op de consoles uitgebracht. Alles wijst op een intuïtieve besturing voor de PC, maar op een console werkt dat niet. Wanneer je een object selecteert, ontpopt zich een menu met twee tot zeven keuzes, die te selecteren zijn met de linker analoge knuppel. Als je dan een optie kiest, ontpopt zich nog een menu met weer een aantal keuzes. Heb je eindelijk de juiste mogelijkheid gevonden, dan moet je gaan zitten klooien met de B-knop, de linker analog stick en de rechter trigger om maar wat voor elkaar te krijgen. Dat moet veel ontvankelijker worden, want je bent nu langer bezig om er achter te komen hóe je iets moet doen, dan dat je er echt mee bezig bent.

Wanneer je dan eindelijk klaar bent met bouwen, stort je bouwwerk als een kaartenhuis in elkaar. Het herkenbare gevoel wat je hier aan overhoudt is te vergelijken met het baalmoment wanneer je uit de douche stapt. Je droogt je af en doet de deur open, maar komt er dan door een ijzingwekkend koude wind achter dat je rechter onderarm niet droog is. Dan moet je weer die vervelende menustructuur ontleden om een klein onderdeel aan te passen. Maar je weet niet precies hoe of wat, want de uitleg van het spel is ontzettend summier. Dat je het niet weet is helemaal niet vreemd, want zonder voorbeeld – in elk geval in de eerste levels – is je fundering en invulling gewoonweg kut. Dat geldt immers ook voor je LEGO-bouwwerken van vroeger: zonder goed voorbeeld ziet het er niet uit en werkt het voor geen meter.

Waar Electronic Arts wel veel aandacht aan besteed heeft, zijn de physics. In een spel als Boom Blox op de Wii functioneerde dat ook perfect en waarschijnlijk heeft EA dat systeem overgezet naar Create. Niets beweegt niet zoals je dat niet zou willen. Stel dat je bouwwerk daadwerkelijk blijft staan en de besturing wél meewerkt, dan ligt het toch echt aan jezelf als een puzzel niet op te lossen lijkt. Dat aspect zet door tot spelen, maar tot een bepaald punt. Wanneer je je te veel gaat ergeren aan de bovengenoemde punten, sluit je vanzelf het spel en kun je jezelf nog maar net bedwingen om niet naar de dichtstbijzijnde Blokker te rennen voor een ouderwets gezellige LEGO-doos, mét voorbeeldboekje.

Wat ook gebruikt is uit de bovengenoemde titel, is de user generated content-mogelijkheden. Je kunt eigen creaties uploaden als ontwerp of foto, zodat anderen dat kunnen gebruiken en zien. Andersom kan dat natuurlijk ook, waardoor je in principe een eindeloze stroom aan puzzels en ideeën krijgt. Het beste onderdeel uit het spel, wat voor een geweldig community-gevoel zorgt.

Het audiovisuele niveau van het spel is niet ondermaats; het past bij de sfeer van het spel. Het toont des te meer aan dat EA zich vooral op een jonger publiek heeft gericht met Create. Daarvoor heb je wel een open spelontwerp nodig. Hoewel het concept haast niet toegankelijker kan, is het de uitwerking in de vorm van de PC-besturing en het gebrek aan voldoende uitleg dat dit spel naar beneden haalt. Create had het digitale equivalent van LEGO kunnen worden, nu wordt je slechts lekker gemaakt met een mooie voorkant. Deze dooie mus blijkt maar weinig onder zijn veren te hebben.