Interview: Sabine van den Eynden
Namens FOK! wil ik je allereerst feliciteren met je debuut, Deadline. Een mooi begin, na al het scenariowerk. Tot nu toe ben je vooral op de achtergrond bezig geweest, dat is nu wel even anders. Hoe ga je daarmee om?
Sabine: "Heel ontspannen."
Na het lezen van je boek, dat als thriller door de uitgever wordt aangemerkt, valt me op dat het toch anders is dan andere thrillers. Is dit opzet van jouw kant? Ik doel dan op het feit dat er toch ook chicklit-elementen in je verhaal zitten (in mijn review heb ik er een nieuw label aangehangen: 'Chick-thrill').
Sabine: "Mijn opzet was een spannend boek te maken. Een speurneuzenboek: dat wil zeggen dat de hoofdpersoon een Mysterie ontrafelt en de Waarheid ontdekt over Iets Ergs. Genres boeien me niet zo. Hoewel ik de benaming Chick-thrill, heel leuk vind. Ik zou niet weten in welke mate ‘Deadline’ chick is. De hoofdpersoon Suzy is een vrouw. Dat wel. Dat maakt haar denken en voelen misschien vrouwelijk. Zelf heb ik vaak moeite met al te wijverig gedoe. The Rules bijvoorbeeld, die in de jaren negentig van de vorige eeuw opgang maakten, vind ik de grootst mogelijk kolder. Zo beschouwd zou ik helemaal geen chicklit kunnen schrijven misschien."
Zoals in de review te lezen is gaat Deadline onder andere over de Russische criminele onderwereld die zich in Nederland weet te integreren. Een interessante invalshoek en dus zijn we benieuwd hoe Sabine hiertoe is gekomen.
Hoe ben je op het idee gekomen om een thriller te schrijven over de Russische criminele wereld gecombineerd met de Nederlandse zakenmarkt en provinciebesturen e.d.?
Sabine: "Ik wilde een boek maken over corruptie of nepotisme in Nederland. Wij gaan altijd er altijd maar vanuit dat Nederland zo’n braaf landje is – en het klopt dat je de dokter geen geld onder de tafel hoeft te geven – maar er is hier natuurlijk wel machtsmisbruik. Het interesseert me wat mensen ertoe drijft publieke middelen voor hun eigen belang in te zetten. Kijk naar de Britse bonnetjes-affaire. En die Russische maffia, ik zou niet meer weten hoe ik daar op gekomen ben. Ik had een maffiose entiteit nodig om het charmante kwaad te vertegenwoordigen en van het een kwam het ander."
Je hoofdpersonage is Suzy Zomer. Is zij een personage dat geheel is ‘gemaakt’ door jouw fantasie, of zitten er karaktertrekken van jezelf of van iemand die kent in?
Sabine: "Om het temperament van een personage te bepalen kies ik altijd een model uit mijn omgeving of uit de geschiedenis of acteurs. Maar wie dat zijn, hou ik zorgvuldig geheim! Het merkwaardige is dat ik in het begin altijd heel bewust bezig ben met de karakters en de hele tijd nadenk over hun psychologische structuur en de onderlinge contrasten en conflicten. Maar na verloop van tijd wordt het vanzelfsprekend om over ze te schrijven en dan laat ik dat helemaal los. Als ik nu oude aantekeningen ga bekijken dan tref ik daar vast allerlei ideeën aan waarvan ik denk: dat was leuk geweest! Maar goed, die hebben het proces dan helaas niet overleefd."
Dezelfde vraag geldt eigenlijk ook voor Lucas Grimbergen, de ietwat norse, maar bij tijd en wijle toch lieve collega van Suzy.
Sabine: "In beide karakters zitten eigenschappen die ik ook heb. Maar een romanpersonage kan natuurlijk nooit zo complex zijn als een echt mens. Ten eerste leeft Suzy nog maar 253 pagina’s en ik bijvoorbeeld 44 jaar. Dat scheelt nogal. Bovendien moet een personage helder zijn, de lezer moet weten wat hij aan het personage heeft (of wat hij er niet aan heeft) anders kan de lezer niet van het personage houden. Denk ik. Maar goed, oké, ik ben net zo’n opgewonden standje als Suzy en ook heel nieuwsgierig."
Sabine was voorheen vooral bezig met het scenarioschijfwerk voor series als Gooische Vrouwen en Rozengeur & Wodka Lime. Nu heeft ze haar talenten duidelijk een andere richting opgestuurd door een thriller te schrijven. Eens kijken wat zij zelf over deze overstap te zeggen heeft.
Je hebt de overstap gemaakt van scenarioschrijven naar boeken schrijven. Is dit een definitieve stap of zie je jezelf in de toekomst deze twee disciplines combineren?
Sabine: "Met gemak zie ik mezelf die twee disciplines combineren. Ondanks alle verschillen tussen een boek en een script – en die zijn legio - is het eindresultaat in beide gevallen een verhaal."
In het verlengde daarvan: heb je al ideeën voor zowel een nieuwe thriller als voor een nieuw scenario? Als we dan over je boek spreken, zou Suzy Zomer dan in een volgend boek weer een rol kunnen gaan spelen?
Sabine: "Ik ben al bezig met een nieuw boek, samen met Emile Proper. En een nieuwe 'Chick-thrill' met Suzy zie ik mezelf ook nog schrijven. Plannen genoeg dus."
Is het genre van thriller hetgeen waar je mee verder wilt of sluit je niet uit dat er nog eens een boek in een ander genre van jouw hand komt?
Sabine: "Ik sluit inderdaad niet uit dat ik nog eens een ander genre ga proberen, maar voorlopig hou ik het even hierbij. Een thriller schrijft lekker omdat de structuur zo dwingend is. Tegelijk kun je veel humor kwijt en kun je je karakters net zo complex maken als je wilt."
Deadline kent een lekker tempo als we het over de schrijfstijl hebben, voor thrillers is dan een hele prettige eigenschap. Niets zo erg als een langdradig, zich voortslepend verhaal. Sabine heeft de gave om zo te schrijven.
Wat ik heel goed vond in je boek was het tempo waarmee je wisselde tussen de personages, locaties en situaties. Deze snelheid herken ik een beetje van televisie en het leest erg lekker. Is dat een bewuste keuze geweest, of zit het gewoon in je schrijfstijl, die vlotheid, ongeacht wat je ook schrijft?
Sabine: "Je hebt het antwoord al gegeven: zo schrijf ik altijd. Een verstild gedicht van 1000 regels over de zee, dat is niets voor mij."
Je ervaringen als scenarioschrijfster lijken me een voordeel bij het beeldend schrijven. Toch miste ik dat soms in het boek. Is er een wezenlijk verschil in het ‘beschrijven’ van plaatsen en situaties tussen de beide disciplines (boek en scenario’s)?
Sabine: "Ontzettend! Als je een scenario schrijft, dan kun je gewoon ‘auto’ opschrijven en dan komt er een tweedimensionale, bewegende, gekleurde auto in de film. In een boek blijft ‘auto’ beperkt tot drie klinkers en een medeklinker op een wit vel. Daar moet je flink wat bij verzinnen voordat hij ook echt gaat rijden in het hoofd van de lezer."
Elk kind heeft zo zijn dromen over wat hij/zij later wil worden. Ongetwijfeld heeft Sabine die ook gehad. Maar wat waren die dromen?
Heb je altijd al schrijfster willen worden, of is het meer een samenloop van omstandigheden geweest? Hoe kom je van de tv-wereld ineens achter je laptop terecht om een boek te schrijven. Dat moet haast wel een droom van je zijn...
Sabine: "Ik wilde altijd wel boeken schrijven maar ik had nog geen idee wat voor boeken. En toen kwam mijn kans: ik schreef voor de serie Rozengeur & Wodka Lime toen uitgeverij Arena een schrijver zocht om ‘Het boek van Finette’ te maken. Toen heb ik net zo lang gezeurd bij mijn baas tot ik het mocht doen. De rest is bekend."
Je televisiewerk (Rozengeur & Wodka Lime / Gooische vrouwen) ligt duidelijk meer in de luchtige hoek. Deadline is een combinatie geworden, als je het mij vraagt. Was dit een bewuste keuze of is het schrijvende weg ontstaan en wat voor soort lezerspubliek hoop je hiermee aan te spreken?
Sabine: "Ik heb in Deadline precies gedaan waar ik zin in had. Ik hoop dat het veel mensen aanpreekt, natuurlijk. Maar ik vind dat de toon van het boek moet passen bij het verhaal, niet bij de lezers."
Bij het schrijven van Deadline heb je vooral alleen met jezelf te maken, als het aankomt op wát je wilt schrijven en welke kant het verhaal uit gaat. Bij een scenario is dat anders. Daar ben je vooral meer onderdeel van een team lijkt me. Wat vind je prettiger: een team of alleen?
Sabine: "Ik vind de afwisseling prettig. De eenzaamheid kan vervelend zijn, maar collega’s ook. Helemaal zelf iets bedenken waar niemand iets over te zeggen heeft is geweldig, maar ook griezelig. Als ik de enige keurmeester ben, is het natuurlijk nooit goed genoeg. Als je samen tot een compromis komt, kun je altijd stiekem in je kamertje denken: maar mijn idee was beter! Ook lekker."
Elk boek is gebaat bij een goede promotie en plaatsing in de markt. Dit is altijd spannend voor een auteur, zeker bij een debuut.
Als het aankomt op de promotie van je boek, heb je daar zelf een stem in of bepaalt de uitgever grotendeels hoe dit wordt aangepakt?
Sabine: "Dat gaat in overleg, maar de uitgever kent natuurlijk ‘de kanalen’. Bij een uitgeverij werken (onder andere) mensen die hebben doorgeleerd voor het promoten van boeken, die weten precies wat werkt. Over het algemeen doe ik daarom heel braaf wat ze me vragen."
Als je naar jezelf kijkt, welke auteur zijn dan favoriet bij jou (en ook: welk genre lees je zelf graag)? En haal je inspiratie uit een bepaalde auteur?
Sabine: "Ik zal maar meteen bekennen dat ik voornamelijk thrillers lees om mijn collega’s in de gaten te houden. Als ik zelf mag kiezen, lees ik romans, liefst zo dik mogelijk. Ik bewonder natuurlijk veel auteurs, vandaag komen in mij op: Dickens, Balzac, Irving, T.C. Boyle. En Aischylos, Pinter en Racine."
Tot slot: je boek ligt nu een paar weken in de winkels. Inmiddels zijn er dan ook al een aantal recensies verschenen. Dat lijkt me heel spannend. Waren die recensies een beetje wat je er van hoopte en hoe is het om de recensies te lezen over een boek dat op jouw naam staat?
Sabine: "Het is doodeng als je mensen je boek alleen al lezen, laat staan als ze er iets over schrijven. Maar gelukkig zijn de recensies positief, dus ik ben blij. Toen ik vier sterren kreeg in VN's Thriller- en Detectivegids heb ik even een klein rondedansje gemaakt. Van opluchting vooral. Als ze je (boek) neersabelen, ga je toch een beetje dood."
Het boek van Sabine van den Eynden, Deadline is verkrijgbaar in de winkels onder ISBN-nummer: 978 90 8990 007 4. De review van het boek vind je hier.
Wil je meer weten over Sabine van den Eynden, neem dan eens eens kijkje op haar website.
