Boek: M. Nadrani - Jaren van Lood - Het Complex

Het is het jaar 1976, Mohamed Nadrani is 22 jaar oud en is lid van de organisatie Ilal Aman, een Marxistisch-Leninistische beweging. Marokko valt sinds 1956 onder een ijzeren dictatuur van de Marokkaanse koning Hassan II. De beweging waar Mohamed lid van is strijd voor gerechtigheid, maar mede daarom is deze door de koning benoemd tot staatsvijand nummer 1. De geheime politie is dan ook druk op zoek naar de leden en valt op een dag de woning binnen waar Mohamed bezig is folders te drukken. Hij en de andere mannen die in de woning aanwezig waren worden opgepakt en meegenomen. Zonder een proces worden ze vervolgens vastgehouden in een geheime gevangenis. Ze zijn constant geblinddoekt en geboeid. Daarnaast worden ze voortdurend gemarteld, vaak niet eens voor informatie. Gevangenen komen en gaan, als men belooft mee te werken zal men vrij komen, een kans die vaak wordt aangegrepen door Marokkanen uit het buitenland. Na 480 dagen gevangenschap wordt plots de hele gevangenis ontruimd, ook Mohamed komt vrij, dat er nog ruim zeven jaar gevangenschap zullen gaan volgen weet hij op dat moment nog niet.

Mohamed Nadrani beschrijft in deze graphic novel, Jaren van lood - Het complex, zijn eerste 480 dagen gevangenschap. Het is dan ook het eerste deel van een autobiografische reeks. Het tekenen heeft hij zich tijdens zijn gevangenschap aangeleerd. Mede door het vertellen van dit verhaal hoopt hij mee te helpen aan de duistere jaren uit de recente geschiedenis van Marokko. De periode van verschrikking, ookwel de Jaren van Lood genoemd, liepen door dit in het begin van de jaren negentig. Toen zwichtte koning Hassan II voor een deel onder de internationale druk en liet een groot deel dissidenten vrij. Maar pas in 1999 kwam er echt een einde aan de dictatuur, koning Hassan II overleed en werd opgevolgd door zijn zoon, Mohammed VI. Naast deze autobiografie en geschiedenis van Marokko schrijft Mohamed Nadrani ook een reeks over een ander deel van de Marokkaanse geschiedenis, met in de hoofdrol de verzetsstrijder Ben Abdelkrim.

De tekeningen zijn van dezelfde kwaliteit als in zijn andere graphic novel, Emir van de Rif. De hoeveelheid tekst is ruim acceptabel dus je hebt niet al te veel tijd nodig om het boek door te komen. Toch wordt er voldoende uitleg gegeven over de tijd en de gedachten van de hoofdpersoon. Het is natuurlijk wel een pre als je al wat meer weet over de tijd, over hoe het toen allemaal was. Het boek bevat 54 pagina's en zit in een mooie hardcover, in een mooi handzaam formaat. Wat je wel mist is het vervolg. Dit deel gaat puur over de eerste gevangenschap van Mohamed, in het boek Mustafa genoemd, welke wordt beëindigd door een plotse vrijlating. De lezer blijft nu achter met vragen zoals waarom die vrijlating, wat zat daar achter en wat is er gebeurd met de andere gevangenen. Vragen die hopelijk beantwoord kunnen worden in de volgende delen. Wanneer deze zal verschijnen is op dit moment nog niet bekend, daar moet je dus maar even op wachten.

Uitgever: Uitgeverij Xtra ISBN: 9789077766699 Pagina's: 54
Waardering: