Film: Ober

Onlangs opende Ober, de nieuwe film van Alex van Warmerdam, het Nederlands Filmfestival in Utrecht. Zwarte humor, surrealistische situaties en wereldvreemde personages gegarandeerd. Voor Abel (1986) en De Noorderlingen (1992) ontving hij al meerdere Gouden Kalveren. De concurrentie is dit jaar zwaar met onder andere Zwartboek en Nachtrit, maar met Alex van Warmerdam zelf weer in de hoofdrol en een sterk origineel concept kan het haast niet misgaan.




Ober keert terug naar de stijl van Abel, het debuut van Alex van Warmerdam, één van de leukste Nederlandse films ooit gemaakt. Ober zit net als die film vol gestoorde ongeloofwaardige karakters en absurde hilarische dialogen. Zoals altijd laat hij zijn karikaturale personages in allerlei pijnlijke situaties belanden, totdat je medelijden met ze krijgt. In Ober zijn de situaties echter totaal over de top, en het verhaal slaat al helemaal nergens op. Van Warmerdam speelt Edgar, een sombere ober die zijn zieke vrouw bedriegt. Hij wordt geteisterd door zijn criminele buren, en op zijn werk getreiterd door drie irritante klanten, onder leiding van uitblinker Pierre Bokma. Daarbij heeft hij ook nog eens een affaire met de bloedmooie vrouw van zijn collega, en een Japanse huurmoordenaar in huis wonen.




Geen enkele regisseur zou weg komen met de absurde taferelen die in Ober getoond worden. Maar dan komt de genialiteit van Van Warmerdam bovendrijven. De scenarioschrijver wordt geïntroduceerd. Edgar gaat verhaal halen bij de man die zijn leven construeert, Herman, gespeeld door Mark Rietman. Al eerder werd er gespeeld met een film in een film, bijvoorbeeld in Adaptation en de Nederlandse experimentele film De Zee Die Denkt. Waar het in die laatste vooral bedacht is voor een filosofische kijk op het bestaan, is de constructie in Ober enkel bedoeld om allerlei hilarische situaties te creëren. Er hoeft geen verklaring te worden gegeven waarom we vier negers met een speer door een huis zien rennen. Ober is één grote speeltuin voor het kind in Van Warmerdam.

Vooral wanneer Suzie (Thekla Reuten), de vriendin van Herman, aan de haal gaat met zijn werk, zal zelfs de grootste Van Warmerdam hater zijn lach niet in kunnen houden. Zo laat ze Edgar een pijl en boog (hint naar Grimm) kopen om zich te verlossen van zijn buren. De inpakscène, waarin een oude vrouw met het hoofd van René van 't Hof minutenlang bezig is om de pijlen in te pakken, zal de geschiedenis in gaan als één van de grappigste in de Nederlandse filmgeschiedenis. Keer op keer gaat Edgar klagen bij zijn ontwerper, maar het wordt alleen maar erger. Prachtig is het om te zien hoe zijn leed ook het leven van de scenarioschrijver beïnvloedt. Het trucje mag dan tegen het einde wel een beetje uitgemolken raken, het is behoorlijk lang geleden dat ik een zaal zo heb horen lachen.




Vergeet alles dat niet klopt. Stap in de fantasierijke wereld van Van Warmerdam, zonder enige verwachtingen. Een constante glimlach, en misschien wel een traan om al het leed van Edgar. De trieste onderlaag geeft net dat beetje compassie voor de personages mee, om de surrealiteit te rechtvaardigen. Briljante dialogen, geweldig acteerwerk, en dankzij het sublieme gevoel voor compositie en kleuren ook nog eens een genot om naar te kijken. Één van de leukste komedies van het jaar.



Label: A-film Releasedatum: 28 September 2006 Kijkwijzer:
Waardering:


Must See/Buy/Do
Aanrader
Redelijk
Tsjaa...
STAY AWAY!!!!