Boek: Ben Mak - Chirurg in oorlogsgebied
Opereren in een mijnenveldBen Mak heeft als chirurg maar één droom: naar de derde wereld om daar de minder bedeelden te opereren. Met de grootste moeite weet hij zijn westerse praktijk en zijn gezin te combineren met missies waar hij in aftandse hospitaaltjes onder erbarmelijke omstandigheden benen amputeert en keizersnedes uitvoert. Een fascinerend verhaal, dat echter wat ongelukkig is geschreven. Hopelijk heeft 'ie meer verstand van opereren.
Toen ik een blauwe maandag geneeskunde studeerde, was het altijd mijn grote wens om later voor Artsen Zonder Grenzen te gaan werken. Iets betekenen in een deel van de wereld waar zoveel te betekenen valt. Ben Mak heeft dezelfde wens, die echter moeilijk te combineren valt met zijn gezin in Nederland. Aanvankelijk neemt hij daarom genoegen met een paar maanden per jaar op missie, maar de oorlog blijft aan hem trekken en uiteindelijk wordt hij fulltime oorlogschirurg.
In zijn boek beschrijft hij de missies in onder andere Rwanda, Afghanistan en Sudan, de strubbelingen om tijd vrij te maken voor de oorlog, de cultuurshock die hij elke keer weer doormaakt als hij terug is in het westen, de mensen met wie hij werkt. Voor elke nieuwe lokatie neemt hij een hoofdstuk om kort de politieke achtergrond van het conflict te bespreken. Op zich vriendelijk voor de lezer die niet zo goed op de hoogte is, maar door de droge toon schept dat wel erg veel afstand. En dat is het hele boek door eigenlijk al steeds het probleem.
Ongetwijfeld is Ben Mak een gedreven chirurg die met heel zijn hart vecht voor de oorlogsslachtoffers, anders zou hij niet steeds zoveel offeren om weer de oorlog in te kunnen, maar hij weet zijn hartstocht heel slecht over te brengen. De eerste helft van het boek is vooral een klaagzang over de slechte omstandigheden waaronder de oorlogschirurgen moeten werken, het lange wachten voordat een hospitaal gereed is, kampen die niet voldoen aan de voorwaarden voor hulpverleners, nukkige teamgenoten en de misère van de uitheemse virussen. Dat het zo naar is om aan de diarree te zijn terwijl je bezig bent twee benen van iemand te amputeren die wat ongelukkig op een mijn is gelopen. Die toon. Het is dat je weet dat het zijn onvermogen is om het goed op te schrijven, anders zou het vreselijk irritant zijn. De gruwelijke dingen die hij ondertussen ziet en meemaakt beschrijft hij wel, maar zo terloops dat het drama je eigenlijk ontgaat.
Daarom is het onbegrijpelijk dat hij verderop in het boek opeens besluit om zijn praktijk aan de wilgen te hangen en voltijd op missie te gaan. Waarom brengt hij het enorme offer om zijn gezin bijna het hele jaar in de steek te laten? Maar zodra hij dat heeft gedaan gaat het gelukkig in het boek een stuk beter en begin je eindelijk zijn betrokkenheid te begrijpen. Nog steeds is het wat ongelukkig opgeschreven, maar de verscheurdheid tussen zijn oorlogsleven en zijn gezin, zijn verontwaardiging over de verschrikkelijke omstandigheden in de Derde Wereld, zijn toewijding aan de oorlogschirurgie worden veel duidelijker. En op slag vergeef je hem zijn afstandelijke, licht verwende toon van de eerste helft. Dat was geen arrogantie, dat was onhandigheid emoties helder op te schrijven. Gewoon een mannenkwaaltje.
Uiteindelijk heeft Ben Mak dus toch mijn bewondering verworven. Het werk dat hij verricht is van enorme importantie en de offers die hij en zijn gezin daarvoor hebben gebracht dwingen veel bewondering af. Het is vooral het verslag van de organisatie en de mensen in die organisatie. Verwacht geen indrukwekkend oorlogsdrama, dat moet je vooral tussen de regels doorlezen. Maar ergens is dat door de bescheidenheid ook wel ontroerend.
Uitgever: Uitgeverij Elmar ISBN: 9038916582 Pagina's: 176
Waardering:
RedelijkMust See/Buy/DoAanraderRedelijkTsjaa...STAY AWAY!!!!