Boek: Wilt Is Nergens - Tom Sharpe

Oordeel

Je kunt van alles tegen hebben op Tom Sharpes boeken: de karakters zijn karikaturen, de gebeurtenissen zijn ongeloofwaardig, de humor is niet politiek correct en de literaire waarde ligt ergens rond het nulpunt. Al deze dingen zijn inderdaad waar, maar zijn boeken zijn ook niet geschreven om geloofwaardig of hoogcultureel te zijn, ze zijn geschreven om mensen aan het lachen te maken.

Het is algemeen bekend dat vervolgen vaak wat tegenvallen als je ze vergelijkt met het eerste deel, dus laten we de vergelijking eens trekken.
In dat origneel (met de zeer creatieve titel Wilt) werd Wilt beschuldigd van de moord op Eva. In werkelijkheid betrof het slachtoffer een opblaaspop met Eva’s kleren aan, en was Eva zelf op vaarvakantie met een afgrijselijke lesbienne. Deze samenvatting mag dan zeldzaam idioot klinken, maar op een of andere manier werd je zo in de denkprocessen van de karakters meegezogen dat je compleet maffe gebeurtenissen nog best aannemelijk vond. Je begon bijvoorbeeld te denken dat het heel redelijk was voor Wilt om in een soort voodoo-ritueel een als zijn vrouw verklede pop onder twintig meter cement te bedelven. Met beschrijvingen van hooligan-jeugd in de klassen - en van de doorgedraaide sociologen ervoor - was het in de jaren 70 zelfs nog actueel en maatschappijkritisch (in homeopathische dosering, maar toch).

Wilt is Nergens is echter pure klucht. Natuurlijk met alle clichés van een klucht die ook in Wilt en in ieder ander boek van Tom Sharpe verwerkt zijn: Amerikanen zijn dom en luidruchtig, vrouwen spelen de baas over hun man, en er staat altijd wel iemand in de kast. Het beste deel is dat waarin Wilt in het ziekenhuis ligt, met grafische beschrijvingen van de omgeving zoals "...een man die blijkbaar een zware hersenoperatie had ondergaan, of anders geprobeerd had een draaiende cirkelzaag weg te koppen". Het Amerika-gedeelte is niet altijd even succesvol, vooral omdat er een overvloed is aan politiefiguren die zich betrekkelijk normaal gedragen (ze worden bijvoorbeeld niet van hun broek beroofd of de boom in gejaagd door pitbullterriers) en zodoende nogal flets overkomen. De goeie-grap-dichtheid is over het hele boek genomen lager dan bij het eerste deel, maar dat neemt niet weg dat ik af en toe in mijn hand moest bijten om te stoppen met lachen. Voorzover er een poging is gedaan tot oorzaak en gevolg en statistische waarschijnlijkheid, bestaat die eruit dat er om iedere volgende hoek wel een bananenschil zal liggen.

Wilt is Nergens is hetzelfde als die comedyseries waar je naar kijkt onder het uitroepen van "Oh, wat flauw zeg" – maar stoppen met kijken lukt je niet.


Informatie

Schrijver: Tom Sharpe
Oorspronkelijke titel: Wilt in Nowhere
Vertaler: Wiebe Buddingh
Uitgever: De Harmonie
ISBN: 90-6169-718-2
pagina’s: 237