Wat gebeurde er deze week - Week 20

De boodschap “Nederlandse militair vermoord in Irak”, deed de Nederlandse bodem afgelopen week hevig schudden. Kranten en weekbladen stonden er vol van, en berichtten veelvuldig, uitgebreid en soms ongenuanceerd over de politieke gevolgen van de moordaanslag. Een Nederlandse sergeant kwam bij een granaataanslag om het leven. Een andere militair raakte bij dezelfde aanslag zwaar gewond, maar verkeert inmiddels in stabiele toestand.

Irak kaartje met soldaat


Wie was die militair, die zo welgevormd gezegd op het verkeerde moment op de verkeerde plek was?

Deze ongelukkige militair heette Dave Steensma, was 36 jaar oud en fungeerde als sergeant bij 11de luchtmobiel, een onderdeel van de landmacht. Steensma is het eerste Nederlandse slachtoffer bij vredesmissies sinds 1995. Met zijn breedgeschouderde lijf en zijn altijd kaalgeschoren hoofd was Dave een man die leefde voor zijn werk. Echter, als hij thuiskwam van zijn dienst op de kazerne, veranderde de militair in een vader van twee kinderen. Hij was getrouwd met Jenny, die het niet altijd eens was met zijn werk op het slagveld. “Ze was het niet altijd eens met zijn werk”, zo zegt buurvrouw Corine, die veel contact heeft met de weduwenaar. “Ze zei dat ze besefte dat het zijn vak was, maar ondertussen had ze veel spanningen en moest zij ook nog voor twee kinderen zorgen. Voor het thuisfront is zoiets niet makkelijk. Vergeet niet dat Dave vorig jaar ook al drie maanden in Afghanistan heeft gezeten. En hij had vaak trainingen. Dat zijn heftige dingen voor de familie.”

Hoe beleefde de familie de dood van Dave?

Midden in de nacht staan er twee mensen van Defensie voor de deur van het huis van de familie Steensma in Franeker. Net uit haar slaap gewekt opent Jenny de deur, om vervolgens twee mannen met een koffer te verwelkomen. Het duo komt een trieste mededeling doen, een nachtmerrie voor ieder warmbloedig mens. Dave is gedood bij een aanslag. Haar wereld stort in, even weet ze niet hoe ze moet reageren. Al vroeg ging buurvrouw Corine die volgende mor gen langs bij de vrouw van Dave. “Om zeven uur belde Jenny ons al op, we hadden net het journaal gehoord. 'Het zal toch niet', hadden mijn man en ik al tegen elkaar gezegd. Maar het was dus wel zo. Haar kinderen beseften allemaal nog niet wat er was gebeurd. 'Papa is overleden' zeiden ze, om meteen weer verder te gaan met hun spelletje memory.”

De eerste dode bij vredesmissies in 9 jaar. Hoe reageert de politiek daarop?

Zoals aan mocht worden genomen toonde iedere partij zijn medeleven met de nabestaanden. Daarna volgde voor velen meteen een belangrijke vraag: Wat moest er gebeuren met de Nederlandse delegatie in Irak?

Het CDA wil de Nederlandse troepen niet terughalen, omdat “het in paniek terughalen van militairen uit Irak een beloning voor verderfelijk terrorisme is”. Dit zei CDA-kamerlid Eurlings in een reactie op de aanslag. Hij noemt het voorval “uitermate zorgwekkend”. Een besluit over een eventuele verlenging van de missie is voor het CDA nog “geen uitgemaakte zaak”.

De PvdA overweegt een verlengde aanwezigheid van Nederlandse militairen afhankelijk te stellen van een grotere rol van de Verenigde Naties. Wouter Bos noemt de aanslag een "rampzalige gebeurtenis en een schokkende illustratie van de verslechterende veiligheidssituatie in heel Irak en dus ook in de provincie Al Muthanna".

Voor de VVD is de aanslag op Nederlanders in Irak een reden om “standvastig te blijven en de rug recht te houden”. VVD-Kamerlid Wilders zei: ”Als we niet willen dat mensen die granaten gooien het voor het zeggen krijgen in Irak, moeten we nu standvastig zijn. Ook kunnen we onze bondgenoten in Irak niet in de steek laten. Nederland zou geen knip voor de neus waard zijn als we nu zouden vertrekken.” Wilders is het echter met de AFMP eens dat het geen zin heeft om de militairen langer in Irak te houden als ze daar voortdurend aan aanslagen zouden worden blootgesteld.

De SP meent dat een nieuwe veiligheidsanalyse voor de Nederlandse troepen in Irak nodig is. Volgens SP-Kamerlid Van Bommel is Nederland steeds door het oog van de naald gekropen.

Groen Links noemt het overlijden van de Nederlandse militair in Irak “afschuwelijk”. De partij, die sowieso tegen deelname van Nederland in Irak is, zal onder de huidige omstandigheden niet instemmen met verlenging van de aanwezigheid van Nederlandse militairen in Irak.

De LPF noemde het overlijden van een Nederlandse militair maandagavond in Irak “zeer triest”. De partij wil eerst de brief van minister Kamp van Defensie en de analyse van de militaire inlichtingen- en veiligheidsdienst afwachten voordat het een besluit neemt over verlenging van de Irak-missie.

Regeringspartij D66 heeft weinig animo om in te stemmen met een eventuele verlenging van de Nederlandse missie in Irak. Onder de huidige omstandigheden acht de partij instemming zeer onwaarschijnlijk.

Namens de Christen Unie noemde Kamerlid Huizinga het overlijden “ongelooflijk”. “Je weet dat je daar risico's loopt, maar dit is een hele schok, ook voor het moreel van de militairen.” De CU wil zo snel mogelijk een nieuwe veiligheidsanalyse van de situatie in Irak. “Als het buiten het kamp zo gevaarlijk is, dat zij hun werk niet meer kunnen doen, is het niet verstandig om daar te blijven.”

De SGP heeft er alle vertrouwen in dat “alle verantwoordelijken er alles aan doen om de veiligheid in Irak te waarborgen”. De partij wil in geen geval denken aan een onmiddellijk vertrek uit Irak.


Tekst: eSSe