Boek Review: Gala - Ronald Giphart

'Wij goan allemoal, met de neus omhoog!' Bij monde van de carnavaleske folkband Rowen Hese lijkt het het eigenlijk allemaal wel mee te vallen. Een relativerend liedje over de enige echte zekerheid die het leven rijk is: juist, dood, dat gaan we allemaal. Want of je nou koning of keizer, admiraal of schrijver, jurist of pornokoning, nieuwslezer of buschauffeur bent: uiteindelijk zakken we allemaal met de neus omhoog 6 voet de grond in. Onder het motto STYX staan in de 68ste Boekenweek Leven en dood in de letteren centraal. Het motto is ontleend aan de rivier de STYX, die in de mythologie 'het land der levenden' en 'het dodenrijk' scheidt.

Dood gaan we allemaal, dus laten we er een feest van maken, met dat in het achterhoofd vindt vanavond in Tivoli Utrecht het literaire 'Gala van de dood' plaats. Een feest in het verlengde van het boekenweekgeschenk Gala van Ronald Giphart, dat zich eveneens grotendeels afspeelt in de concertzaal Tivoli. Gala is het verhaal van de jonge actrice Meija die afscheid neemt van haar agent Panc, waar ze een kortstondige, geheime relatie mee heeft gehad. Op aanraden van haar vader besluit ze hem te schrijven, hoewel ze er de zin eigenlijk niet van inziet: 'Papa, als je dood bent kun je niet meer lezen'.

Gala is zo'n boekje waar je een treinrit van Utrecht naar Groningen mooi mee door kunt komen. En kwam het net even goed uit dat het boekje afgelopen zaterdag als vervoerbewijs voor de trein geldig was. Voor je het weet sta je in Groningen, al heb je geen flauw benul wat je daar nou eens zal gaan doen. En Gala heb je dan allang uit, terwijl er nog een terugreis van twee uur op de agenda staat. Gala leest als een trein. Op een even absurde als hilarische manier vertelt Giphart over ontrouw, over liefde en dood. Over afscheid nemen van iemand, waarvan niemand mag weten dat jij er stiekem onstuimig mee hebt gevreeën, dat je met hem dingen hebt gedaan die het kleinburgerlijke daglicht eigenlijk niet kunnen verdragen.

Geheel in lijn met de massale en potsierlijke begrafenissen van verschillende BN-ers die de afgelopen tijd zijn heen gegaan, wordt ook van Panc afscheid genomen met een groot en excessief feest. Want 'hij heeft het zo gewild'. 'Hij wilde dat we er een feessie van zouden maken.' De manier waarop Giphart het gala beschrijft is zowel hilarisch als absurd. Met als ordinair hoogtepunt het uitdelen van een cadeau, dat Panc vlak voordat de hersentumor hem definitief velde, voor iedere bezoeker van het gala had bedacht. Wat een feestje had moet worden, loopt echter uit op een buitenzinnig samenzijn waarin Meija het middelpunt wordt van ruzies, ontboezemingen en gescheld. En terwijl de overledene nog maar net is afgekoeld, wordt er tijdens het gala een stevig robbertje gevochten over zijn nalatenschap. Giphart mixt in Gala de ingrediënten seks, liefde, dood en hilariteit door elkaar op een manier waar Tom Cruise in Cocktail een puntje aan kan zuigen. Tezamen met Giphart's karakteristieke schrijfstijl levert het een paradoxaal boekje op; bitter en zoet tegelijk. Klap je Gala dicht, dan verlang je naar meer. Hopelijk worden de aantekeningen van Giphart's aanstaande roman dan ook spoedig terug bezorgd.

Ontrouw en de dood, het is een vervaarlijk duo waar Giphart wel raad mee weet. Het is hem op het lijf geschreven. Het leverde een prachtige Novelle op, die prima als ambassadeur van de Nederlandse literatuur kan doorgaan. En als het er vanavond in Tivoli net zo onstuimig aan toegaat als in Gala, dan is één ding zeker: we hebben iets gemist!

Je krijgt Gala cadeau tijdens de Boekenweek, bij aankoop van tenminste 11,11 Euro aan Nederlandstalige boeken.* De boekenweek duurt nog tot en met 22 maart.

*Zolang de voorraad strekt.


www.boekenweek.nl
Homepage Ronald Giphart