De FOK! lijsttrekkersenquête

Thom de Graaf
Geboren op 11 juni 1957
D66
Beantwoordde 33 dagen na de eerste email (en na plaatsing van deze lijsttrekkersenquête)

Waarom bent u lijsttrekker?
Omdat de leden van D66 mij daarvoor gekozen hebben! Natuurlijk heb ik de afgelopen maanden wel nagedacht of ik het wel wilde. Veel mensen hebben zich de afgelopen maanden teruggetrokken uit de politiek omdat ze zich niet langer thuis voelden in het politieke klimaat. Ik ben tot de conclusie gekomen dat ik wil vechten om dat politieke klimaat te veranderen. Met een scherp inhoudelijk verhaal (veel meer geld voor onderwijs natuur en meer democratie) wil ik kiezers winnen. Ik sta voor een ander politiek klimaat: geen proefballonnen maar concrete, doordachte oplossingen voor praktische problemen, geen eendagsplannen maar visie op de toekomst.

Heeft u wel eens beslissingen genomen waar u als persoon eigenlijk niet achter stond?
Dat overkomt iedereen toch wel eens? De vraag is meer hoe je daarmee omgaat. Veel politici houden ook tegen beter weten in vast aan verkeerde keuzes, omdat ze denken dat toegeven dat je fout zit slecht is voor je imago.

Een voorbeeld is de verzelfstandiging van de NS. D66 heeft dat destijds gesteund, omdat volgens ons concurrentie op het spoor uiteindelijk leidt tot lagere prijzen en betere service voor de reiziger. Totdat bleek dat zowel de NS, als de ministers Jorritsma (VVD) en Netelenbos (PvdA), veel te weinig geïnvesteerd hadden in materieel en in infrastructuur. Bovendien hebben beide ministers veel te weinig gedaan om ervoor te zorgen dat er échte concurrentie kwam voor de NS. Het resultaat is dat de NS nu als slecht presterende monopolist is overgebleven, met alle nadelen van dien. D66 kiest er daarom nu voor om de verzelfstandiging van de NS terug te draaien en eerst weer te gaan investeren in het spoorwegnet.

Stel u bent de keizer: wat zou uw eerste maatregel zijn?
Invoering van de echte democratie!

Stel u bent God, Allah, etc: wat zou u veranderen in de wereld?
Ik zou een ander Heilig Boek schrijven, met wel de idealen van het christendom maar ook een aansporing aan mijn gelovigen om vooral zélf te blijven nadenken en dogma's steeds ter discussie te stellen.

Heeft u wel eens (soft)drugs gebruikt, en hoe denkt u over drugs?
Ja, wel eens een joint, maar dat was geen succes. Je moet wel realistisch zijn over drugs. Er zullen altijd mensen zijn die gebruiken. Softdrugs bijvoorbeeld zijn niet schadelijker voor je dan roken of drinken. Door softdrugs te legaliseren halen we het in elk geval weg uit de criminaliteit en kan de politie aan echt belangrijke zaken toekomen.

Wat denkt u dat jongeren belangrijk vinden? Wat zijn de actiepunten van uw partij die specifiek daarop gericht zijn?
De kwaliteit van het onderwijs, milieu en een leuke plek om te wonen en natuurlijk hun sociale leven. D66 investeert meer in onderwijs dan welke andere partij, namelijk 2.5 miljard euro. Milieu en dierenwelzijn staan ook hoog in het vaandel, wij zijn tegen nertsenfokkerijen en willen 10 nieuwe natuurparken. Een leuke plek om te wonen realiseren we door huursubsidie voor studentenkamers en studentenkamers in leegstaande kantoorpanden te maken. Voor starters willen we de overdrachtsbelasting afschaffen. En voor iedereen wordt het wonen prettiger als meer groen in ouden en nieuwe wijken komt. Tot slot is D66 van mening dat een sociaal leven pas goed van de grond komt als je zelf mag kiezen en dat de overheid zich niet met elk wissewasje bemoeit!

Wie is uw grote voorbeeld?
???

Wat is uw slechtste beslissing van de afgelopen vier jaar geweest? En de beste?
Misschien wel: meedoen aan de campagnestop na de moord op Fortuyn. Uit piëteit met het slachtoffer spraken we toen als politieke partijen met elkaar af dat we geen campagne meer zouden voeren tot de verkiezingen, anderhalve week later. D66 heeft zich daar aan gehouden, maar een aantal andere partijen niet. Als ik dan zie hoeveel winst die toen geboekt hebben denk ik, misschien had ik dat ook moeten doen. Dat was misschien een fout, maar dan wel een fout uit politiek fatsoen.

Aan welke andere partij zou u zich nooit kunnen binden, en wie mag u nou totáál niet in de politiek?
Ik zou me nooit aan een andere partij kunnen binden dan D66. Wat me daaraan zo bevalt is dat D66 de enige partij is die geen enkele belangengroep te vriend hoeft te houden. We zijn geen "portemonneepartij" die alleen maar zoveel mogelijk geld voor zijn eigen achterban probeert los te peuteren, zoals de VVD (hogere inkomens, de industrie), de SP en de PvdA (vakbonden). En we hoeven ook onze mening niet te laten afhangen van die van de boeren, een specifieke kerk, of de milieubeweging, zoals het CDA, de christelijke partijen en GroenLinks. Als geen andere partij weegt D66 onafhankelijk al die belangen af. D66 kiest de oplossingen die ze het beste vindt.

Wat is uw grootste prioriteit?
Onderwijs! Zoals ik bij vraag 6 al zei, investeert D66 meer in onderwijs dan enige andere partij. Het lerarentekort is schrijnend, dat is een nationale ramp. Uit onderzoek (recent nog door het Sectorbestuur Onderwijsarbeidsmarkt) blijkt dat investeringen in meer en beter onderwijs zichzelf terugverdienen. Een hoger gemiddeld opleidingsniveau en minder voortijdige schooluitval hebben een positief effect op gezondheid, criminaliteit ("normen en waarden") en het beroep dat mensen doen op de sociale zekerheid.

Hoe belangrijk is het milieu?
Bijna net zo belangrijk als onderwijs ;-) Het milieu is onze tweede prioriteit na onderwijs. In tegenstelling tot het kabinet wil D66 doorgaan met de ecologische hoofdstructuur, tien nieuwe nationale landschappen, twintig natuurkernen erbij en meer groen in de buurt.

Waarin onderscheidt uw partij zich van de rest?
D66 gaat niet voor de vrije markt, vadertje staat of de bijbel, maar voor het individu. Wij willen dat individu zoveel mogelijk vrijheid geven om zijn leven naar eigen inzicht in te vullen. Daarom hameren we bijvoorbeeld steeds zo op onderwijs, omdat goed onderwijs het middel is waarmee mensen greep krijgen op hun eigen leven.

Vrijheid is bij ons echter niet synoniem met zo min mogelijk regels, maar met verantwoordelijkheid: mensen moeten niet alleen zelf verantwoordelijkheid nemen, door zich een beetje fatsoenlijk te gedragen en ook eens iets voor een ander te doen, maar ook verantwoordelijkheid krijgen, bijvoorbeeld door meer democratie. CDA, PvdA en VVD zijn voor een betuttelende overheid, wij niet.

Wanneer zijn er weer voldoende betaalbare huurwoningen en studentenkamers?
D66 wil dat iedereen met plezier woont. D66 wil veel keuze voor huurders en kopers, in verschillende prijsklassen en voor de verschillende fasen van hun leven. D66 beschouwt de gebrekkige doorstroming als een van de grootste oorzaken van woningnood. Voor iedereen, van student tot bejaarde, is het moeilijk een woning te vinden. Over de hele linie zijn de mogelijkheden te krap. D66 wil dat oplossen door studentenkamers in leegstaande kantoorpanden in te richten. Door meer duurdere huurwoningen, meer koopwoningen in de middenklasse en meer woningen op maat voor ouderen om de doorstroming te bevorderen. D66 wil dat starters worden vrijgesteld van overdrachtsbelasting bij de koop van hun eerste huis en dat studenten huursubsidie voor hun kamer krijgen.

Een oorlog tegen Irak?
Alleen met een VN-mandaat, en met een duidelijk plan voor "state-building" nadat Saddam Hoessein verdwenen is. Voorlopig denk ik echter dat je in die regio (denk aan Israël/Palestina) meer overhoop haalt met een oorlog dan dat je er verbetert.

Hoe moet Europa er over dertig jaar uitzien; politiek, economisch en cultureel?
Europa over dertig jaar natuurlijk uitgebreid met de landen in Midden- en Oost-Europa, waar dankzij de uitbreiding een enorme economische en sociale inhaalslag gemaakt is. De EU is een volwaardige federatie geworden, waarin direct gekozen politici beslissen wat er gebeurt.

Is een referendum voor elk onderwerp geschikt, of zijn er dingen waarvoor dit niet zou kunnen?
Het referendum is geschikt voor elk onderwerp waar het parlement besluiten over neemt.

Wat is de Nieuwe Politiek?
Nieuwe Politiek zou betekenen dat er een einde komt aan de achterkamertjes en dat gewone mensen meer te zeggen krijgen. In de praktijk bleek het echter niet meer te zijn dan luid schreeuwend ballonnetjes oplaten om vervolgens zelf met een luide knal uit elkaar te spatten.

Tot op welke hoogte moeten 'Nieuwe Nederlanders' integreren, wat is de Nederlandse identiteit nou precies?
Wie meedoet telt mee, daar gaat het om. Die Nederlandse samenleving en identiteit moeten we met zijn allen opbouwen. Wie niet meedoet, omdat hij of zij de taal niet spreekt, niet de deur uit mag, geen opleiding heeft, geen werk, geen contacten met buren, geen kennis van wat er in Nederland gebeurt - die valt buiten de boot. En dat mogen we niet laten gebeuren.

Daarom wil D66 verplichte inburgeringscursussen voor nieuwkomers, imams en oudkomers die afhankelijk zijn van een uitkering. Het verkrijgen van de Nederlandse nationaliteit moet, net als in de VS, gepaard gaan met een plechtigheid, zodat het de migrant duidelijk is dat hij niet zomaar een papiertje krijgt, maar een bewijs dat men alle burgerrechten en plichten in Nederland aanvaardt.

Is Nederland vol? Hoeveel mensen kunnen er volgens u nog bij?
Nederland is niet vol! Vanwege de vergrijzing heeft Nederland zelfs, in beperkte mate, immigratie nodig! De vraag is dan ook niet of Nederland vol is, maar of degenen die in Nederland komen wonen zich hier kunnen redden. Zolang dat het geval is, is immigratie immers geen probleem.

D66 wil daarom invoering van een "Green Card" naar Amerikaanse model. Als een bepaalde bedrijfstak kan aantonen het tekort aan personeel niet te kunnen opvullen met krachten vanuit Europa, kan zo'n Green Card worden afgegeven aan mensen van buiten Europa. Ze kunnen dan, in eerste instantie tijdelijk, in Nederland komen werken. Dit nieuwe immigratiebeleid moet natuurlijk wel in Europees verband worden gevoerd.

Verder blijven we verantwoordelijk voor degenen die al in Nederland wonen. D66 blijft daarom voorstander van gezinshereniging, maar wil wel de leeftijd voor het naar Nederland halen van een huwelijkspartner uit Turkije of Marokko omhoog brengen naar 21 jaar. Uit die landen komen namelijk veel jonge meisjes die zijn uitgehuwelijkt aan een in Nederland wonende man. Als de meisjes die naar Nederland komen om te trouwen wat ouder moeten zijn, is de kans groter dat ze hun opleiding hebben afgemaakt en weerbaarder in het leven staan. Naar Nederland komen is dan meer hun eigen keuze, in plaats van iets wat door hun ouders wordt opgelegd.

Hoe ver gaat vrijheid van meningsuiting?
Ieder die niet oproept tot geweld tegen anderen mag van mij zeggen wat hij wil. Wel vind ik dat je als publiek figuur, dus ook als politicus of imam, een bijzondere verantwoordelijkheid hebt. Hoe invloedrijker of bekender je bent, hoe sterker die verantwoordelijkheid geldt. Eigenlijk vind ik dat je dan moreel verplicht bent om je uitspraken steeds zo te doen dat mensen juist dichter bij elkaar komen te staan, en niet tegen elkaar worden opgezet.

De laatste: spoor onze lezers in precies vijf woorden aan om op u te stemmen...
D66 investeert 2.500.000.000 euro in onderwijs.