Russische aanval op Oekraïne: ontwikkelingen in en rondom Oekraïne

Monique Verlind (DJMO)

Op 26 februari informeerde het kabinet de Tweede Kamer over de huidige situatie in Oekraïne, de Nederlandse standpunten, de Nederlandse steun aan Oekraïne en de sancties die er in EU-verband aan Rusland worden opgelegd. Dit zijn een aantal belangrijke punten uit de Kamerbrief.

Lees de hele Kamerbrief over de ontwikkelingen in en rondom Oekraïne.

De situatie in Oekraïne
De Russische krijgsmacht heeft doelen in heel Oekraïne gebombardeerd met raketten en vliegtuigen, waaronder in steden als Kharkiv en Odesa en de belangrijkste luchthaven van Kyiv. Vanuit Rusland, Belarus en de – illegaal door Rusland geannexeerde – Krim zijn de Russische strijdkrachten begonnen aan een grootschalig militair offensief.

Deze inval is een volgende stap in de escalatie die begon met een grote opbouw door Rusland van troepen en materieel aan de grenzen van Oekraïne.

Gevaar en onzekerheid voor de Oekraïense bevolking
Voor Oekraïners is een onzekere en gevaarlijke tijd aangebroken. Op het moment van verschijnen van de Kamerbrief zijn naar schatting 137 Oekraïense burgers omgekomen en 316 gewond geraakt. Oekraïners zoeken massaal een veilig heenkomen, in Oekraïne zelf, maar ook in het buitenland.

Standpunt van Nederland
Het kabinet veroordeelt de Russische invasie in Oekraïne in de sterkst mogelijke bewoordingen. Ondanks alle internationale oproepen om te de-escaleren en te kiezen voor diplomatie heeft Moskou willens en wetens gekozen voor een grootschalige militaire interventie. Rusland begaat hiermee een laffe daad van agressie tegen de Oekraïense bevolking, waarvan Moskou steeds stellig heeft beweerd dat het een broedervolk is.

Rusland is verantwoordelijk
Voor het kabinet staat als een paal boven water dat Rusland, en Rusland alleen, verantwoordelijk is voor deze invasie en voor de grote humanitaire, economische, politieke en maatschappelijke tol die dit van de Oekraïense bevolking eist. Er bestaat geen enkele rechtvaardiging voor dit geweldgebruik.

Het kabinet benadrukt dat deze invasie het werk is van de Russische overheid, niet de Russische bevolking. Het Kremlin heeft ook de Russische bevolking de afgelopen weken in de waan gelaten geen plannen te hebben om Oekraïne binnen te vallen. De Russische invasie is onaanvaardbaar en kan niet onbeantwoord blijven.

Het kabinet kijkt ook naar de faciliterende rol die Belarus speelt bij de agressie van Rusland. Deze steun is in strijd met het internationaal recht

Steun aan Oekraïne
Het kabinet herhaalt zijn steun voor de onafhankelijkheid en landsgrenzen van Oekraïne, die internationaal worden erkend. Nederland levert, ook in EU- en VN-verband politieke, financiële en humanitaire steun. Nederland levert ook militaire goederen aan Oekraïne.

Nederland staat achter een sterk en eensgezind antwoord, samen met de EU, de NAVO, partners, bondgenoten en andere gelijkgezinde landen, en in goed overleg met Oekraïne. Het antwoord moet Rusland en Belarus duidelijk maken dat er aan agressie een hoge prijs verbonden is.

Sancties
In reactie op de Russische inval nam de EU een stevig sanctiepakket aan. Er is afgesproken dat er vergaande financiële, economische en individuele sancties worden ingevoerd met grote gevolgen voor de Russische economie en voor de machthebbers in Rusland. Met deze sancties maakt de EU duidelijk dat de Russische agressie tegen Oekraïne onaanvaardbaar is.

Deze sancties zullen ook de handel tussen Nederland en Rusland raken. Het Nederlandse bedrijfsleven zal daardoor ook schade ondervinden. Daarnaast kunnen Russische tegenmaatregelen niet worden uitgesloten.