NS zette in 2021 vaker veiligheidspersoneel in, wil meer bevoegdheden voor personeel

Monique Verlind (DJMO)

NS zette in 2021 vaker Veiligheid & Service-medewerkers in. De speciaal getrainde NS’ers met een boa-bevoegdheid - herkenbaar aan de gele jas - kwamen in totaal ruim 3 miljoen keer in actie. Dat is fors meer dan de 2,5 miljoen een jaar eerder. Door slim gebruik te maken van verschillende data, worden zij gericht ingezet daar waar het nodig is. Ze voorkomen zo overlast en zorgen ervoor dat reizigers prettig kunnen reizen en medewerkers veilig hun werk kunnen doen. Tijdens hun werk kregen zij te maken met de zorgelijke ontwikkeling van verharding in de samenleving. NS vraagt het Ministerie van Justitie & Veiligheid om een uitbreiding van mogelijkheden voor deze NS’ers om zo overlast verder tegen te gaan en beter bij te kunnen dragen aan een veilige en prettige reis.

Eelco van Asch, binnen de Raad van Bestuur van NS verantwoordelijk voor sociale veiligheid: “We zien dat een deel van de reizigers in Coronatijd een korter lontje heeft, wat past binnen een trend die we breder in de samenleving zien.” In 2021 kwamen er 2300 meldingen binnen van agressie-incidenten tussen reizigers onderling, dat is 20% meer dan in 2020. Daarbij komt, sinds de laatste maanden van het jaar, de problematiek van overlastgevers op een aantal specifieke plekken: station Zwolle, het traject tussen Eindhoven-Weert en de Intercity naar Brussel. NS’ers, werkend op de stations en in de treinen, hadden tijdens hun werk ook vaker te kampen met zowel verbale als fysieke agressie: 744 keer, tegenover 661 in 2020. Aanleidingen hiervoor waren het aanspreken op huisregels, zoals het niet dragen van een mondkapje, en het niet hebben van een vervoersbewijs. Van Asch hierover: “Afgelopen jaar reisden ruim 600.000 Nederlanders per dag met de trein. Mijn collega’s zetten zich in deze ingewikkelde tijd dag en nacht in om onze reizigers een goede reis te bezorgen. En met effect want de tevredenheid over het reizen met de trein nam de laatste jaren toe. Wel zagen we dat in de loop van het jaar bij een deel van de reizigers ‘onduidelijkheid’ was over de coronamaatregelen waardoor soms discussies ontstonden. Maar we willen en kunnen agressie nooit tolereren, elk incident is er één teveel. Schokkend dat het gebeurt, ik wil dat onze reizigers prettig kunnen reizen en mijn collega’s gewoon weer veilig thuiskomen.”

Uitbreiding mogelijkheden
NS pleit bij het Ministerie van Justitie & Veiligheid voor een uitbreiding van mogelijkheden voor Veiligheid & Service-medewerkers van NS om ervoor te zorgen dat ze nog beter hun werk kunnen doen en reizigers en collega’s veilig kunnen blijven reizen en werken. Allereerst vraagt NS om het mogelijk te maken dat de V & S’ers, die daar speciaal voor opgeleid zijn, de identiteit van iemand vast kunnen stellen. Nu is daar nog politie-inzet voor nodig. Hoe eerder je weet wie je voor je hebt, hoe minder snel een situatie uit de hand kan lopen. Ten tweede vraagt NS om de bevoegdheid voor Veiligheid & Service-personeel om over de grens op te kunnen treden op de internationale Intercity tussen Amsterdam en Brussel. Zodat toezicht houden niet ophoudt bij de grens en er ook dan opgetreden kan worden tegen overlast. Verder wil NS op korte termijn met alle partijen zoals ministeries, politie en vervoerders om tafel om de problematiek gezamenlijk op te pakken en te zorgen voor oplossingen.

Maatregelen NS
In 2000 startte NS met speciaal getrainde medewerkers die nu bekend staan onder de naam Veiligheid & Service. Zij worden gericht ingezet in treinen en op stations. In de jaren daarna is hun aantal fors gegroeid naar zo’n 700. Ook zijn tal van initiatieven genomen om de sociale veiligheid in de trein en op het station verder te verbeteren. Op dit moment komt 90% van onze reizigers langs een toegangspoortje. Na de eerste stationscamera’s in de jaren ’90, startte NS in 2011 met uitgebreid cameratoezicht op stations. Dit vindt inmiddels op 80 stations plaats. De beelden komen direct binnen bij de NS-meldkamer en zorgen ervoor dat er direct ondersteuning kan komen als dat nodig is. Bijna alle treinen hebben camera’s en nieuwe treinen hebben een open inrichting zodat er overal goed zicht is in de trein. Ook is de samenwerking met andere vervoerders en politie verbeterd. De stations zijn fors aangepakt en worden als veel prettiger en veiliger ervaren. In 2020 introduceerde NS het Whatsapp Alert. Een extra service voor reizigers waarbij zij direct in contact komen met de NS-meldkamer door een WhatsApp te sturen via 06-13181318. In 2021 kwamen er ruim 1200 meldingen via Whatsapp Alert, bijna 400 meer dan in 2020. Door slim gebruik te maken van dit soort data kunnen medewerkers Veiligheid & Service daar ingezet worden waar ze nodig zijn.