'Bied Afghaanse politievrouwen veiligheid'

Afghaanse politievrouwen verkeren sinds de machtsovername door de Taliban in een levensbedreigende positie. Daarop wijzen topvrouwen binnen de Nederlandse politie. Zij hebben daarom het Nederlandse kabinet en andere Europese landen verzocht ruim 700 Afghaanse politievrouwen op de lijst van te evacueren mensen te plaatsen.

Het gaat om Afghaanse politievrouwen die werkten aan gevoelige dossiers, zoals mensenrechten en strafzaken rondom verkrachting en huiselijk geweld. Europese politiemensen, onder wie Nederlanders, trainden deze vrouwen jarenlang via de European Union Police Mission in Afghanistan (EUPOL Afghanistan).

Topvrouwen binnen de politie hebben in brieven namens de politie aan onder meer de Tweede Kamer en de Minister van Buitenlandse Zaken verzocht deze Afghaanse politievrouwen op de evacuatie-lijsten te plaatsen. In totaal werkten in Afghanistan tot de recente machtsovername meer dan 4.000 politievrouwen.

Zichtbaar
De 700 Afghaanse politievrouwen om wie het nu gaat, hebben de afgelopen jaren onder zware omstandigheden schendingen van de mensenrechten aangekaart en bijvoorbeeld zaken rondom gender- en huiselijk geweld tegen kinderen en vrouwen voor de rechter gebracht. Zij maakten deel uit van de Family Response Units of de Human Rights Units die voor het overgrote deel uit vrouwelijke politiemedewerkers bestonden.

Plaatsvervangend korpschef Liesbeth Huyzer - één van de ondergetekenden van het verzoek: ‘Natuurlijk willen we als korps dat alle collega’s met wie we in Afghanistan hebben gewerkt veilig zijn. Helaas is dat op dit moment niet haalbaar. Voor nu is het daarom belangrijk dat Europese landen vooral deze politievrouwen helpen die binnen de meest zichtbare en meest omstreden teams hebben gewerkt.’

Getraind
Nederland werkte vanuit de Europese politiemissie in Afghanistan (EUPOL), samen met de Afghaanse politie en het Afghaanse Ministerie van Binnenlandse Zaken. De Family Response Units werden getraind voor en gecoacht bij onder andere de aanpak van huiselijk geweld en kindermisbruik. De Human Rights Units toetsten onder meer mogelijke strafzaken op schendingen van de mensenrechten.

Bedreigingen
Binnen traditionele groepen in Afghanistan liggen onderwerpen als mensenrechten en gender zeer gevoelig. De Units onderzochten ook misstanden binnen de Afghan National Police (ANP) zelf. Door deze combinatie van factoren, ontvingen de politievrouwen al vóór de plotselinge machtsovername door de Taliban, bedreigingen.

‘Extreem zorgelijk’
De Nederlandse politie heeft inmiddels ‘extreem zorgelijke’ signalen ontvangen waaruit blijkt dat betrokken Afghaanse politievrouwen nu in groot gevaar zijn. Ook doordat de Taliban sinds de machtsovername directe toegang heeft gekregen tot alle persoonsgegevens van de politie, inclusief biometrische gegevens en huisadressen van de vrouwelijke politiecollega’s. Bovendien behoort naar schatting dertig procent van de politievrouwen tot de minderheidsgroep Hazara, die wordt gemarginaliseerd en vervolgd door de Taliban. Veel politievrouwen verbranden hun politie-identificatiebewijzen en uniformen en veranderen voortdurend van locatie en telefoonnummer om niet te worden gevonden door de Taliban.

Morele plicht
Volgens Liesbeth Huyzer, lid van de Korpsleiding, is het een morele plicht van de betrokken Europese landen om deze vrouwen buiten Afghanistan veiligheid te bieden. ‘Zij hebben zich met onze aanmoediging en steun, vaak met gevaar voor eigen leven, jarenlang ingezet voor een democratisch Afghanistan waar het voor iedereen mogelijk zou zijn om vreedzaam te leven. Nu zij plotseling zelf vervolgd worden, mogen wij hen niet in de steek laten.’ 

Voormalige EUPOL Afghanistan medewerkers van de politie hebben Europese politiepartners opgeroepen om ook te vragen de Afghaanse politiecollega’s in veiligheid te brengen.