Gemengde klassen, het lukt maar niet

Kinderen van hoogopgeleide ouders, die wel in gemengde wijken wonen, gaan daar meestal niet naar school. Ouders zijn bereid om hun kinderen naar de andere kant van de stad op school te doen, omdat ze daar meer 'gelijkgestemden' in de klas tegenkomen.

Slechts twintig procent van leerlingen op vmbo-scholen hebben hoogopgeleide ouders, tegenover tachtig procent op een vwo-school. Het komt erop neer dat kinderen met verschillende achtergronden elkaar nauwelijks meer tegenkomen op school.

Bijna iedereen is het erover eens dat gemengde klassen wenselijk zijn, maar zodra puntje bij paaltje komt, doet iedereen liever een Halsema'tje. "De dilemma's zijn enorm. Ouders mikken voor hun kinderen op een zo hoog mogelijk diploma en willen elk risico uitsluiten", zo meent onderwijssociologe Monique Turkenburg, schrijfster van een onderzoek naar schoolkeuzes.

Ouders associëren lagere vmbo-niveaus met ongewenst gedrag van 'bepaalde groepen leerlingen', al wordt uit het onderzoek niet geheel duidelijk om welke groepen leerlingen dit gaat. "Ze kiezen daarom liever een school zonder vmbo-afdeling, of een school waar het vmbo ondergebracht is in een aparte vestiging."

Geen garantie op beter onderwijs
Kinderen van hoogopgeleide ouders maken inderdaad meer kans op een vwo-advies op een school vol gelijkgestemden dan op een gemengde school, zo blijkt uit onderzoek van Willem Boterman. Dit is volgens hem echter geen garantie op beter presteren of het krijgen van beter onderwijs.

"Omgaan met verschillen is belangrijk voor kinderen", meent Boterman. Daarbovenop geldt dat gemengde scholen leerlingen uit hun bubbel halen en beter voorbereiden op hun rol in de moderne, multiculturele maatschappij.

"Elkaar leren kennen en burgerschap zijn doelen van het onderwijs", zegt Arnold Jonk bestuurder van een basisscholengemeenschap. Volgens Jonk hoeven hoogopgeleide ouders niet bang te zijn voor slecht onderwijs op gemengde scholen. "Ze hebben het idee dat gemengde scholen ten koste gaan van leerprestaties en dat ze moeten kiezen tussen hun kind en de samenleving, maar gemengde scholen presteren niet minder dan homogene scholen."

De Amsterdamse wethouder van onderwijs, Marjolein Moorman, ziet ook geen problemen met gemengde klassen en legt de denkfout bij ouders. "Kwaliteit van onderwijs en menging worden vaak tegenover elkaar gezet. Dat is onterecht, maar het gevolg is wel dat ouders elkaar in hun onzekerheid gaan nadoen."