Ank Bijleveld staat stil bij april-meistakingen 1943

Nergens is tijdens de Tweede Wereldoorlog op zo’n grote schaal gestaakt als in Nederland van 29 april tot 3 mei 1943. Dat gebeurde als eerste in Hengelo. Minister Ank Bijleveld-Schouten stond vandaag in een videotoespraak stil bij de stakingen van toen.

Directe aanleiding was het bevel dat Nederlandse militairen moesten gaan werken in de Duitse oorlogsindustrie. Die opdracht maakte veel los onder de Nederlanders.

Bijleveld: “Bij machinefabriek Stork zei men als eerste: Maar dat gaat zomaar niet! Wij verzetten ons tegen die vreselijke gevangenschap. Wij komen op voor elkaar. En zo werd tussen 2 en half 3 ’s middags het werk neergelegd.”

Geweldloos volksverzet
Meer dan 200.000 arbeiders, boeren en mijnwerkers door het hele land volgden dit voorbeeld. Het werd de grootste uiting van geweldloos volksverzet in de door Duitsland bezette gebieden in Europa. Met alle gruwelijke gevolgen van dien, want de bezetter sloeg de staking hardhandig neer. Er vielen honderden doden en gewonden. Vele anderen zijn nog steeds vermist.

Geloof in eigen kracht
“Ondanks deze ongelooflijk pijnlijke afloop was het moreel van de Nederlanders hoog. Na 3 jaar werd het geloof in eigen kracht langzaam herwonnen”, aldus de minister.

Bijleveld: “In gedachten staan we stil bij al die dappere mannen en vrouwen, die met gevaar voor eigen leven een signaal durfden af te geven aan hun bezetters. En bij hen, die daarbij het leven lieten. 1 moest beginnen, om uiteindelijk met elkaar de vrijheid terug te winnen.”