Openbaar Ministerie wil leren van vormfouten

Het College van procureurs-generaal heeft besloten een OM-Reflectiekamer Kwaliteitsontwikkeling in te stellen. Deze ‘kamer’ kijkt naar vormverzuimen die tijdens rechtszaken door de rechter zijn geconstateerd en hoe het Openbaar Ministerie (OM) hier lering uit kan trekken.

Binnen het strafproces hebben vormverzuimen, fouten gemaakt door de politie of het OM, niet altijd consequenties. De Hoge Raad is zeer terughoudend in haar besluiten om een rechtszaak stuk te laten lopen en een verdachte te laten gaan als bijvoorbeeld onrechtmatig een woning is binnengetreden. Deze ontwikkeling betekent niet dat er geen reden is om vormverzuimen te voorkomen. Het is van groot belang dat opsporing en vervolging volgens de regels plaatsvinden.

Omdat het toezicht op strafvorderlijk overheidsoptreden binnen het strafproces van karakter is veranderd, is het OM enige tijd geleden gaan nadenken over andere manieren waarop aanvullend gereflecteerd kan worden op vormverzuimen. Hoe bijvoorbeeld geleerd kan worden van vormverzuimen die door de rechter zijn geconstateerd. Deze zomer besloot het College tot de oprichting van een OM-Reflectiekamer Kwaliteitsontwikkeling, die zal bestaan uit oud-rechters, advocaten, politiefunctionarissen, wetenschappers en officieren van justitie. Voorzitter wordt een oud-rechter.

Lessen trekken
De OM-Reflectiekamer Kwaliteitsontwikkeling zal niet in individuele zaken, als daarin iets niet goed is gegaan, gaan zoeken naar individuele zondebokken. Het is de bedoeling om te onderzoeken of bepaalde vormverzuimen moeten leiden tot aanpassing van de werkwijze van het OM. Uitgangspunt is te kijken welke lessen getrokken kunnen worden uit vormverzuimen wanneer die niet op het niveau van de individuele strafzaak, maar op een meer overkoepelend niveau worden geanalyseerd. De bevindingen van de OM-Reflectiekamer zullen leiden tot adviezen aan het College op het terrein van onder andere beleid en opleidingsaanbod. Omdat het vooral gaat om het leren van vormfouten, zal de SSR, het opleidingsinstituut van de rechterlijke macht, nauw worden betrokken bij de werkzaamheden van de OM-Reflectiekamer.

Het streven is om de leden van de OM-Reflectiekamer nog dit jaar voor het eerst bij elkaar te laten komen voor een startbijeenkomst. De eerste echte reflectievergadering zal dan in 2020 plaatsvinden.