Nieuwe ontwikkelingen in de productie van medische radionucliden

Monique Verlind (DJMO)

Er is aanvullende informatie op het nieuwsbericht van 5 juli 2019 en het bijbehorende rapport over de productie van medische radionucliden. Uit dit rapport bleek dat het sluiten en niet opvolgen van de huidige Nederlandse reactor die medische radionucliden produceert, de leveringszekerheid wereldwijd in gevaar brengt. In Amerika wordt gebouwd aan het SHINE-project: een installatie voor het produceren van medische radionucliden. Deze installatie is een gevorderd nieuwbouwproject en SHINE heeft aangegeven ook een vestiging in Europa te willen openen. Het SHINE-concept is geen complete vervanging van een reactor die medische radionucliden maakt, maar beoogt wel op termijn van enkele jaren een aantal belangrijke radionucliden te produceren waaronder molybdeen-99.

SHINE geeft zelf aan dat een tweede fabriek in Europa al in 2025 al grote hoeveelheden molybdeen-99 op de markt zal kunnen brengen. Dit is mogelijk wat optimistisch. Naast molybdeen-99 beoogt het SHINE-concept ook radionucliden zoals jodium-131 te leveren, dat is een therapeutisch radionuclide voor de behandeling van schildklierkanker. SHINE geeft zelf aan ook binnenkort lutetium aan ziekenhuizen te kunnen leveren, gebruikmakend van bestralingen in reactoren. Op de langere duur verwacht SHINE deze bestralingen zelf te kunnen uitvoeren. We verwachten niet dat met het SHINE-concept binnen tientallen jaren mogelijk zal zijn het hele palet aan reactor-geproduceerde medische radionucliden te maken. Het SHINE-concept is daarmee geen complete vervanging van een reactor die medische radionucliden maakt.

Medische radionucliden (ook medische isotopen genoemd) zijn radioactieve stoffen die gebruikt kunnen worden om een diagnose te stellen. Ook kunnen ze verschillende soorten kanker behandelen of pijn bestrijden bij terminale patiënten, zogenoemde therapeutische radionucliden. De meeste medische radionucliden worden in Europa gemaakt in zes kernreactoren, waarvan er één in Nederland staat (de HFR).