Doelwitten van jihadistische aanslagen in beeld

Stadsbussen in Londen, de marathon in Boston, de redactie van Charlie Hebdo in Parijs, de luchthaven van Brussel en de kerstmarkt in Berlijn. Wat deze locaties met elkaar gemeen hebben is dat ze allemaal doelwit zijn geweest van een jihadistische aanslag.

In de publicatie Doelwitten in beeld geeft de AIVD inzicht in de doelwitten van de jihadistische aanslagen die in de periode 2004 – 2018 in het Westen zijn gepleegd.

Feitelijke weergave
In deze publicatie geeft de AIVD een feitelijke weergave van onder meer het aantal aanslagen, de geografische spreiding, welke doelwitten veel en weinig zijn getroffen, verschillen tussen landen onderling en de gebruikte aanslagmiddelen. De AIVD draagt hiermee bij aan meer objectieve kennis over in het Westen gepleegde aanslagen.

Driekwart aanslagen in afgelopen vijf jaar
Van de 112 aanslagen die de afgelopen vijftien jaar in het Westen zijn gepleegd, vond driekwart plaats in de afgelopen vijf jaar. Dit valt samen met de opkomst van ISIS en hun oproepen aan sympathisanten om aanslagen te plegen.

Niet alleen het aantal gepleegde, maar ook het aantal geslaagde aanslagen in het Westen nam in deze periode toe. Het is deze week vijf jaar geleden dat ISIS de eerste aanslag pleegde op Europese bodem.

Van alle aanslagen in de afgelopen vijftien jaar vond 70% plaats in vier landen: Frankrijk, de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. Van alle westerse landen werd Frankrijk veruit het vaakst getroffen.

Voorkeur voor makkelijk benaderbare doelwitten
De overgrote meerderheid van de aanslagen was gericht tegen een makkelijk benaderbaar doelwit, waar geen of weinig beveiligingsmaatregelen aanwezig waren. In de laatste vijftien jaar vond een derde van alle aanslagen in het Westen plaats op vrij toegankelijke locaties, waar willekeurige voorbijgangers of aanwezigen het slachtoffer werden.

Meer steekwapens en voertuigen
Bij vier op de tien aanslagen werd een steekwapen gebruikt, bij een kwart werd gebruik gemaakt van explosieven en bij een kwart was een vuurwapen het aanslagmiddel. In de afgelopen vijf jaar nam het gebruik van explosieven af, terwijl steekwapens en voertuigen juist vaker werden gebruikt.

Overzicht van aanslagen in tijdlijn
Wat gebeurde er in Londen op 7 juli 2005? Welke aanslagen waren er vorig jaar in Frankrijk? Hoe vaak is in het Westen een aanslag met een auto gepleegd? Wat was het doelwit van de aanslag in Orlando?

Om een chronologisch beeld te krijgen van waar en wanneer welke doelwitten zijn getroffen, heeft de AIVD de 112 aanslagen die ten grondslag liggen aan deze publicatie in een overzichtelijke tijdlijn gezet. Bekijk de tijdlijn op aivd.nl/aanslagen.