EU-parlement stemt voor uploadfilter

Mick (Philosocles)

Het Europees Parlement heeft dinsdag ingestemd met de nieuwe copyrightrichtlijn waarin onder meer een omstreden 'uploadfilter' en 'linkbelasting' zijn geregeld. In plaats van users maakt het internetplatforms verantwoordelijk voor auteursrechtelijk beschermd materiaal. Memes zouden zijn uitgezonderd van de regeling, waarmee de raad van ministers nog moet instemmen. Over circa twee jaar zouden de lidstaten hun wetgeving moeten hebben aangepast.

Volgens artikel 17 van de richtlijn moeten platforms en sites afspraken maken met rechthebbenden over afdracht voor de aanwezigheid van filmpjes, muziek en foto's, of deze anders wegfilteren. Volgens de BBC zou het europarlement memes expliciet van de regeling hebben uitgesloten, maar het is onduidelijk hoe dat dan gaat, indien er voor de zekerheid strenge filters worden geïnstalleerd.

Verder zijn sites van artikel 17 zijn gevrijwaard als ze korter dan drie jaar bestaan, onder de vijf miljoen bezoekers per maand hebben en minder dan tien miljoen euro per jaar omzetten. Overigens staat dit artikel in de volksmond bekend als artikel 13 omdat dat in de ontwerpversie zo was.

Artikel 15 (eerder artikel 11), dat 'linkbelasting' is gaan heten, geeft uitgevers het recht om een vergoeding te vragen voor kleine stukjes van bijvoorbeeld nieuwsberichten zoals die door sites als Google News online worden gezet. Hierover moeten ze eerst onderhandelen.

Rechtsonzekerheid
Nederland heeft samen met Finland, Italië, Luxemburg en Polen tegen de richtlijn gelobbyd omdat die zou leiden tot rechtsonzekerheid voor belanghebbenden, en burgerrechten zou kunnen ondermijnen.

Critici zeggen dat de richtlijn meer macht voor grote partijen zoals Facebook en YouTube in de markt zal leggen, die immers de financiële middelen hebben voor afspraken met rechthebbenden, en de juridische om zich te verzetten. Volgens kleinere spelers waaronder Tweakers en FOK! is het nog te vroeg om te zeggen wat de gevolgen zullen zijn.

Dat heeft een aantal redenen, waaronder de bepaling dat onlinediensten 'hun uiterste best' moeten doen om het uploaden van auteursrechtelijk beschermd materiaal te voorkomen. De verwachting is dat er flink wat tijd overheen gaat voordat die vage term middels meerdere rechtzaken tot aan het Europese Hof is verduidelijkt, aldus hoogleraar informatierecht Mireille van Eechoud tegen de NOS.

Verder gaat artikel 17 over diensten voor het delen van inhoud, met andere woorden, platforms en sites die dit als hoofdoel hebben. Het is onduidelijk wat de richtlijn betekent indien de mogelijkheid om content te plaatsten bijzaak is.