'Brexitstemming pas vlak voor deadline'

Mick (Philosocles)

De Britse premier Theresa May heeft het parlement dinsdag gezegd dat ze hun "zenuwen in bedwang" moeten houden. Een aanstaande stemming op 27 februari gaat waarschijnlijk alleen over een aantal amendementen. De echte, zogenaamde 'betekenisvolle stemming' over de exitdeal, is mogelijk pas een maand later - enkele dagen voor de Brexitdatum.

Volgens May is er meer tijd nodig om een nieuwe overeenkomst met de EU te sluiten over de binnen haar Conservatieve Partij gehate vangnetregeling voor de Ierse grens. Daarmee moet worden verzekerd dat deze onder alle omstandigheden openblijft.

Met de open grens na het Goede Vrijdagakkoord uit 1998 kwam er een eind aan decennialang geweld tussen unionisten en republikeinen. Het vangnet moet in stand blijven tot er een andere oplossing is zoals een handelsdeal. Maar Mays partijleden vrezen dat het Verenigd Koninkrijk zo aan EU-regels "geketend" blijft omdat het land de regeling niet eenzijdig mag opzeggen.

Die weerstand leidde vorige maand tot het grootste verlies voor een regering uit de Britse parlementaire geschiedenis. Twee weken geleden haalde een amendement het echter, dat zei dat Mays exitdeal op een meerderheid kan rekenen mits de vangnetregeling door "iets anders" wordt vervangen.

Maar daar voelt Ierland, en dus de EU, niets voor. De boodschap uit Dublin en Brussel was de afgelopen dagen steeds dezelfde: het Ierse vangnet is een essentieel onderdeel van de deal en er wordt niet opnieuw over onderhandeld.

Inlegvelletje
Vermoedelijk zijn er hooguit wat cosmetische ingrepen mogelijk in de politieke verklaring die als inlegvelletje met de exitdeal wordt meegeleverd.

En daarmee lijken May en de EU elkaar te helpen bij een tactiek die oppositieleider Jeremy Corbyn "running down the clock" noemt: er kan pas op het allerlaatste moment worden gestemd over een deal die nagenoeg dezelfde is als de oorspronkelijke. En uit angst voor een chaotische no-deal Brexit zullen de meeste parlementariërs dan in hemelsnaam maar voorstemmen.

Er wordt voor de stemming van 27 februari nog wel gewerkt aan een amendement dat de regering verplicht een nieuw referendum te organiseren. Dan zou de bevolking moeten kiezen tussen Mays deal en in de EU blijven. Maar de verwachting is dat dat amendement wordt weggestemd.

Dat die zogenaamde betekenisvolle stemming over de exitdeal pas op 25 of 26 maart zou zijn, is omdat er op 21 maart een EU-top van regeringsleiders gepland staat. De Conservatieve fractieleider Andrea Leadsom wilde dinsdag niet uitsluiten dat het pas daarna zover is.

De EU-top geeft May een excuus om tot het allerlaatste moment te wachten. Er wordt immers vaak gezegd dat de EU bij het sluiten van deals pas op het laatste moment beweegt, maar toch lijkt het onwaarschijnlijk dat er over het vangnet wordt toegegeven. Mogelijk gokken de leiders van de EU27 er net als May op dat het Britse parlement op het laatste moment inbindt en met de deal instemt.