'Chileense pruimen uit de Betuwe'

Monique Verlind (DJMO)

Foodwatch start vandaag een klachtenprocedure bij de Reclame Code Commissie tegen Albert Heijn en Jumbo om hun foutieve land-van-oorsprongsaanduiding op groente en fruit. Vorige week ontstond commotie om Nederlandse pruimen die dreigden te worden doorgedraaid terwijl Albert Heijn net pruimen in de aanbieding had uit Chili en Zuid-Afrika; althans dat stond op het pruimenschap en een bonusposter in de winkels.

Achteraf stelde Albert Heijn dat hun pruimen wél uit Nederland kwamen en dat de oorsprongsaanduiding een fout was. Deze fout staat niet op zich. Foodwatch concludeert op basis van een steekproef dat veel te slordig met de wettelijke plicht over oorsprongsaanduiding wordt omgegaan. In een steekproef in enkele supermarkten kwam foodwatch foute oorsprongsaanduiding tegen bij mango, paprika, pepers, pruimen, granaatappel, spitskool, wortels, verschillende soorten appels en avocado.

Verkeerde of ontbrekende vermelding van het land van oorsprong is kwalijk omdat uit de commotie rond de pruimen wel weer bleek dat veel consumenten dit belangrijke informatie vinden. Daarom bestaat in Europa het recht voor consumenten om informatie te krijgen over de oorsprong van producten zoals groenten en fruit. foodwatch wil dat zowel supermarkten als NVWA hier meer aandacht voor hebben en start daarom klachtprocedures bij de Reclame Code Commissie tegen Albert Heijn en Jumbo om een vijftiental groente- en fruitproducten.

Afgelopen week ontstond commotie over de zestigduizend pruimen van boer Hamelink die dreigden te worden doorgedraaid omdat ze 3 millimeter te klein waren. Tegelijkertijd verkocht Albert Heijn pruimen in de bonus, met vermelde landen van oorsprong Chili en Zuid-Afrika. Albert Heijn, die veel kritiek kreeg te verduren, verweerde zich door aan te geven dat de in haar winkels vermelde oorsprong van de pruimen een fout was: de oorsprong was niet Chili maar Nederland (de Betuwe). Vanuit het hoofdkantoor van Albert Heijn werd aangegeven dat de AH-filialen inmiddels waren gevraagd de informatie op het schap aan te passen. In de winkels bleek echter dagen later dat dit lang niet altijd was gebeurd.

Foodwatch deed naar aanleiding hiervan een steekproef in enkele supermarkten en zag veel fouten. De oorsprongsvermelding op de schapkaart kwam in vele gevallen niet overeen met de oorsprongsaanduiding op het product of het krat. Welke de juiste is, is niet duidelijk. Bij Albert Heijn kwamen we dit tegen bij mango, paprika, granaatappel, pepers, pruimen, spitskool, wortelmix. Bij Jumbo bij verschillende soorten appels en bij avocado. Het ligt voor de hand dat er in werkelijkheid nog meer oorsprongsaanduidingen niet kloppen, maar foodwatch kon een groot deel van de oorprongsvermeldingen niet controleren omdat het fruit of de groente onverpakt was en dus geen etiket had waardoor de vergelijking met de schapkaart niet kon plaatsvinden.

Ook andere fouten werden geconstateerd, zoals bij de paprika’s van Albert Heijn met op het schapkaartje ‘Land van oorsprong: zie verpakking’, zonder dat op de plastic folie van de paprika een land van oorsprong was vermeld. Regelmatig werden bij de oorsprongaanduiding meerdere landen genoemd, zoals avocado’s bij Albert Heijn met vermelding ‘land van herkomst: Chili/Spanje/Peru/ZA/Israël’. Soms ontbrak de oorsprongaanduiding in het geheel.

Foodwatch heeft na deze kleine steekproef sterk de indruk dat het recht van consumenten om informatie over het land van herkomst te kunnen zien, zoals ook vastgelegd in de wet, onvoldoende serieus wordt genomen door de supermarkten. Om die reden is foodwatch een klachtenprocedure gestart bij de Reclame Code Commissie tegen Albert Heijn en Jumbo om hierover een uitspraak van de Reclame Code Commissie te krijgen. Een klachtenprocedure bij de Reclame Code Commissie neemt over het algemeen, inclusief verweer en zitting, 2 tot 3 maanden in beslag.

Chileense pruimen uit de betuwe  (Foto: foodwatch)
Chileense pruimen uit de betuwe (Foto: foodwatch)