Aantal mensen in de bijstand groeit minder snel

Monique Verlind (DJMO)

Het aantal mensen met een bijstandsuitkering is in het derde kwartaal van 2017 toegenomen ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Het tempo van de jaar-op-jaargroei neemt al vier kwartalen achtereen af. Dit blijkt uit nieuwe cijfers van het CBS. Tussen september 2016 en september 2017 is het aantal personen tot de AOW-leeftijd met een bijstandsuitkering met 6.000 toegenomen tot 465.000 .

Onder de 27- tot 45-jarigen waren in het derde kwartaal minder mensen afhankelijk van bijstand. Eind september 2017 waren er 4.000 bijstandsontvangers van 27 tot 45 jaar minder dan een jaar eerder. Dit is het derde achtereenvolgende kwartaal dat het aantal bijstandsontvangers van deze leeftijd kleiner was dan in hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Onder 27-minners en 45-plussers blijft het aantal bijstandsontvangers jaarlijks toenemen.

Gunstige arbeidsmarkt
De afnemende jaar-op-jaargroei hangt samen met de gunstige arbeidsmarkt. Sinds de piek in de werkloosheid begin 2014 is deze met ongeveer 40 procent gedaald. De bijstand reageert doorgaans met vertraging op bewegingen op de arbeidsmarkt. Dat het aantal bijstandsgerechtigden nog steeds is toegenomen, houdt verband met de instroom van asielzoekers. Degenen die een verblijfsvergunning krijgen, kunnen een beroep doen op bijstand.

Dit komt naar voren uit stroomcijfers over het eerste halfjaar van 2017. Van januari tot en met juni 2017 zijn ruim 8.000 personen de bijstand ingestroomd die in Syrië zijn geboren, terwijl iets meer dan 2.000 Syriërs de bijstand verlieten. Eind juni kwam het aantal Syrische bijstandsgerechtigden hiermee op bijna 38.000 uit. Bij personen die in Nederland of in een van de overige landen zijn geboren, liggen de instroom en uitstroom veel dichter bij elkaar.

In het eerste halfjaar van 2017 zijn ruim 34.000 personen met Nederland als geboorteland de bijstand ingestroomd en ruim 35.0000 uitgestroomd. Onder personen uit de overige landen bedroeg de instroom bijna 21.000 en de uitstroom 20.000. In deze cijfers is de uitstroom naar AOW niet begrepen. 

Re-integratie & Aanvullende bijstand
Drie op de tien bijstandsgerechtigden krijgen re-integratieondersteuning Eind maart 2017 (volgens de meest recente cijfers) maakte 28 procent van de bijstandsgerechtigden gebruik van een re-integratievoorziening. Deze voorzieningen zijn bedoeld om de binding met de arbeidsmarkt te versterken en daarmee de kans op werk te vergroten. Voorbeelden van re-integratievoorzieningen zijn loonkostensubsidie, participatieplaats, beschut werk, begeleiding op werkkring/job-coach en vervoersvoorziening voor het woon-werkverkeer.

Bij een aantal van deze voorzieningen is een al dan niet tijdelijke baan inbegrepen. Het aandeel bijstandsontvangers met een voorziening is hoger onder jongeren dan onder andere leeftijdsgroepen. Van de bijstandsgerechtigde jongeren tot 27 jaar heeft 35 procent een reintegratievoorziening, van 27- tot 45-jarigen en 45-plussers met bijstand heeft respectievelijk 33 procent en 24 procent zo’n voorziening.

In 2016 zijn bijna 30 duizend personen die naast de bijstand een re-integratievoorziening hadden, gestart met een baan die zij minstens één maand aanhielden. Van hen had bijna een kwart in de baan geen re-integratie-ondersteuning of aanvullende bijstand meer nodig. De overigen waren nog steeds aangewezen op een voorziening, een bijstandsuitkering, of op beide. Bijna 6 op de 10 ontvingen naast de nieuwe baan nog steeds aanvullende bijstand.

Aantal mensen in de bijstand groeit minder snel  (Foto: Centraal Bureau voor de Statistiek)
Aantal mensen in de bijstand groeit minder snel (Foto: Centraal Bureau voor de Statistiek)