Brexit-gesprekken weer vast: Rutte teleurgesteld

Redactie

Minister-president Mark Rutte is teleurgesteld dat er vrijdag geen doorbraak is bereikt in de onderhandelingen tussen de Europese Unie en Groot-Brittannië over de voorwaarden van de uittreding van de Britten uit de EU. "Dat is ernstig", zei de premier. De gesprekken over de eindafrekening en de Noord-Ierse grens lijken weer muurvast te zitten.

De tijd dringt. De afgelopen twee dagen hebben EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier en zijn Britse tegenhanger David Davis voor de zesde keer om de tafel gezeten. De brexit moet eind maart 2019 al plaatsvinden. De hoop is in december de eerste fase af te ronden, maar dat lijkt steeds moeilijker te worden.

In deze eerste fase moet "in hoofdlijnen" overeenstemming komen over de financiële afrekening, de rechten van niet-Britse EU-burgers in Groot-Brittannië en de grens tussen Noord-Ierland en Ierland. Pas als hierover overeenstemming is kan gesproken worden over de toekomstige handelsrelatie.

Twee weken
De Britten regering krijgen nog twee weken de tijd om opheldering te verschaffen over de eindafrekening. Anders kan Barnier niet het licht op groen zetten om vanaf december over de toekomstige (handels-)relatie te beginnen.

Dat impliceerde de Fransman na afloop van twee dagen in Brussel onderhandelen over de voorwaarden van de brexit in maart 2019. "We hoeven niet alles tot in detail te regelen, maar wel eerlijke en reële vooruitgang boeken."

'Flexibel en creatief'
Volgens Davis moeten beide partijen echter "flexibel en creatief" zijn. Hij herhaalde dat de scheiding niet los gezien kan worden van de verhouding tussen de EU en Londen na de brexit.

Met betrekking tot de Noord-Ierse grens onderstreept deze uitspraak van de brexit-minister waar de schoen wringt. Die nieuwe EU-buitengrens moet volgens alle partijen zo open mogelijk blijven, maar Londen wil dit bereiken via handelsafspraken. De overige EU-landen willen echter dat deze kwestie eerst apart wordt opgelost.

Pijnlijke herinneringen
Ierland wil bovendien niet dat de grens, en daarmee het Goede Vrijdag-vredesakkoord uit 1998, wisselgeld wordt in handelsgesprekken. In het grensgebied roept het vooruitzicht van bewaakte overgangen pijnlijke herinneringen op aan de zogeheten Troubles in de tweede helft van de vorige eeuw, toen pro-Ierse republikeinen en pro-Britse loyalisten over en weer aanslagen pleegden.

In het ergste geval wordt gevreesd dat het conflict met een dichte grens weer kan oplaaien.

Het Europees Parlement meent dat Noord-Ierland het beste in de gemeenschappelijke markt en de douane-unie kan blijven. Maar daarmee wordt de grens effectief naar de Ierse Zee verplaatst. Dat is voor de loyalistische Noord-Ierse partij DUP, coalitiepartner in Theresa Mays regering, onbespreekbaar.

Rutte teleurgesteld: geen doorbraak brexit
Brexit-gesprekken weer vast: Rutte teleurgesteld (Foto: ANP)