Oudste olympiër (103) kan niet lang van 'titel' genieten

De tot voor kort oudste nog levende olympische sporter ter wereld is niet meer. Ingeborg Ingers-Sjöqvist blijkt op 22 november op 103-jarige leeftijd overleden te zijn, zo melden media in haar thuisland Zweden. De oud-schoonspringster kon niet lang genieten van de eretitel 'voor zover bekend oudste levende olympiër ter wereld': op 15 november overleed de Chinees Guo Jie, waarna Ingers de titel kreeg. Een kleine week later overleed de Zweedse.

Ingeborg Kickan Sjöqvist werd op 19 april 1912 geboren in Kalmar, nog voor de Olympische Spelen in Stockholm begonnen. Haar negen jaar oudere zus Lala deed aan schoonspringen en dat wilde Ingeborg ook. "We krijgen geen geld, niks. Naar kampioenschappen moesten we ons eigen brood meenemen, we waren dus echte amateurs", vertelt ze later. "De meiden mochten 's avonds in Kalmar niet trainen in het bad, maar ik glipte steeds door een gat in het hek naar binnen en ging de sprongen oefenen."

Tijdens de Olympische Spelen van 1928 in Amsterdam won Lala een bronzen medaille, waardoor Kickan geïnspireerd werd om nog meer haar best te doen. Lala trouwde in 1930 en stopte met de sport en dus was het de beurt aan de jongere Ingeborg. Tijdens de Spelen van 1932 in Los Angeles deden ruim vijftig Zweedse sporters mee - deelnemers aan de kunstcompetities niet meegerekend - met Ingers als enige vrouw.

"Hier komt zo'n klein meisje uit Kalmar die voet aan wal zet in de grote wereld", zo vertelt ze wat ze bij aankomst in de VS dacht. "We werden verwelkomd door een enorm standbeeld, speciaal voor de Spelen neergezet. De stap die ik nam was zo groot dat ik het vandaag nog voel. Ik herinnerer me de lange treinreis dwars door het land nog, het was zo heet. De in de VS wonende Zweden hadden op elk station lange tafels voor ons neergezet om ons te verwelkomen. Het was een enorme happening dat wij de oceaan over waren gestoken, zij hadden normaal weinig contact met in Zweden wonende Zweden."

Schoonspringen op de Spelen van Los Angeles in 1932, hoewel het hier niet gaat om de platformen waar Sjöqvist in actie kwam (Bron: YouTube)

Op 12 augustus 1932 was het zover: de competitie op de platformen vond plaats in het Olympic Park Swimming Stadium in Los Angeles. Zeven deelneemsters moesten twee keer van een 5-meterplatform en twee keer van een 10-meterplatform springen. Bij de eerste sprong zette Sjöqvist het vierde puntentotaal neer, bij de tweede sprong het derde totaal. De derde sprong ging erg goed en alleen de Amerikaanse Dorothy Poynton-Hill deed het beter: Sjöqvist steeg zelfs naar plek twee, met nog één sprong te gaan. "Mijn trainer sloeg zijn arm om me heen voor die laatste sprong en zei: "doe het rustig aan nu, je bent goed genoeg." Nou, dat was het dan. Ik zat plotseling vol zenuwen, kreeg faalangst en liet mijn slechtste sprong zien", zei de Zweedse later. Georgia Coleman en Marion Roper passeerden haar en Sjöqvist werd vierde. "Ik voel nog steeds hoe verschrikkelijk het was om die medaille uit mijn handen te laten glippen."

In 1936 was Sjöqvist in Berlijn weer van de partij, "maar daar kan ik me veel minder van herinneren". Ze kwam dit keer tot de negende plek, maar met 22 deelneemsters was de concurrentie een stuk groter. "Er was daar geen sfeer, het leken de saaiste Spelen ooit als je vier jaar eerder de geweldige Spelen in LA mee had gemaakt. Er was geen olympisch gevoel, hoewel de meiden en ik plezier hadden. Ik heb wel Adolf Hitler in het echt gezien..wanneer de Duitse zwemsters aan het trainen waren en Hitler kwam binnen stopten ze allemaal en deden ze de Hitlergroet. Het was een vreselijk gezicht."

Ingeborg Sjöqvist tijdens de Spelen van 1936 (WikiCommons/Materialscientist)

Naast haar olympische deelnames won Sjöqvist zilver op de EK's van 1931 en 1934. Drie jaar na Berlijn 1936 trouwde ze met Lennart Ingers, met wie ze een zeer lang leven zou leiden. Het echtpaar vierde op 18 april van dit jaar nog de 100e verjaardag van Lennart en de 103e verjaardag van Ingeborg, die in dezelfde week vielen. Een jaar eerder was er de albasten bruiloft van het destijds nog altijd gezonde, 75 jaar getrouwde stel. "Als we terugkijken hebben we best wat meegemaakt, maar eigenlijk niet echt slechte of moeilijke dingen", zei Lennart in een interview rond de verjaardagen van de twee.

Ingeborg werd een bekend gezicht in Zweden, maar velen weten niet dat Lennart ook een begenadigd sporter was. "Ik maakte onderdeel uit van de olympische turnploeg van 1936, maar ik kon op het laatste moment niet meedoen vanwege een knieblessure. Dat was jammer, dus ik moest alles via de kranten volgen." De twee woonden nog altijd zelfstandig, met alleen veel hulp van dochter Marianne. "Zij is hier dagelijks en zorgt voor ons. Onze twee zoons houden het huis en de tuin netjes", vertelde Lennart. 

Tijdens een interview in 2012 liet Ingeborg Ingers weten nog altijd interesse te hebben in sport. "Zeker, ik kijk alles, elke dag! Ik snap hoe de sporters zich voelen, ook die van vandaag de dag. Je moet zo enorm veel opgeven om succes te hebben, dat is niet veranderd." Of ze zelf nog sport? "Nee! Dat is niet slim. Ik deed mijn oefeningen tot ik 90 jaar was, maar na een operatie heb ik nu wat moeite met lopen." Gevraagd naar het grootste verschil tussen de Spelen in haar tijd en nu antwoordt Ingers: "Dat ik er nu niet bij ben."

Met de dood van Ingeborg Ingers-Sjöqvist gaat de titel 'voor zover bekend oudste levende olympiër ter wereld' uiteraard naar iemand anders. Dat is dit keer de Amerikaanse Simone Schaller-Kirin, die in 1932 en 1936 - dezelfde Spelen als Ingers - meedeed aan het hordenlopen. Er zijn nog acht olympiërs in leven die op het moment de 100 jaar gepasseerd zijn, Schaller-Kirin is 103. De eerstvolgende die zich in het rijtje kan voegen is de Oostenrijkse Liselotte Landbeck, die dan op 13 januari nog in leven moet zijn.