Al-Qaida blijft IS de hand reiken

Redactie

De Islamitische Staat mag zich dan hebben losgemaakt van Al-Qaida, waarvan het ooit een aftakking was, maar voor die laatste groep is de liefde nog niet bekoeld. Al-Qaida ziet de luchtaanvallen van het Westen op IS in Irak en Syrië als een reden voor de twee extremistische bewegingen om de handen ineen te slaan, zeggen analisten. Een hereniging zou voor Al-Qaida ook een manier zijn om mee te liften op de populariteit van IS onder extremistische jongeren, die steeds vaker aansluiten bij de jongste telg van de islamitische jihad in plaats van bij de voormalige moederorganisatie.

Al-Qaida wees IS, dat toen alleen nog in Syrië tegen het regime van Bashar Assad vocht, in mei de deur, omdat de groep het vertikte de instructies van Al-Qaida-leider Ayman al-Zawahiri op te volgen. Al-Qaida lijkt echter tot inkeer te zijn gekomen. De groeiende populariteit van IS is namelijk ten koste gegaan van die van Al-Qaida.

Beide groepen hebben er belang bij de strijdbijl te begraven. IS zou gebruik kunnen maken van het internationale netwerk van Al-Qaida en Al-Qaida wil maar graag meeliften op de populariteit die IS heeft verworven sinds het in Irak en Syrië een nieuw kalifaat uitriep. Het idee is ook dat als ze de onderlinge strijd staken, ze hun pijlen gezamenlijk op het Westen kunnen richten. "IS is de sterkste jihadistische beweging in Irak en Syrië, maar alles wijst erop dat Al-Qaida er in de rest van de wereld veel beter voorstaat", zegt analist Tom Joscelyn.

In de praktijk is de rivaliteit tussen de twee groepen al flink afgenomen sinds de luchtaanvallen in september begonnen. Analisten houden het contact tussen de twee groepen nauw in de gaten. En hoewel een volledige verzoening nog niet op komst lijkt, zijn IS en Jabhat al-Nusra - de tak van Al-Qaida in Syrië - in delen van Syrië wel gestopt elkaar te bestrijden. Er wordt zelfs in beperkte mate samengewerkt door lokale bevelhebbers.

Volgens het Syrische Observatorium voor de Mensenrechten, een in Groot-Brittannië gevestigd groepje dat zich baseert op informatie van activisten in Syrië, is de onderlinge strijd gestaakt sinds de luchtaanvallen 23 september begonnen. Directeur Rami Abdurrahman zegt dat de eensgezindheid is toegenomen door de westerse bombardementen. "Ze geloven dat ze worden aangevallen door wat ze zien als de kruisvaarders, de ketters - de Verenigde Staten - en dat ze elkaar niet moeten bestrijden."