Meer vertrouwen in politiek na MH17-ramp

Nederlanders hebben sinds de vliegramp met vlucht MH17 in juli meer vertrouwen in de politiek. Zowel de Tweede Kamer als de regering kan op meer steun rekenen. Voor de ramp had de Kamer het vertrouwen van 51 procent van de Nederlanders, inmiddels is dat gestegen tot 62 procent. Het vertrouwen in de regering groeide nog sterker, van 46 naar 61 procent.

Dat blijkt uit het derde kwartaalbericht van het Continu Onderzoek Burgerperspectieven dat het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) vrijdag heeft gepubliceerd. Ook politici zelf krijgen meer goedkeuring van de kiezers. Het aantal mensen dat vindt dat de meeste politici bekwaam zijn, is gestegen van 26 naar 37 procent.

In antwoorden op open vragen krijgt vooral minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans (PvdA) veel lof toegezwaaid voor zijn handelswijze en speech bij de VN-Veiligheidsraad. Ook geven sommige respondenten aan te vinden dat het beter gaat met de samenleving sinds de vliegramp. "Ik merk dat we toch een heel saamhorig land kunnen zijn met ook een aantal krachtige politici. Dat stemt mij hoopvol", aldus een 23-jarige man.

Omdat de vliegramp het nieuws wekenlang in zijn greep heeft gehouden, heeft het SCP ook onderzocht of de crash van invloed is geweest op de maatschappelijke stemming. Dat was in de Verenigde Staten wel het geval na de aanslag op het World Trade Center in New York op 11 september 2001. De ramp met MH17 heeft echter volgens het SCP echter uitsluitend politieke effecten gehad. "We vinden geen aanwijzingen voor een positievere houding tegenover de samenleving: na de ramp is er niet meer tevredenheid met de samenleving of meer sociaal vertrouwen", schrijven de onderzoekers.

Als het gaat om de politieke effecten, blijkt dat niet alleen het vertrouwen in de regering, de Tweede Kamer en politici is gestegen. Ook over Europa wordt volgens het SCP 'duidelijk' positiever gedacht. Daarnaast is er ook een positievere waardering voor de economie.

Toch is er ook kritiek. De respondenten oordelen over het algemeen positief over de reacties die de vliegramp in de samenleving heeft losgemaakt. Over het stilstaan bij de rouwstoet, het leggen van bloemen en beertjes en stille tochten spreken veel mensen hun waardering uit, ook al zegt een deel daar niet zo snel zelf aan te zullen deelnemen.

Kritischer zijn de respondenten over de voortdurende aandacht voor de ramp in nieuwsprogramma's. Dat werd soms wat veel gevonden. Ook hebben sommige mensen zich geërgerd aan al het gepraat in de politiek. Zij hadden liever harder, eventueel militair optreden gezien.

Hoewel Nederlanders 'geraakt' zijn door de ramp met MH17 liggen ze volgens het SCP 'zelden wakker' van de mogelijke gevolgen van internationale bedreigingen en conflicten. De kans op aanslagen door de conflicten in het Midden-Oosten wordt wel aangestipt, maar echte angst lijkt er toch niet te heersen, concluderen de onderzoekers. Ook het ebolavirus houdt Nederlanders bezig. Het tastbaarst zijn echter de economische nadelen van de boycotacties tegen Rusland. "Die roepen soms de vraag op of die wel verstandig waren."