VS vervolgen krijgsgevangene wellicht voor desertie

Het Amerikaanse leger sluit niet uit dat de door de Afghaanse Taliban vrijgelaten sergeant Bowe Bergdahl wordt vervolgd voor desertie. Bergdahl verliet zijn legerbasis in 2009 ongewapend, werd prompt ontvoerd door de Taliban en zaterdag geruild voor vijf gevangen Taliban-kopstukken. Volgens sommige van zijn strijdmakkers heeft hij andere militairen in gevaar gebracht.

Chef-staf Martin Dempsey wil een eventueel onderzoek naar Bergdahls handelswijze niet in de wielen rijden, maar acht zo'n onderzoek wel denkbaar. De Amerikaanse landmacht 'is er in het verleden van beticht weg te kijken van wanpraktijken', zei Dempsey dinsdag. Ook al was Bergdahl vijf jaar lang gevangene van de Taliban en verdient hij mededogen, 'is het voorbarig' om ervan uit te gaan dat het leger eventueel plichtsverzuim door de vingers zou zien.

Aan de geplande bevordering van de 28-jarige Bergdahl gaat in ieder geval onderzoek vooraf, aldus de chef-staf. Krijgsgevangenen krijgen tijdens hun gevangenschap automatisch promotie. Ook Bergdahl zou binnenkort in rang opklimmen, maar nu hij is teruggekeerd gaat het leger eerst na of zijn handel en wandel wel een bevordering rechtvaardigen.

President Barack Obama wees kritiek op de ruil van vijf op Guantanamo Bay gevangen Taliban voor de vrijheid van Bergdahl dinsdag van de hand. "We halen een gevangen Amerikaanse soldaat hoe dan ook terug naar huis - ongeacht de omstandigheden", zei Obama. "We verbinden daaraan geen voorwaarden."

De president verklaarde dat zijn regering wel degelijk met het Congres heeft overlegd over de gevangenenruil. De mogelijkheid daarvan was al 'enige tijd' onderwerp van gesprek tussen regering en Congres, zei Obama.

Meerdere Republikeinen verwijten het Witte Huis dat het met de ruilovereenkomst de Amerikaanse wet heeft overtreden. Die schrijft voor dat het Congres dertig dagen van tevoren op de hoogte moet worden gesteld van een ruil met gevangenen uit Guantanamo Bay. De Amerikaanse regering houdt vol dat de 'unieke en dringende omstandigheden' noopten tot onmiddellijke actie.

Bergdahl verblijft in een Amerikaans legerziekenhuis in Duitsland.