Thais hof zet premier en ministers uit hun ambt

Het Thaise hooggerechtshof heeft woensdag bepaald dat de Thaise premier Yingluck Shinawatra moet aftreden. Ook is een groot deel van het kabinet naar huis gestuurd. Yingluck heeft zich volgens de rechter schuldig gemaakt aan machtsmisbruik.

Volgens het hof heeft Yingluck haar macht aangewend voor eigen gewin, iets wat zij zelf ontkent. In 2011 wees ze de chef van de nationale veiligheidsraad een andere baan toe en volgens de rechter voerde ze daarmee een 'geheime agenda'. Ze plaatste de hoge ambtenaar over om haar politiek machtige familie te bevoordelen. Dat is volgens het hof een schending van de grondwet. De negen ministers die naar huis zijn gestuurd waren hier volgens de rechter medeplichtig aan.

"Overplaatsing van overheidsfunctionarissen moet gebeuren volgens ethische principes", aldus het hof. Het vonnis werd live voorgelezen in een televisieuitzending van anderhalf uur. "Overplaatsing met een geheime agenda is niet acceptabel."

Wie de nieuwe waarnemend premier van het land wordt is onduidelijk. Volgens de BBC heeft het kabinet voorgesteld om Niwattumrong Boonsongpaisan, de minister van handel, aan te wijzen als Yinglucks opvolger.

Of de geplande verkiezingen in juli door kunnen gaan is nog maar de vraag. Dat ligt gevoelig bij de aanhang van Yingluck Shinawatra, die zaterdag in Bangkok tegen de uitspraak van het hof gaat demonstreren. Gevreesd wordt dat de betoging leidt tot geweld. Bij botsingen tussen aanhangers en tegenstanders van Yingluck kwamen het afgelopen halfjaar zeker twintig mensen om het leven.

Yingluck is met name populair op het platteland, bij een arme meerderheid in het noorden en noordoosten. De Thaise oppositie bestaat voornamelijk uit de stedelijke elite en mensen uit het zuiden van Thailand. Tegenstanders eisten de laatste maanden dat er een ongekozen interim-premier wordt aangewezen. Ze stonden er ook op dat er een hervormingsraad wordt samengesteld die een einde moet maken aan de corruptie in het land. Of ze die eisen nog steeds stellen is niet duidelijk.

De beslissing van het hof stort Thailand dieper in de politieke crisis. Die begon in 2006, nadat toenmalig premier Thaksin Shinawatra, de steenrijke broer van Yingluck, was afgezet tijdens een militaire coup. Hij werd beschuldigd van corruptie en machtsmisbruik. Sindsdien zijn er af en aan langdurige protesten geweest van zowel voor- als tegenstanders. De oppositie zegt dat Yingluck een marionet is van haar broer, die in het buitenland woont.

Aanhangers van Thaksin zeggen dat de Thaise elite probeert zijn eigen belangen te verdedigen. De bovenklasse zou zich bedreigd voelen in haar geprivilegieerde positie. De rechters worden, net als het leger, gezien als bastions van anti-Thaksinconservatisme. Tegenstanders van Thaksin, ook zij die zich tegen de politie keerden of overheidsgebouwen vernielden, zijn in het verleden doorgaans mild bestraft.