Gabriel García Márquez overleden
De Colombiaanse schrijver en Nobelprijswinnaar Gabriel García Márquez, bekend van zijn boeken 'Honderd jaar eenzaamheid' en 'Liefde in tijden van cholera', is donderdag in Mexico-Stad overleden. Dat heeft de Mexicaanse regering donderdag gezegd. García Márquez is 87 jaar geworden.
García Márquez werd eerder deze maand in het ziekenhuis opgenomen met een long- en urinebuisinfectie. Hij werd vorige week uit het ziekenhuis ontslagen, maar zijn gezondheid bleef broos. De bejaarde schrijver woonde al meer dan dertig jaar in Mexico en is de laatste jaren slechts zelden in het openbaar verschenen.
Velen beschouwen García Márquez als de beste Spaanstalige schrijver sinds de zeventiende-eeuwse auteur Miguel de Cervantes. Hij werd bekend door de toepassing van het magisch realisme in zijn verhalen, waarin magische en alledaagse gebeurtenissen met elkaar gecombineerd werden. 'Honderd jaar eenzaamheid' is in meer dan 25 talen vertaald en ging meer dan vijftig miljoen keer over de toonbank. García Márquez won de Nobelprijs voor de Literatuur in 1982.
"Duizend jaar eenzaamheid en droefenis vanwege het overlijden van de grootste Colombiaan aller tijden!" liet de Colombiaanse president Juan Manuel Santos via Twitter weten. "Zulke grootheden sterven nooit."
De auteur werd op 6 maart 1927 in een klein Colombiaans dorp, Aracataca, geboren als de oudste in een gezin van elf kinderen. García Márquez groeide grotendeels op bij zijn grootouders. Zijn opa vertelde hem hoe hij vocht in de 1000-daagse oorlog, de Colombiaanse burgeroorlog rond de vorige eeuwwisseling, wat een grote inspiratiebron werd voor García Márquez' literatuur. Aracataca zou als model dienen voor het befaamde 'Macondo', het dorp tussen de bananenplantages waar 'Honderd jaar eenzaamheid' zich afspeelt.
García Márquez bezocht een kostschool net buiten Bogota, waar hij zich ontpopte als een intelligente en getalenteerde leerling. Hij verslond de werken van Hemingway, Dostojevski en Kafka. Hij publiceerde zijn eerste korte verhaal in 1947 in El Espectador nadat deze krant geschreven had dat de 'jonge Colombiaanse generatie geen goede literatuur meer te bieden heeft'.
García Márquez schreef 'Honderd jaar eenzaamheid' in slechts achttien maanden tijd. Toen hij de roman af had, had zijn vrouw al hun bezittingen verkocht zodat het manuscript naar een uitgever in Argentinië gestuurd kon worden. Zonder meubels en met een schuld wachtte het echtpaar bezorgd af wat zou volgen. Binnen een week was de eerste druk van achtduizend exemplaren volledig uitverkocht.
Het boek was de 'eerste roman waarin Latijns-Amerikanen zichzelf herkenden, dat hen definieerde, hun passie, hun intensiteit, spiritualiteit en bijgeloof vierde, evenals hun grote neiging tot falen', zegt Gerald Martin, biograaf van de auteur.
García Márquez was ook een vroege beoefenaar van literaire non-fictie, een genre dat bekend werd als Nieuwe Journalistiek. Hij werd een oude wijze van de Latijns-Amerikaanse journalistiek, met grootse werken van vertellende non-fictie als het 'Verhaal van een Schipbreukeling', het verhaal van een zeeman die tien dagen verloren op een vlot op zee doorbracht.
De schrijver was niet onomstreden. García Márquez was in zijn jonge jaren een bondgenoot van de Cubaanse dictator Fidel Castro en een held van de Latijns-Amerikaanse socialistische beweging. De auteur verliet zijn thuisland in 1981 nadat hij was beschuldigd van het financieel steunen van de guerrillabeweging M-19.
García Márquez bekritiseerde de Verenigde Staten voor hun gewelddadige interventies in Vietnam, Chili en vele andere landen. Hem werd jaren de toegang tot de VS geweigerd, maar de schrijver rekende de voormalige Amerikaanse president Bill Clinton wel tot zijn persoonlijke vrienden. García Márquez nam het voor de president op ten tijde van Clintons omstreden affaire met Monica Lewinsky.
In andere werken van non-fictie beschreef hij de Venezolaanse oud-president Hugo Chavez en schetste hij portretten van drugssmokkelaars die, onder leiding van Pablo Escobar, schuldig zijn aan de sociale en morele teloorgang van Colombia.