Leger vaker ingezet in eigen land

Het leger wordt steeds vaker ingezet in eigen land. Dat zei commandant der strijdkrachten Tom Middendorp maandag tijdens een persbijeenkomst op het ministerie van Defensie over de zogeheten nationale operaties. Deze inzet gaat niet ten koste van de militaire operaties in het buitenland, maar zijn eerder een 'goedkope training'.

De inzet in eigen land heeft de afgelopen vijf jaar een 'enorme vlucht' genomen. In 2013 werd het leger ruim 2300 keer ingezet. Het grootste deel daarvan kwam voor rekening van de Explosieven Opruimingsdienst Defensie. Al met al slokken de nationale operaties een derde van de capaciteit van defensie op. Defensie levert daarmee een belangrijke bijdrage aan de veiligheid in Nederland, zei Middendorp.

Het leger heeft een wettelijke taak om het eigen grondgebied te beveiligen. Daarnaast houdt veiligheid zich 'steeds minder aan grenzen', lichtte 's lands hoogste militair toe. Ook zou het zonde van het belastinggeld zijn als de politie en brandweer geen beroep zouden doen op de expertise die de krijgsmacht in huis heeft.

Defensie heeft een aantal eigen taken als het gaat om de inzet in Nederland, zoals de grensbewaking door de marechaussee of de bewaking van het luchtruim met F-16's. Ook wordt bijzondere bijstand verleend bij terroristische acties of zware criminaliteit. Daarnaast kan de hulp van de krijgsmacht worden ingeroepen, bijvoorbeeld bij rampenbestrijding of voor beveiligingstaken.

Dit vindt allemaal plaats onder aansturing van het plaatselijke lokale gezag. Zo vallen de uitgebreide veiligheidsmaatregelen tijdens de nucleaire top volgende week onder de verantwoordelijkheid van de Haagse burgemeester Jozias van Aartsen. Defensie zorgt bijvoorbeeld tijdens de beveiliging van het luchtruim tijdens de internationale topconferentie in het Haagse World Forum.

Middendorp ziet mogelijkheden om de inzet van het leger in eigen land uit te breiden. Zo zou hij veiligheidsregio's willen trainen met hoe zij omgaan met het aansturen van complexe situaties. Ook weten nog veel regio's niet waarvoor zij allemaal de hulp van het leger kunnen inroepen.

De generaal is niet bang dat het uitvoeren van meer eenvoudige taken in Nederland ten koste gaat van de gevechtstaken die zijn militairen in complexe crisisgebieden het buitenland moeten kunnen uitvoeren. "Het een hoeft het ander niet te bijten", zei hij. Beide taken vullen elkaar veeleer aan. De hele organisatie is gebouwd op het uitvoeren van langdurige missies in het buitenland. Als militairen in Nederland zijn, kunnen ze hun expertise inzetten in eigen land. "Voor mij is het ook een vorm van goedkoop trainen."