Liveblog: archief updates

Bert (superworm)

Hier vind je de liveblog-updates van maandagochtend t/m 12.00 uur.

Lees hier verdere updates in de liveblog zelf.

17.35 uur: Tsjechen boos op Russen
Van persbureau Novum het volgende: De Tsjechische minister van defensie Martin Stropickny kan zich na het Russische militaire optreden in Oekraïne 'nauwelijks voorstellen' dat een miljardencontract voor de bouw van twee nieuwe kernreactors in Tsjechië nog aan een Russische onderneming wordt gegund. Dat heeft Stropickny maandag gezegd.

Een consortium onder leiding van het Russische Atomstrojeksport was evenals het Amerikaanse Westinghouse Electric in de race voor de uitbreiding van de kerncentrale van Temelin. Met het contract is ruim zeven miljard euro gemoeid. De Tsjechische staat heeft in het bedrijf dat de centrale runt een meerderheidsbelang. Tsjechische leiders hebben het Russische ingrijpen op de Krim vergeleken met de inval van het Warschaupact in 1968 in Tsjechoslowakije.

16.45 uur: ultimatum gegeven aan Oekraïense troepen in de Krim 
Persbureau Interfax meldt dat een militaire bron aan hen heeft aangegeven dat de Zwarte Zeevloot van Rusland de Oekraïense troepen in de Krim tot 04.00 uur vannacht (Nederlandse tijd) de tijd heeft gegeven om zich over te geven. Doen ze dit niet, dan zal Rusland overgaan tot een militaire aanval.

16.25 uur: Krim-tv en radio uit de lucht
Het grootste tv-station op de Krim, TDK ofwel the Black Sea TV-Radio Company, is door de Russen gedwongen haar uitzendingen stil te leggen. De Volkskrant meldt dat ook de website uit de lucht is.

16.10 uur: Russen boos op Kerry
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry bezigde gisteren harde taal door te stellen dat de Russische inval op de Krim een ‘ongelooflijke daad van agressie was’, en te benadrukken dat indien Rusland doorzet met haar militair handelen, de Westerse wereld genoodzaakt is om op alle mogelijke manieren sancties te gaan opleggen.

De Russen zijn niet erg gelukkig met Kerry’s woorden. Het Russische ministerie van BuZa stelt dat Kerry ‘onacceptabele opmerkingen die bedreigingen aan Rusland bevatten’ nuttigde. Inderdaad werd de dreigende taal niet bepaald verhuld. De Russen vinden het opschorten van de G8-top die in juni in Sochi zou plaatsvinden ‘ongegrond’ en stellen dat het opschorten ‘niet alleen de landen die de G8 vormen, maar de hele internationale gemeenschap’ schade berokkenen.

15.42 uur: betogers Kiev toegesproken
Novum meldt: De Russische inval op de Krim is geen teken van kracht, maar van angst. Dat heeft de Georgische oud-president Michail Saakasjvili zondag gezegd in een toespraak in de Oekraïense hoofdstad Kiev. Ook de Franse schrijver Bernard-Henri Lévy en de Oekraïense oppositieleider Vitali Klitsjko spraken de Oekraïners toe.

"Jullie hebben enorme offers gebracht om de vernietiging van Oekraïne te voorkomen", zei Saakasjvili. "Poetin weet niet dat het Oekraïense volk uit helden bestaat. Jullie zijn sterke patriotten en Poetins dromen zullen stuklopen op Kiev." Saakasjvili was president van Georgië toen Rusland dat land in 2008 aanviel en de Georgische provincies Abchazië en Zuid-Ossetië losweekte en hielp onafhankelijke staten te worden. Veel analisten vrezen dat Rusland op de Krim een soortgelijk scenario in petto heeft.

Ook Lévy stak de aanwezigen een hart onder de riem. "Konden de Europeanen maar de helft van de moed opbrengen die jullie hier hebben laten zien!", zei Lévy. "Jullie zetten je af tegen Poetin! Als jullie niet bang zijn, waarom zouden Europeanen dan bang moeten zijn?"

Klitsjko zei dat hij zeker weet dat Oekraïne een Europees land zal worden. "Dit is onze taak en ik weet zeker dat we die kunnen volbrengen", aldus Klitsjko.

Rusland heeft de afgelopen dagen extra troepen naar de Krim gestuurd en zou het schiereiland inmiddels volledig onder controle hebben. De Krim, dat veel Russischtalige inwoners telt, herbergt de thuishaven van de Russische Zwarte Zeevloot. Kiev en andere steden in het westen van Oekraïne moeten niets van Russische inmenging hebben.

14.55 uur: voorstel voor inlijving Krim
Novum: De Doema gaat zich buigen over de inlijving van de Krim. Enkele leden van het Russische parlement hebben een iniatiefwet ingediend dat de overname van het Oekraïense schiereiland regelt, schrijft de Oekraïense krant Pravda maandag.

Rusland heeft de afgelopen dagen extra troepen naar de Krim gestuurd en zou het schiereiland inmiddels volledig onder controle hebben. De Krim, dat veel Russischtalige inwoners telt, herbergt de thuishaven van de Russische Zwarte Zeevloot.

14.10 uur: extra debat in Tweede Kamer
Novum: De Tweede Kamer bespreekt de situatie in Oekraïne dinsdagochtend tijdens een ingelast overleg met minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans (PvdA). De Kamer bespreekt dan onder meer de uitkomst van de spoedvergadering van de Europese ministers van buitenlandse zaken die maandag in Brussel wordt gehouden.

Minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans (PvdA) vindt niet dat de Europese Unie machteloos staat tegenover Rusland vanwege het gas dat dat land levert. Als het tot sancties over en weer komt, is de schade voor Rusland volgens hem uiteindelijk groter.

"Wij kunnen ons op andere markten richten als het moet, maar Rusland zal moeite hebben snel andere klanten te vinden", zei Timmermans maandag voor aanvang van een spoedvergadering met zijn EU-collega's in Brussel. "Soms zijn Russen bereid dat soort consequenties te aanvaarden, maar de schade voor Rusland zal altijd groter zijn, zeker op de lange termijn."

Timmermans herhaalde dat hij het te vroeg vindt voor sancties. Volgens Timmermans is een diplomatieke oplossing nog mogelijk en moet de internationale gemeenschap alles op alles zetten om dat voor elkaar te krijgen. Dat begint ermee dat Rusland en Oekraïne met elkaar gaan praten, met bemiddeling door bijvoorbeeld de Verenigde Naties of de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE).

Timmermans schaarde zich achter zijn Duitse ambtgenoot Frank-Walter Steinmeier. Die herhaalde bij aankomst in Brussel het Duitse voorstel om een factfindingmissie in te stellen en Rusland en Oekraïne via internationale contactgroepen met elkaar in gesprek te brengen. "Diplomatie is geen teken van zwakte", zei Steinmeier.

EU-buitenlandcoördinator Catherine Ashton sprak voor aanvang van de vergadering haar 'zeer, zeer diepe bezorgdheid' uit over de situatie. De-escalatie is absoluut noodzakelijk, zei Ashton. De ministers bespreken 'politieke kwesties' en steun aan de bevolking van Oekraïne, zei Ashton verder.

14.07 uur: regeringsgebouw Donetsk bezet
ANP meldt: Pro-Russische betogers zijn in de Oost-Oekraïense stad Donetsk een gebouw van de lokale regering binnengedrongen. Dat hebben getuigen maandag gemeld aan het persbureau Reuters.

De betogers konden niet meteen het hele gebouw innemen. De trappenhuizen en liften naar boven zijn geblokkeerd. Op het gebouw wappert al enkele dagen de Russische vlag in plaats van de Oekraïense.

In het oosten van Oekraïne bestaat verzet tegen de nieuwe prowesterse regering in Kiev. Die nam onlangs de macht over van de gevluchte pro-Russische president Viktor Janoekovitsj, maar heeft in gebieden met veel Russische en Russisch sprekende inwoners weinig te zeggen.

13.48 uur: Russen 'beschermen burgers' op Krim
Novum: De Russische militairen die naar Oekraïne zijn gestuurd zijn daar om Russische burgers te beschermen. Dat heeft de Russische minister van buitenlandse Sergej Lavrov maandag gezegd. De aanwezigheid van de Russische troepen is noodzakelijk 'totdat de politieke situatie is genormaliseerd', aldus Lavrov.

Lavrov sprak maandag op een bijeenkomst van de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties in Genève. Hij zei dat Rusland is toegewijd aan het beschermen van de mensenrechten.

Lavrov zei in een afzonderlijke verklaring dat hij maandag een telefoongesprek met zijn Chinese ambtsgenoot Wang Yi heeft gehad. Daaruit bleek volgens Lavrov dat Rusland en China 'grotendeels dezelfde standpunten' hebben over de situatie op de Krim.

Rusland heeft sinds vorige week duizenden extra militairen op de Krim, een schiereiland dat tegenwoordig bij Oekraïne hoort maar vroeger onderdeel van Rusland uitmaakte. Veel burgers op de Krim zijn etnische Russen en hebben meer op met de machtige oosterbuur dan het landsbestuur in Kiev.

Oekraïne heeft Rusland beschuldigd van een militaire invasie en eist dat Moskou zijn militairen terugtrekt.

13.25 uur: Russische jagers in Oekraïens luchtruim
ANP schrijft: Russische straaljagers hebben in de nacht van zondag op maandag twee keer het Oekraïense luchtruim geschonden boven de Zwarte Zee. Dat heeft het Oekraïense ministerie van Defensie maandag gemeld.

Een Oekraïens gevechtsvliegtuig is daarop de lucht ingestuurd om de toestellen te onderscheppen. Volgens Oekraïne zijn zo 'provocaties'  door de Russische vliegtuigen voorkomen. Het Russische leger heeft sinds vorige vorige week de macht overgenomen op de Krim.

13.15 uur: 'Gevaarlijkste moment sinds einde Koude Oorlog'
De Ruslandkenner van de BBC, Dmitri Trenin, stelde tegenover zijn werkgever dat de huidige crisis 'in mijn optiek het meest gevaarlijke moment is in Europa sinds het einde van de Koude Oorlog.'

Angela Merkel zou verder volgens ingewijden in het Witte Huis in een telefoongesprek met Obama hebben gezegd, dat 'Poetin alle voeling met de werkelijkheid kwijt lijkt te zijn.'

12.51 uur: 'Russische ambassadeur VS terugroepen'
Novum: De Russische Federatieraad, de Eerste Kamer van het Russische parlement, wil dat de ambassadeur in de Verenigde Staten wordt teruggeroepen. Dat meldt het Russische persbureau ITAR-Tass maandag. De Federatieraad heeft daartoe een officieel verzoek ingediend bij president Vladimir Poetin.

Het verzoek van de Federatieraad betekent op zich weinig. Alleen Poetin kan beslissen of de ambassadeur in Washington wordt teruggeroepen of niet.

12.30 uur: liveblog gearchiveerd
De updates van vanochtend 07.44 uur tot en met vanmiddag 12.00 uur zijn hier bijeengebracht. Dit in het kader van de lees- en laadbaarheid van deze liveblog.

12.24 uur: spoedberaad EU ophanden
Aangaande de traag reagerende EU schrijft ANP: Mogelijk komt er een speciale top van Europese leiders over de crisis in Oekraïne. In Brussel wordt overwogen snel spoedberaad te houden met de staatshoofden en regeringsleiders van de 28 EU-staten.

Dat maakten diplomaten maandag bekend. De voorzitter van de Europese Commissie, José Manuel Barroso, sprak eerder maandag over een vergadering van de EU-leiders die 'heel binnenkort' plaatsvindt. Het crisisoverleg zou nog moeten plaatsvinden voor de geplande EU-top van 20 en 21 maart.

Maandagmiddag houden de EU-ministers van Buitenlandse Zaken hun tweede spoedberaad in korte tijd over Oekraïne. Naar verwachting zullen de lidstaten gaan proberen te bemiddelen en spanning wat weg te nemen.

12.21 uur: 'Oekraïne zal Krim nooit opgeven'
En meer van het ANP: Oekraïne zal de door Rusland bezette Krim nooit opgeven. Dat heeft de Oekraïense premier Arseni Jatsenjoek maandag benadrukt. "Niemand zal de Krim opgeven aan wie dan ook", sprak de onlangs aangetreden regeringsleider.

Russische troepen zijn het Oekraïense schiereiland in de Zwarte Zee binnengevallen. Het Oekraïense leger heeft zaterdag het bevel gekregen om zich klaar te maken om te vechten. Alle reservisten zijn opgeroepen. Oekraïense troepen op de Krim zijn omsingeld door Russische militairen.

12.18 uur: ook Margriet en Pieter naar Sochi
ANP meldt: Ook prinses Margriet en haar man Pieter van Vollenhoven gaan in principe 'gewoon' naar Sochi voor de Paralympics. "De prinses en de heer Van Vollenhoven zijn immers voor de sporters in Sochi, de prinses is lid van het erebestuur van het Internationaal Paralympisch Comité. De Nederlandse regering volgt de ontwikkelingen vanzelfsprekend op de voet", zo liet de RVD desgevraagd weten.

Ook minister Edith Schippers (Sport) gaat vooralsnog naar de Paralympics, de Spelen voor gehandicapte sporters in Sochi, zo werd eerder maandag bekend.

De Paralympics beginnen op 7 maart. 4 dagen later gaan Margriet en Pieter weer naar huis. Ze kijken in de tussentijd niet alleen bij verschillende wedstrijden. Zo gaat het tweetal onder meer ook nog naar het paralympisch dorp en praten ze met de Nederlandse deelnemers.

12.15 uur: nieuw ultimatum, 'dreiging van bombardementen'
Meerdere media geven aan dat het Russische leger een nieuw ultimatum heeft gesteld aan de Oekraïense troepen op het Belbek-vliegveld.

Wordt er niet vóór vier uur vanmiddag (lokale tijd) trouw gezworen aan de pro-Russische Krimregering, dan zouden de Russen 'zware maatregelen' gaan nemen.

Eén van de tweets omtrent de situatie stelt dat de Russen met 'zware maatregelen' bedoelen dat zij om vier uur vanmiddag het vliegveld zullen gaan bombarderen.

Bevestiging hiervan wordt momenteel gezocht. Meer volgt.

12.00 uur: video Russische inval marinehoofdkwartier
De Russische inval in het Oekraïense marinehoofdkwartier in Sebastopol is gefilmd. Bekijk het Oekraïense BBC-filmpje hieronder:

11.45 uur: Russen vervolgen Oekraïense oppositieleider
En persbureau Novum meldt: het Russische Onderzoekscomité is een strafrechtelijk onderzoek begonnen naar Dmitro Jarosj, de leider van de extreemrechtse Oekraïense Rechtse Sector. Dat melden Russische media maandag. Jarosj wordt gezocht voor het oproepen tot terroristische acties.

Jarosj zou op VKontake, de Russische versie van Facebook, de hulp van de Tsjetsjeense krijgsheer Dokoe Oemarov hebben ingeroepen. Hij zou zich hiermee schuldig hebben gemaakt aan 'het publiekelijk oproepen tot terroristische en extremistische handelingen via de media', wat strafbaar is volgens het Russische wetboek van strafrecht. Een perswoordvoerder van de Rechtse Sector ontkent de beschuldigingen en zegt dat het VKontakte-account van de organisatie is gehackt. De oproep is inmiddels van internet verwijderd.

"De onderzoekers geloven dat het hoofd van de ultranationalistische Oekraïense groep Rechtse Sector Dmitro Jarosj anti-Russische strijders publiekelijk oproept om terroristische en extremistische handelingen op Russisch grondgebied te verrichten", aldus een woordvoerder van het Onderzoekscomité.

Volgens Markin zal Jarosj bij verstek worden berecht. De onderzoekers willen hem ook op een internationale lijst van gezochte terroristen laten zetten. Jarosj heeft nog niet op de aantijgingen gereageerd.

Oemarov is de leider van het zogeheten Kaukasische Emiraat, een los verband van rebellengroepen die in de Noordelijke Kaukasus een onafhankelijke islamitische staat willen vestigen. Hij heeft de verantwoordelijkheid opgeëist voor een reeks aanslagen in Rusland, waaronder de zelfmoordaanslag op de luchthaven Domodedovo in 2011. Daarbij kwamen 37 mensen om het leven en raakten er meer dan 180 gewond. Oemarov dreigde vorig jaar met aanslagen op de Olympische Winterspelen in Sochi.

Jarosj is de leider van de extreemrechtse oppositiegroep Rechtse Sector. Deze organisatie demonstreerde in Kiev tegen de vorige maand afgezette regering van president Viktor Janoekovitsj en was een van de groepen die verantwoordelijk was voor aanvallen op de Oekraïense politie.

11.43 uur: goud en olie duurder, beurzen onderuit
Het ANP schrijft dat de beurzen in heel Europa flink onderuit gaan, terwijl de prijzen van olie en goud omhooggestuwd worden:

De dreigende situatie in Oekraïne zorgde maandagochtend voor veel onrust op de financiële markten. Aandelenkoersen gingen van Moskou tot Amsterdam over een breed front stevig omlaag, terwijl de prijzen van goud en olie opliepen. De waarde van de Russische roebel zakte tot het laagste punt ooit.

De markten reageerden op de dreigende militaire interventie van Rusland op de Krim, het in meerderheid door Russen bewoonde Oekraïense schiereiland dat het middelpunt is geworden van de machtsstrijd tussen Moskou en de nieuwe regering van Oekraïne. Westerse leiders hebben afgelopen weekeinde gedreigd met sancties tegen Rusland.

De mogelijke sancties tegen de belangrijke energieleverancier zette maandag druk op de oliemarkt, waar de prijs van een vat Brentolie met bijna 2 procent opliep tot 110,85 dollar. De oorlogsdreiging maakte ook goud duurder. De prijs van het edelmetaal, gezien als een veilige haven in financieel onrustige tijden ging met ruim 1 procent omhoog tot 1343 dollar per troy ounce (ruim 31 gram).

De roebel zette de daling van de afgelopen maanden door en bereikte daarbij het laagste punt ten opzichte van de dollar ooit. In een poging de aanhoudende devaluatie te stoppen verhoogde de Russische centrale bank maandag het belangrijkste rentetarief in het land inéén keer van 5,5 naar 7 procent.

Aandelen gingen in heel Europa in de uitverkoop. De Russische beurs was met een tussentijdse min van 10 procent op weg naar het grootste verlies sinds november 2008, terwijl de hoofdgraadmeters in Frankfurt, Londen en Parijs 1,2 tot 2,2 procent inleverden. In Amsterdam stond de AEX-index net na 11.00 uur 1,6 procent onder de slotstand van vrijdag.

11.35 uur: 'Russen bouwen brug naar Krim'
Russische media melden dat premier Dimitri Medvedev bevel heeft gegeven tot het bouwen van een brug van vasteland-Rusland naar de Krim.

Daarmee zou de militaire inname infrastructureel wind in de zeilen krijgen. Daarnaast is het vanzelfsprekend een verdere provocatie van de situatie en zet het de Russische claims op een door Rusland gedomineerde Krim kracht bij:

11.25 uur: Janoekovitsj 'wanted'
Op de website van het Oekraïense ministerie van Binnenlandse Zaken is officieel een pagina aangemaakt over oud-president Janoekovitsj.

Hij wordt officieel 'gezocht', maar verkeert naar alle waarschijnlijkheid momenteel veilig in Rusland:

11.20 uur: Russen vinden VS hypocriet
Volgens een bron binnen het Russische buitenlandministerie kan Susan Rice, de veiligheidsadviseur van het Witte Huis, beter met haar eigen Witte Huis gaan overleggen dan met de Russen. Rice gaf eerder aan dat Russische interventie in Oekraïne 'een enorme fout zou zijn.'

In reactie daarop stelt de bron: "We hebben de evaluatie van Susan Rice gezien, die is gebaseerd op herhaaldelijke militaire interventies van de VS op verschillende plekken in de wereld; vooral waar de VS-regering van mening is dat de normen van de Westerse democratie in gevaar zijn, of waar heersende regimes te duidelijk 'uit de hand' beginnen te lopen."

Daarmee sneren de Russen vrij duidelijk naar het Amerikaanse buitenlandbeleid. Daarbij noemen ze nog net niet expliciet Vietnam, Irak en andere landen waar de VS het nodig vonden om zich plots weinig meer aan te trekken van de soevereiniteit en territoriale integriteit waar ze nu mee schermen.

11.11 uur: Oost-Oekraïne steunt Kiev niet meer
Ook de lokale autoriteiten van het Oost-Oekraïense oblast Donetsk steunen niet langer de regering in Kiev.

Afgelopen weekend gaf ook het oblast Luhansk aan de regering niet als legitiem te beschouwen en gaf het parlement van de Krim aan de Russische inval te steunen.

Dat betekent dat inmiddels de hele oosterse schil van het land van Wit-Rusland tot aan de Krim, voornamelijk pro-Russisch en door Russen bewoond, niet meer achter de landelijke regering staat.

11.03 uur: Russen blokkeren sites over Oekraïne
Persbureau Novum schrijft: De Russische autoriteiten hebben dertien pagina's op het Russische sociale netwerk VKontakte geblokkeerd waarop in positieve bewoordingen over de machtswissel in Oekraïne werd gesproken. Dat heeft de Russische internetautoriteit Roskomnadzor maandag bekendgemaakt.

Roskomnadzor zei in een verklaring dat de openbaar aanklager opdracht gaf tot de blokkade. Op de pagina's zouden groeperingen 'propaganda verspreiden voor de activiteiten van Oekraïense nationalisten, terrorisme aanmoedigen' en 'deelnemen aan massale acties waar geen toestemming voor is gegeven', aldus Roskomnadzor.

10.55 uur: 50% rente op Oekraïens staatspapier
De rente op Oekraïens staatspapier is krankzinnig aan het stijgen. Zojuist is de rente op overheidsleningen met een loopduur van zes maanden tot boven de 50 procent gestegen, aldus Ed Conway van Sky News:

10.45 uur: 'hoogverraad'-chef bezoekt hoofdkwartier
De gisteren wegens vermeend hoogverraad ontslagen marinechef Denis Berezovski heeft een kort bezoek afgelegd aan het Oekraïense marinehoofdkwartier in Simferopol. Hij werd geflankeerd door Russische soldaten.

'Praktisch ongewapende' Oekraïense officieren dwongen hen weer naar buiten te gaan na opnieuw geweigerd te hebben om naar de Russische kant over te lopen. Dat meldt persbureau Interfax op basis van een bron in datzelfde hoofdkwartier.

10.40 uur: OSCE vergadert momenteel
De Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OSCE) houdt op dit moment een spoedvergadering over de crisis in Oekraïne.

Bij die vergadering zitten Rusland, Oekraïne en de kritiek leverende Westerse landen uit Europa en Noord-Amerika samen om de tafel. Wanneer meer bekend is over het beraad, lees je dat hier direct.

De Verenigde Staten hebben de organisatie daarnaast gevraagd om 'direct' personeel af te vaardigen om de situatie in Oekraïne ter plaatse te monitoren.

Ook Duitsland en Frankrijk hebben gesuggereerd dat de OSCE een rol zou kunnen spelen om verdere spanningen te deëscaleren.

10.25 uur: veerbootterminal bezet
Persbureau Novum meldt: Pro-Russische militairen hebben maandag een veerbootterminal in de stad Kertsj, op het oostelijkste puntje van de Krim, ingenomen. Veel schepen van en naar Rusland vertrekken uit Kertsj.

De militairen hadden de terminal maandagochtend volledig onder controle. Ze wilden zich niet identificeren, maar spraken Russisch en hun voertuigen hadden Russische nummerborden.

Kertsj ligt op slechts twintig kilometer afstand van de grens met Rusland. De inname van de terminal kan een teken zijn dat Rusland meer militairen naar de Krim wil overbrengen.

10.20 uur: Nederland wel naar Paralympische Spelen
ANP schrijft: Minister Edith Schippers (Sport) gaat vooralsnog naar de Paralympics die later deze week beginnen in het Russische Sochi. Dat liet een woordvoerder van de bewindsvrouw maandag desgevraagd weten.

"Minister Schippers houdt de internationale ontwikkelingen scherp in de gaten en kan onder invloed daarvan haar plannen om de Spelen bij te wonen nog wijzigen", aldus de woordvoerder. Verder wilde hij er niets over zeggen.

De Britse regering kondigde zondag aan geen minister naar Sochi te sturen vanwege de Russische inval in Oekraïne. De Paralympics worden vrijdag geopend. Eerder werd al bekend dat prinses Margriet en haar man Pieter van Vollenhoven van plan zijn naar Sochi te reizen.

09.55 uur: China steunt Rusland
Persbureau ANP meldt dat China vindt dat het Westen het oplossen van de crisis in Oekraïne maar beter aan Rusland kan overlaten. Dat melden Chinese staatsmedia.

“Het is begrijpelijk dat Vladimir Poetin zegt dat hij het recht heeft de belangen van Rusland en de Russisch sprekende bevolking in Oekraïne te beschermen”, aldus een commentaar van staatspersbureau Xinhua.

Volgens Xinhua sluiten westerse landen Rusland uit van de onderhandelingstafel, terwijl ze zelf met hun 'partijdige bemiddelingspogingen' Oekraïne hebben gepolariseerd. Volgens het staatspersbureau moet het Westen de 'unieke rol' van Rusland accepteren in het bepalen van de toekomst van Oekraïne.

Ook volgens de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov zijn Rusland en China het eens zijn over de situatie in Oekraïne. Lavrov maakte dat maandag bekend na een gesprek met zijn Chinese ambtgenoot Wang Yi.

09.50 uur: Hague eert slachtoffers Maidan
De Britse buitenlandminister William Hague arriveerde zoals al gesteld gisteravond in Kiev voor besprekingen met Oekraïense politici.

Daarbij legde hij ook een bezoek af aan het Maidanplein om bloemetjes neer te leggen ter nagedachtenis aan de ruim honderd mensen die er anderhalve week geleden werden vermoord:

09.40 uur: ook AEX onderuit door Oekraïne
Zoals al verwacht ging ook de Nederlandse beurs onderuit door de crisis in Oekraïne. ANP meldt dat 'ook andere Europese beurzen begonnen met stevige verliezen aan de nieuwe beursmaand.' "Beleggers deden hun aandelen van de hand door de dreiging van Russisch militair ingrijpen in Oekraïne en gingen op zoek naar veiligere havens."

"De AEX-index in Amsterdam noteerde kort na aanvang van de handel 1,8 procent lager op 391,44 punten. De MidKap daalde 1,8 procent tot 653,01 punten. De beurzen in Londen, Frankfurt en Parijs verloren tot 2,5 procent. De beurs in Rusland ging circa 10 procent onderuit."

"Alle 25 fondsen in de AEX gingen omlaag. Grootste dalers waren staalconcern ArcelorMittal en bank en verzekeraar ING met verliezen van meer dan 3 procent. Uitzender Randstad en verzekeraar Aegon volgden met minnen van 2,7 procent."

09.30 uur: 'Grootste crisis 21ste eeuw'
De Britse minister van Buitenlandse Zaken, William Hague, stelt in een interview met BBC Radio 4 dat 'de grootste crisis in Europa van de 21ste eeuw' op het moment gaande is.

Net als de Amerikanen zegt Hague: "Dit is geen acceptabele manier om internationale relaties te onderhouden. Er zal een significante prijs voor betaald gaan worden."

Hague heeft zich ter plaatse in Kiev op de hoogte laten stellen en sprak gisteravond met Oekraïense politici. Hij stelt dat de Krim nu volledig onder Russische controle is en dat de situatie nog steeds zeer gespannen en gevaarlijk is.

09.20 uur: Krim afgesloten van buitenwereld
BBC-verslaggever Mark Lowen is in Sebastopol en geeft aan: "Oekraïense grenswachten stellen dat Moskou mobiele telefoonnetwerken in bepaalde gebieden blokkeert."

Lowen: "Duizenden Russische elitetroepen zijn inmiddels gearriveerd en zijn veel talrijker dan de Oekraïense militaire aanwezigheid hier. De Krim is effectief afgesloten met wegversperringen en voertuigen worden de toegang tot het schiereiland geweigerd."

De twee grote Oekraïense bases op de Krim zijn nog steeds omsingeld door Russen, die eisen dat de Oekraïeners de wapens neerleggen en trouw zweren aan de regionale, pro-Russische Krimregering. Tot op heden weigeren de Oekraïeners dat.

09.10 uur: Oekraïne domineert voorpagina's
Net als in de Nederlandse kranten overheerst Oekraïne vandaag de voorpagina's in het Verenigd Koninkrijk. Journalist Nick Sutton plaatste een collage online:

De Britse kwaliteitskrant The Sun brengt het nieuws op haar karakteristiek rellerige manier:

09.01 uur: Centrale Bank verhoogt rente
De Russische Centrale Bank heeft vannacht de standaardrente verhoogd van 5,5 naar 7 procent. Dat schrijft persbureau AFP.

De komende tijd zal de discussie gaan draaien om meer dan Russische troepen op de Krim, stelt journalist Kevin Bishop:

08.58 uur: Russische pantservoertuigen aangevoerd
Oekraïense grenspatrouilles hebben vannacht opgemerkt dat er steeds meer pantservoertuigen bijeenvergaard worden aan de Russische kant van het nauwe Kerchkanaal, dat het Russische vasteland en de Krim van elkaar scheidt.

Dat meldt BBC op basis van persbureau Reuters. Tevens blijkt na overleg tussen het Russische en Chinese Buitenlandministerie dat de visie van de twee landen op Oekraïne 'breed uiteenloopt.' Volgens BBC-journalist Steve Rosenberg is dat 'diplomatieke taal voor "we zijn het nergens over eens".'

08.22 uur: Russen schoppen tegen schenen
De Russische staatstelevisie van Rossiya 1, ofwel Kanaal Eén, zond gisteravond programma's over de crisis in Oekraïne uit in plaats van op de Oscars te focussen.

Er werd stevige taal gebezigd in het actualiteitenprogramma Nieuws van de Week. Zo werd er zeer sterk gehint naar verdere militaire actie op de Krim.

Presentator Dmitri Kiselev ridiculiseerde de dreigementen die het Westen uitte en sneerde naar Oekraïne: "Ik wil niemand tegen het zere been schoppen, maar het beste dat gezegd kan worden over het leger van Oekraïne is dat het niet bestaat."

De demonstranten in Kiev werden 'bandieten' genoemd die 'democratie op haar knieën dwongen'. "Wij laten de onzen niet alleen", stelde de presentator herhaaldelijk.

"RuslandLaatDeZijnenNietAlleen" werd als hashtag direct populair en is inmiddels meer dan 80.000 keer getweet.

Journalist Kevin Bishop twittert een foto van een Russisch oorlogsschip dat vanochtend in de haven van Sebastopol lag:

08.10 uur: Roebel, beurzen onderuit
John Kerry dreigde er gisteren al mee: de Russische economische belangen hebben niet bepaald baat bij de inval op de Krim.

Dat blijkt uit de beurzen vannacht. De MICEX-index van Moskou leverde bij de opening vanochtend 5 procent in. Ook de Japanse Nikkei-index draaide rode cijfers.

Ook de Russische roebel ging onderuit met ruim 2,5 procent en bereikte daarmee het nieuwe dieptepunt van 36,5 roebels voor 1 Amerikaanse dollar.

Het ANP meldt aangaande de opening van de beurzen in het Westen: "De Europese aandelenbeurzen beginnen maandag naar verwachting met verliezen aan de nieuwe beursmaand. Beleggers houden de ontwikkelingen in Oekraïne scherp in de gaten. Een militaire strijd dreigt nu Rusland troepen naar de Krim heeft gestuurd."

"Een militair ingrijpen van Rusland in Oekraïne is afgelopen weekeinde realistischer geworden. De Russische Federatieraad gaf president Vladimir Poetin toestemming om de veiligheid van Russische burgers in Oekraïne en militaire belangen te beschermen. De Russische onderminister van Buitenlandse Zaken Grigori Karasin liet zondag op de Russische staatstelevisie weten dat Rusland geen oorlog wil met Oekraïne."

08.02 uur: Russia Today 'nazi's'
Gisteren is Russia Today tijdelijk niet bereikbaar geweest. Kon je er wel op komen, dan zag je overal nazisymbolen op de site staan.

Het was het werk van hackers, stelt het op de hand van Poetin zijnde staatsmedium op Twitter:

07.57 uur: Rusland 'wil geen oorlog'
Gisteravond meldden de Russen bij monde van de staatstelevisie dat zij geen oorlog met Oekraïne willen. "We zijn erop tegen dat deze term gebruikt wordt als het gaat om onze verhouding met Oekraïne, dat dicht bij ons staat," stelde de Russische onderminister van Buitenlandse Zaken Grigori Karasin.

Rusland wil er alles aan gaan doen om de onderlinge band te verstevigen, "temeer omdat de stabiliteit in Europa ervan afhangt."

07.48 uur: Reizen naar Oekraïne ontraden
En eveneens van de hand van persbureau ANP:

Het ministerie van Buitenlandse Zaken ontraadt niet alleen alle reizen naar het Oekraïense schiereiland de Krim, maar sinds zondag ook naar gebieden oostelijk van de lijn tussen de steden Sumy (in het noorden) en Mykolayiv (in het zuiden) op het vasteland. Dat liet het ministerie zondagavond weten op de website.

"Vanwege ernstige ongeregeldheden en demonstraties in de grote steden, ten oosten van de lijn tussen Sumy en Mykolayiv worden alle reizen naar dit gebied ontraden'', aldus Buitenlandse Zaken.

Het ministerie noemt de situatie op de Krim onvoorspelbaar en adviseert Nederlanders die op de Krim verblijven het schiereiland op eigen gelegenheid te verlaten. In andere delen van het land is extra waakzaamheid geboden. "Vermijd grote menigten en samenscholingen'', adviseert het ministerie.

07.45 uur: G7 veroordeelt Rusland, G8 opgeschort
ANP meldt het volgende bericht:

Na Canada, Frankrijk, Groot-Brittannië en de VS gaan ook Duitsland, Italië en Japan voorlopig niet meer naar besprekingen die de top van de G8 moeten voorbereiden. Dat maakte de zeven grote industielanden (G7) dit weekeinde bekend. Op deze manier protesteren zij tegen de Russische militaire acties op de Krim. De 40e topconferentie van het forum G8 staat gepland voor 4 en 5 juni in het Zuid-Russische Sochi.

"De leiders van de landen, de president van de Europese Raad en de president van de Europese Commissie veroordelen Rusland voor het schenden van de soevereiniteit en territoriale integriteit van Oekraïne", schrijft de G7 in een verklaring. Ze roepen Rusland op in gesprek te gaan met Oekraïne.

De G8 is onstaan als een informele praatclub van westerse industriële mogendheden waar vooral de economie ter sprake komt. De eerste top was in 1975 in een kasteel bij Parijs op initiatief van de Franse president Valéry Giscard D'Estaing. Toen waren Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Italië, Japan en de VS van de partij (G6). Canada schoof in 1976 aan (G7) en sinds 1998 mag Rusland ook meepraten (G8).

Westen niet naar voorbereiding G8
Obama en Cameron overleggen. (Foto: ANP)