Twentse ex-neuroloog Jansen hoort vonnis

Redactie

De rechtbank in Almelo doet dinsdagmiddag uitspraak in de strafzaak tegen de Twentse ex-neuroloog Ernst Jansen. De grootste medische strafzaak in de Nederlandse geschiedenis draait om het jarenlang verkeerd stellen van diagnoses als alzheimer en MS en de gevolgen daarvan. Het Openbaar Ministerie eiste begin december zes jaar cel. Jansens advocaat eiste vrijspraak.

Tijdens de elf zittingsdagen van het proces in november en december schetste het OM het beeld van een solistisch opererende arts die niet wenste te worden tegengesproken. Jansen had een broertje dood aan het bijhouden van dossiers en informeerde zijn patiënten slecht. Hij vervalste testuitslagen, schreef zware medicijnen voor en kwam - ook al was daar alle reden toe - niet terug van eerder gestelde diagnoses.

Het OM stelt dat het medisch onzorgvuldig handelen van Jansen bij het Medisch Spectrum Twente (MST) in Enschede geschaard kan worden onder opzet. De nu 68-jarige Jansen - die zich jarenlang Jansen Steur noemde - was vanaf eind jaren negentig tot zijn ontslag in december 2003 zwaar verslaafd aan slaapmedicijnen en had aan de bel moeten trekken toen hij merkte dat hij niet goed meer functioneerde.

De verdediging van Jansen vindt dat hij moet worden vrijgesproken. Dat Jansen in de loop van de jaren negentig de weg kwijtraakte, komt volgens zijn raadsman voort uit een auto-ongeluk waarbij Jansen in 1990 betrokken was. De oud-arts zou een hersenbeschadiging hebben, maar dat is nooit goed onderzocht.

Verder vindt advocaat Frank van Gaal dat een groot deel van de feiten zijn verjaard en dat het maar de vraag is of de toestand van Jansens oud-patiënten wel zijn schuld is. Bovendien had het OM al in 2004 een onderzoek moeten instellen, iets wat het uiteindelijk pas in 2009 deed, na jarenlang aandringen van letselschadespecialist Yme Drost.

Door de inspanningen van Drost en van regionale media werd in de loop der jaren duidelijk in welke mate de flamboyante Jansen - die jarenlang een bloeiende praktijk had en door zijn patiënten op handen werd gedragen - had gedisfunctioneerd. Onderzoekscommissies constateerden dat zowel het ziekenhuis als de Inspectie voor de Gezondheidszorg ernstige steken had laten vallen.

Ook de impact van de verkeerde diagnoses op het leven van Jansens patiënten werd pas in de loop der jaren duidelijk. Geconfronteerd met diagnoses als alzheimer, parkinson en MS zagen ze zich bijvoorbeeld gedwongen te verhuizen naar een aangepaste woning of hun baan op te zeggen. Eén patiënte pleegde zelfmoord. Later bleek vaak dat er geen aanwijzingen voor de geconstateerde aandoeningen waren.

Jansen zelf sprak in de rechtszaal van 'diepe schaamte'. "Ik besef dat er voor de slachtoffers een vreselijke periode in hun leven tot stand is gekomen", zo sprak hij in zijn laatste woord. Tegelijkertijd hield Jansen vol dat hij te goeder trouw handelde en dat hem weinig te verwijten valt.

Behalve voor medische wanpraktijken staat Jansen ook terecht voor de diefstal van blokken met receptpapier, valsheid in geschrifte en de verduistering van bijna negentigduizend euro onderzoeksgeld. Een eventuele veroordeling hiervoor accepteert hij, zo zei zijn advocaat bij de behandeling van de zaak.

Los van de strafzaak spanden enkele oud-patiënten vorig jaar ook een tuchtzaak aan tegen Jansen. In die zaak deelde het medisch tuchtcollege Jansen in december een beroepsverbod uit. Hij mag zich in Nederland nooit meer inschrijven als arts. Jansen kondigde vorige maand aan dat hij tegen die uitspraak in beroep gaat.