Commissie pleit voor invoering stemprinter
Stemmen bij verkiezingen moet in de toekomst gebeuren met een stemprinter, waarmee kiezers een stembiljet kunnen uitprinten. De biljetten worden vervolgens elektronisch geteld. Dat staat in een woensdag verschenen advies aan minister van Binnenlandse Zaken Ronald Plasterk (PvdA).
Kiezers printen in het stemlokaal zelf een stembiljet uit. Daarop staan alleen de naam van de partij en de kandidaat waarop wordt gestemd. De kiezer controleert het biljet en doet het vervolgens in de stembus. Na het sluiten van de stembussen worden de biljetten elektronisch geteld. Dat kan binnen een uur.
De commissie pleit niet voor de herinvoering van stemcomputers. "Een stemcomputer die de stem elektronisch opslaat en vervolgens telt, is volgens de commissie niet transparant en controleerbaar", schrijft de commissie, die wordt voorgezeten door voormalig VVD-Kamerlid Willibrord van Beek, nu waarnemend commissaris van de koning in Utrecht.
In 2007 besloot het toenmalige kabinet stemcomputers af te schaffen en bij verkiezingen weer met het rode potlood te stemmen. Dat gebeurde nadat een actiegroep rond de voormalige hacker en XS4ALL-oprichter Rop Gonggrijp had gewezen op de nadelen van stemcomputers.
Stemmen met de computer is niet controleerbaar, stelde de actiegroep Wijvertrouwenstemcomputersniet.nl. Bovendien bleken de stemmachines via elektromagnetische straling van een afstand 'af te luisteren'. Gonggrijp reageert dinsdagochtend zeer sceptisch. "Alsof we niet genoeg problemen hadden", twittert hij. Hij noemt het ook 'ridicuul optimistisch' om het systeem in 2019 te introduceren.
Bij de voorgestelde stemprinters wordt elke stem op papier vastgelegd, net als nu. Hertelling blijft daardoor mogelijk. Een voordeel is dat de stemprinter extra hulp kan bieden voor bijvoorbeeld slechtzienden en mensen die niet goed kunnen lezen en schrijven.
Het risico van afluisteren is volgens de commissie aanwezig, maar aanvaardbaar. Nu is het ook mogelijk om een cameraatje te verstoppen in een stemlokaal en zo kiezers te bespioneren, redeneert de commissie.