FOK!filmblik: Tim Burton

Het is vandaag precies 55 jaar geleden dat de Amerikaanse filmmaker Timothy William Burton in Burbank, Californië werd geboren. In zijn jeugd was de kleine Tim een eenling, die graag zijn tijd doorbracht met het kijken naar oude griezelfilms. Vooral de films met Vincent Price waren favoriet in huize Burton.

Vincent

Nadat Burton drie jaar een studie animatie had gevolgd ging hij in 1980 als beginnend animator aan de slag bij Disney. De eerste film waaraan Burton meewerkt was Ralph Bakshi's bewerking van The Lord of the Rings. In 1982 maakt Burton, samen met Rick Heinrichs, de korte stop-motion film Vincent, een eerbetoon aan de Hollywood legende Vincent Price. Twee jaar later maakt Burton de korte film Frankenweenie, een combinatie van een kinderfilm met het klassieke verhaal van Frankenstein. Disney was echter niet te spreken over een film, waarin dode huisdieren worden gereanimeerd en ook Burton voelde zich niet thuis bij de filmmaatschappij.

Pee Wee's Big Adventure

Het was aan acteur Paul Reubens te danken dat Tim Burton de kans kreeg om een speelfilm te gaan regisseren. Reubens zocht al een tijdje naar een regisseur voor zijn film Pee Wee's Big Adventure en Burton mocht met een budget van 7 miljoen dollar aan de slag. De film werd een immens succes, zou meer dan 40 miljoen dollar in het laatje brengen en was daarmee één van de meest succesvolle films voor Warner Bros in de vroege jaren tachtig. Met zijn daaropvolgende film Beetlejuice scoorde Burton een nog groter succes. De film zou maar liefst 80 miljoen dollar opleveren en won een Oscar in de categorie voor beste make-up.

Beetlejuice

De naam Tim Burton was inmiddels gevestigd in Hollywood en de jonge regisseur kreeg de kans om een Batman-film te maken. Ook de hoofdrolspeler van Beetlejuice, Michael Keaton, mocht in de Batman-film terugkeren in de titelrol en moest het opnemen tegen Jack Nicholson als The Joker. Het zou één van de meest succesvolle films uit dat deccennium worden. In 1989 verschijnt de film Edward Scissorhands. Het zou één van de laatste filmrollen worden voor Vincent Price. Het zou ook de eerste keer zijn dat Burton een film maakt met Johnny Depp. Nadat hij in 1992 de film Batman Returns had gemaakt, bleek dat ook Disney nu wel oren had naar een film van Burton. Zo verschijnt in oktober 1993 de donkere animatie-musical The Nightmare Before Christmas. Burton had, in verband met de vervolgfilm van Batman, zelf geen tijd om deze animatiefilm te regisseren en zodoende mocht Henry Selick op de regiestoel plaatsnemen. Het daaropvolgende jaar regisseerde Burton een biografische film over Ed Wood, een man die bekend stond als de allerslechtste regisseur aller tijden. Met Batman Forever rondde Burton in juni 1995 zijn Batman-trilogie af.

James and the Giant Peach

In 1996 verfilmt Burton het boek James and the Giant Peach van Roald Dahl en maakt er, met behulp van live-action acteerwerk en stop-motion, samen met regisseur Henry Selick een prachtig surrealistisch sprookje van. Datzelfde jaar maakt Burton ook een prachtig eerbetoon aan de wrakkemikkige horror en sciencefiction films uit de vijftiger jaren met het epische Mars Attacks. Acteur Jack Nicholson was zo blij dat er eindelijk eens een regisseur was die het aandurfde om het personage van Nicholson dood te laten gaan in een film, dat hij aanbood om nog een rol in de film te spelen, zodat hij twee keer dood kon gaan in één film. Burton had daar natuurlijk geen enkel probleem mee. Ook Sleepy Hollow uit 1999 ademde de sfeer van de klassieke griezelfilms uit. In 2001 volgde een remake van de sciencefiction film Planet of the Apes, gevolgd door de prachtige feelgood-film Big Fish in 2003.

Big Fish

Twee jaar later waagt Burton zich wederom aan een verfilming van een boek van Roald Dahl. Charlie and the Chocolate Factory werd een groot succes en werd datzelfde jaar opgevolgd door de stop-motion film Corpse Bride. In de romantische animatiefilm draait het om een nogal ongewone driehoeksverhouding. Het einde van het eerste decennium wordt gekenmerkt door de horror-musical Sweeney Todd: The Demon Barber of Fleet Street in 2007 en de adembenemende animatiefilm 9 in 2009. Na het eveneens succesvolle Alice in Wonderland in 2010 regisseert Burton in 2012 een remake van de tv-serie Dark Shadows, maar om één of andere duistere reden wil de film niet aanslaan. Burton's laatste werk tot nu toe was een langere remake van zijn film Frankenweenie. De filmmaker is momenteel bezig met de film Big Eyes, over de kunstenares Margaret Keane, welke vanaf 28 augustus 2014 in de Nederlandse bioscopen te zien zal zijn.