'Ontdekking maakt vervuilende mest overbodig'

Niet zo lang geleden berichtten we al dat bemesting een enorme oude traditie is. Maar mogelijk komt er snel een einde aan die traditie. Onderzoekers van de University of Nottingham hebben namelijk een manier gevonden om planten de benodigde voedingsstoffen uit een andere bron te laten halen: de lucht.

Planten hebben namelijk stikstof nodig om te groeien. De meeste planten halen die stikstof uit de grond, in de vorm van stikstofverbindingen. Maar de stikstof in landbouwgronden wordt op natuurlijke wijze niet snel genoeg hernieuwd om jaar in jaar uit een gezonde oogst te verzekeren.

Daarom gebruiken boeren stikstofkrijke (kunst)mest om het tekort ieder jaar aan te vullen. Die mest heeft echter een paar nadelen. Zo kunnen door de mest ironisch genoeg te veel voedingsstoffen in de grond terechtkomen, die kunnen doorsijpelen in bijvoorbeeld het grondwater.

Er zijn echter enkele plantsoorten, met name de vlinderbloemigen (Fabaceae), die in staat zijn stikstof uit de lucht te halen. Zij leven in symbiose met bepaalde eencelligen die in staat zijn tot stikstoffixatie. Dat betekent dat die eencelligen een di-stikstofmolecuul (N₂) uit de lucht kunnen halen, dat binden aan waterstofatomen (H) om zo ammoniakmoleculen (NH₃) te maken.

De grote ontdekking? Professor Edward Cocking van de University of Nottingham heeft eerst een methode ontwikkeld om zulke bacteriën in de wortels van planten te introduceren. Zijn grote doorbraak was het vinden van een bacterië die in staat is tot stikstoffixatie én die zich probleemloos in alle belangrijke gewassen kan vestigen.

Deze twee ontdekking betekenen dat gewassen wellicht zeer binnenkort veel minder of zelfs niet afhankelijk zijn van stikstof in de grond, maar de stikstof gewoon uit de lucht kunnen halen. De kans dat die bron van stikstof opraakt is erg klein: ongeveer driekwart van onze atmosfeer bestaat uit di-stikstofmoleculen.