Ierse bisschoppen tegen abortus

Leiders van de rooms-katholieke kerk in Ierland hebben vrijdag de Ierse bevolking opgeroepen om er bij het parlement op aan te dringen een wet te verwerpen die abortus mogelijk moet maken als dat nodig is om het leven van de moeder te redden. Ierse en Europese rechters hebben de Ierse regering al eerder opdracht gegeven de wet aan te passen.

Het wetsvoorstel werd eerder deze week na tientallen jaren van debat gepresenteerd. Kern van de wet is dat een zwangerschap legaal moet kunnen worden beëindigd als de vrouw in levensgevaar verkeert of als zij suïcidaal is en dit door drie artsen is vastgesteld. De wet wordt nu aan het parlement voorgelegd. Naar verwachting wordt er in juli over het wetsvoorstel gestemd.

In een gezamenlijke verklaring noemen de Ierse bisschoppen het wetsvoorstel een 'dramatisch en moreel onacceptabele wijziging van de Ierse wet'. Ze menen dat het verkeerd is om een abortus uit te voeren bij een vrouw als de vrouw dreigt zelfmoord te plegen. "Het is een tragisch moment voor de Ierse samenleving als we de weloverwogen vernietiging van een compleet onschuldig persoon zien als een acceptabel antwoord op de dreiging van de dood van een ander persoon, die te voorkomen is."

De Ierse kardinaal Sean Brady zei in een interview dat de wet het recht op het leven van de foetus ondergeschikt maakt aan de rechten van vrouwen. "Het gaat hier wel om twee levens", benadrukte hij.

De bemoeienis van de kerk met het wetsvoorstel zorgt voor spanningen in de Ierse politiek. De positie van de regering onder leiding van premier Enda Kenny is door de wet aan het wankelen gebracht. Tegelijkertijd staat de regering onder grote internationale druk om opheldering te verschaffen over abortus. Aanleiding vormt de dood van een zwangere Indiase vrouw. Zij had bloedvergiftiging opgelopen en was met tekenen van een naderende miskraam in het ziekenhuis opgenomen. Aanwijzingen van een infectie werden door het ziekenhuispersoneel weggewuifd. Toen de foetus eenmaal was overleden was het voor de moeder te laat. De bloedvergiftiging was toen al te ver gevorderd.

De linkse coalitiepartij Labour steunt de wet, maar katholieke conservatieven uit de gelederen van Kenny's eigen partij Fine Gael hebben al gezegd de wet af te willen zwakken of zelfs te blokkeren, voornamelijk vanwege de passage over zelfmoord. Kenny heeft zijn partijleden gemaand voor het wetsvoorstel te stemmen. Doen ze dat niet dan zullen ze uit de partij worden gezet, waarschuwde Kenny donderdag.

Kenny, die eerder al in de clinch lag met katholieke leiders vanwege hun betrokkenheid bij het verhullen van kindermisbruik, wilde vrijdag niet reageren op de oproep van de kerkleiders. Onderminster van buitenlandse zaken Eamon Gilmore zei echter dat bisschoppen geen enkele invloed hebben op het regeringsbeleid. "Ze mogen hun mening geven, dit is een democratische land. Maar de wetten van de land zijn gemaakt door diegenen die door het volk zijn gekozen en die verantwoordelijkheid hebben gekregen", zei Gilmore. "Al 21 jaar lang zijn parlementariërs er niet in geslaagd om gevolg te geven aan een opdracht van het Hooggerechtshof om duidelijk te maken wat legaal is en wat niet in het geval het leven een zwangere vrouw in gevaar is. Het is tijd dat deze wet er eindelijk komt." Het Ierse Hooggerechtshof bepaalde in 1992 dat abortus legaal dient te zijn in het geval het leven van de zwangere vrouw in gevaar is. Vijf opeenvolgende regeringen weigerden nadien de wet aan te passen, hoewel die tot veel onduidelijkheid leidde en daardoor tot onwil om tot medisch ingrijpen over te gaan. In 2010 oordeelde het Europese Hof voor de Rechten van de Mens dat door het gebrek aan wetgeving artsen geen duidelijkheid hebben en het leven van vrouwen gevaar loopt. Het EHRM droeg de Ierse regering op om de situatie aan te pakken.