Minder mensen veroordeeld

Er zijn vorig jaar minder mensen veroordeeld dan in voorgaande jaren. Dat blijkt uit de dinsdag gepubliceerde jaarcijfers van het Openbaar Ministerie. In 2007 eindigde nog 91,8 procent van de strafzaken in een schuldigverklaring, in 2011 was dit afgenomen tot 88,5 procent. Er werden ruim 113 duizend zaken afgedaan door de rechter.

Als mogelijke verklaringen voert het OM meer tegenstand in de rechtszaal en een grotere oplettendheid voor gerechtelijke dwalingen aan. Dit laatste komt voort uit de evaluatie van de Schiedammer parkmoord in 2005 en de herzieningen in de zaken Lucia de Berk (2008) en Ina Post (2009). In al deze zaken bleken mensen onschuldig veroordeeld te zijn. De Commissie evaluatie afgesloten strafzaken (CEAS) van het OM heeft in 2011 geen nieuwe misstanden gevonden.

De kans dat een meerderjarige die schuldig is bevonden een celstraf krijgt opgelegd steeg wel. In 2010 kreeg 23,5 procent van de veroordeelden een vrijheidsstraf, in 2011 was dit 27,5 procent. Wel werd de gemiddelde duur van de celstraffen korter. In 2011 was dit 4,8 maanden, een jaar daarvoor nog 5,2 maanden.

Het aantal opgelegde taakstraffen daalde vorig jaar met 5,2 procent.

Voor het eerst in jaren steeg het aantal aangebrachte zaken. In 2011 werden 228.500 rechtbankzaken geregistreerd, achttienduizend meer dan in 2010. Een deel van de toename is het gevolg van de invoering van GPS, het nieuwe registratiesysteem van het OM, waardoor processen-verbaal later worden geregistreerd.

Vorig jaar kwamen wel minder kinderpornozaken binnen. Dit komt deels doordat justitie zich steeds meer richt op zaken waarin kinderen daadwerkelijk worden misbruikt en kinderporno wordt gemaakt. Daarnaast heeft het OM heeft veel mankracht ingezet op de Amsterdamse zedenzaak.

De parketten in Utrecht, Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Den Bosch voeren sinds het voorjaar van 2011 een proef uit met de zogeheten ZSM-werkwijze. Daarin worden eenvoudige delicten binnen zes uur afgedaan met een taakstraf of boete. Tussen maart en december zijn 13.200 zaken via deze werkwijze afgedaan.

Het aantal overvallen daalde gestaag, van 2900 in 2009 tot 2270 in 2011. Relatief gezien worden meer overvalzaken opgelost. Dertig procent van alle overvallen in 2011 werd opgehelderd. De daling is niet te zien bij woningovervallen en zware, georganiseerde overvallen, zoals op geldtransporten.

Een ander speerpunt in 2011 was de aanpak van georganiseerde misdaad. Om deze vorm van criminaliteit terug te dringen richt het OM zich op het aanpakken van meer misdaadgroepen. Daarbij staan steeds vaker individuen centraal, in plaats van de groepen zelf.

In 2011 werden er 471 klachten ingediend tegen het OM. Er werd vooral geklaagd over de informatieverstrekking door justitie, niet-voortvarend optreden van het OM en de behandeling van verdachten en slachtoffers. Van de klachten die werden afgehandeld werd 61,2 procent gegrond verklaard.

Minder mensen veroordeeld (Foto: Novum)