Afscheid Vaclav Havel met emotionele ceremonie

Tal van Tsjechen en tientallen wereldleiders hebben vrijdag ontroerd afscheid genomen van Vaclav Havel. De voormalige Tsjechische president werd met groots vertoon uitgeleide gedaan. De plechtigheid was de slotakte van een week van nationale rouw en weemoed.

Kerkklokken beierden boven Praag, en een sirene riep heel het land op een minuut stilte te betrachten ter nagedachtenis aan de dwarse toneelschrijver die de omverwerping van het communistische bewind in 1989 leidde. Havels weduwe Dagmar, zijn familie, vrienden en de leiders van tientallen landen verzamelden zich vrijdag in de Sint Vitus-kathedraal, onderdeel van de Praagse burcht die uitkijkt over de Tsjechische hoofdstad, voor de rouwdienst. De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Hillary Clinton, de Franse president Nicolas Sarkozy, de Britse premier David Cameron en zo'n duizend andere aanwezigen bogen het hoofd voor Havels in de Tsjechische driekleur gehulde doodskist.

Havel werd in de Sint Vitus, waar sinds 1875 geen staatsbegrafenis was gehouden, uitgeleide gedaan door zijn politieke aartsrivaal en twee van zijn naaste vrienden. De Tsjechische president Vaclav Klaus, minister van buitenlandse zaken Karel Schwarzenberg en de voormalige Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Madeleine Albright zongen zijn lof. "We zullen hem vreselijk missen, maar we zullen hem nooit en te nimmer vergeten", zei de van origine Tsjechische Albright in haar moerstaal.

Aan het slot van de plechtigheid klonk het Tsjechische volkslied en werden 21 saluutschoten gelost. Applaus klaterde op toen Havels kist door een erewacht door de Gouden Poort van de kathedraal naar het crematorium werd gedragen. Daar neemt de familie in besloten kring afscheid, en begraaft de urn met Havels as vervolgens in het familiegraf op het Vinohrady-stadskerkhof. Hij krijgt daar een plaats naast de resten van zijn eerste vrouw Olga, die in 1996 overleed.

Havel, die in 2003 het presidentschap neerlegde, stierf zondagochtend in zijn slaap in zijn buitenhuis op het Noord-Tsjechische platteland. De 75-jarige kettingroker leed sinds de jaren die hij in een communistische cel doorbracht aan een reeks longkwalen.

Sinds zijn verscheiden hebben vele Tsjechen bloemen en kaarsjes gelegd aan de voet van nationale monumenten, zoals het gedenkteken voor de Fluwelen Revolutie van 1989. Vergelijkbare spontane acties vonden in heel het land plaats. Het was het grootste nationale rouwbetoon sinds de dood van Tomas Masaryk, de eerste president na de onafhankelijkheid, in 1937.

Vrijdag volgden duizenden opeengepakte Tsjechen op een binnenplaats van de Praagse burcht de herdenkingsdienst op grote televisieschermen. Eerder deze week trotseerden zij de kou en wachtten urenlang in de rij om de opgebaarde Havel de laatste eer te bewijzen. Velen van hen vergezelden weduwe Dagmar woensdag toen zij in een serene processie haar man door de hoofdstad naar de burcht begeleidde.

Afscheid Vaclav Havel met emotionele ceremonie (Foto: Novum)