Nieuwe ECB-baas moet vol aan de bak
Het is niet het makkelijkste moment om te beginnen aan een van de belangrijkste en momenteel ook een van de zwaarste functies in Europa. Mario Draghi zal, wanneer hij dinsdag het presidentschap van de Europese Centrale Bank heeft overgenomen van Jean-Claude Trichet, al zijn kunde en ervaring moeten aanwenden om de eurozone te behoeden voor rampspoed en om de regio economisch in rustiger vaarwater te brengen.
De toekomst van de euro en de ontwikkeling van de Europese schuldencrisis hangen in grote mate af van de lijnen die Draghi als ECB-chef uitstippelt. De bank hield tot dusverre de rentes laag op leningen die landen als Italië en Spanje aangaan door hun obligaties op te kopen. Op deze wijze werd voorkomen dat de landen afsnelden op een bankroet. Griekenland, Ierland en Portugal konden zo eerder worden behoed voor een faillisement.
Net als zijn voorganger Trichet is Draghi een voorstander van de strenge en soms impopulaire opvatting van het ECB om inflatie in te dammen. Vorige week maande hij Italië om zijn begrotingsproblemen zelf aan te pakken, in plaats van te dralen en te wachten op hulp van buitenaf. De 'buitengewone maatregelen' die de ECB heeft genomen - zoals het opkopen van obligaties - zijn slechts 'tijdelijk', zei hij.
Dinsdag krijgt Draghi op een persconferentie alle gelegenheid om dit op het oog onschuldige woord te definiëren. Als de maatregelen van de ECB inderdaad tijdelijk zijn en worden beëindigd, wacht de afgrond. Landen kunnen dan niet meer aan hun betalingsverplichtingen voldoen, waarna banken ten val komen en de economie tot stilstand komt. Een nieuwe recessie is het gevolg. In sommige scenario's betekent dit het einde van de euro.
Als het opkopen van obligaties door de ECB aan de andere kant niet tijdelijk van aard is, is er het risico van lakse en gemakzuchtige politici, die achteroverleunend wachten tot de centrale bank hun te hulp schiet.
Voor Draghi rest dus slechts een beperkte bewegingsruimte, waarin hij op de korte termijn markten tot bedaren moet brengen, maar terzelfdertijd regeringen moet overtuigen van de tijdelijke aard van de maatregelen. Op die manier moet voorkomen worden dat er geen 'verslaving aan ECB-actie door regeringen ontstaat', aldus Marco Valli, econoom van Unicredit. "Dat zou bijzonder gevaarlijk zijn", voegde hij eraan toe.
De noodzaak van ECB-optreden is niet te omzeilen, maar Draghi zal duidelijk moeten aangeven wat de ECB precies gaat doen en voor hoelang.
Nieuwe ECB-baas moet vol aan de bak (Foto: Novum)