'Klokkenluider en journalist onvoldoende beschermd'

Klokkenluiders krijgen te weinig aandacht en bescherming. Dat geldt ook voor journalisten die gelekte informatie doorgeven in het algemeen belang. Dat concluderen wetenschappers in de tweede Nationale Persvrijheidsmonitor, die dinsdag wordt gepresenteerd.

Deze realiteit in Nederland staat haaks op jurisprudentie van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens. Het wachten is op het in 2008 aangekondigde wetsvoorstel bronbescherming, stellen de onderzoekers.

In de monitor is verder aandacht voor het 'alarmerende' wetsvoorstel dat de bestrijding van computercriminaliteit moet versterken. "Dit voorstel kan de persvrijheid serieus beperken als het Openbaar Ministerie de bevoegdheid krijgt om complete websites en communicatiediensten af te sluiten om toekomstige strafbare feiten te voorkomen." Dit lijkt volgens de wetenschappers onder leiding van hoogleraar mediarecht Wouter Hins sterk op een publicatieverbod.

De monitor signaleert opnieuw dat de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) aan modernisering toe is. Uit twee arresten van het Europese Hof tegen Hongarije blijkt dat ook de Nederlandse wetgeving inzake openbaarheid tekortschiet.

In opdracht van de Nederlandse vereniging van Journalisten (NVJ) zijn de effecten van de Wob nader onderzocht. Daaruit blijkt dat de afhandeling van Wob-verzoeken van journalisten traag verloopt, waardoor de nieuwswaarde verdampt. Journalisten moeten gemiddeld ruim drie maanden wachten na een aanvraag.

Bij beroepsprocedures is er zelfs een wachttermijn van langer dan een jaar. Dit ondermijnt volgens de NVJ de bedoeling van de procedure. Bij de behandelend ambtenaren zou vaak onwetendheid over de wet bestaan, of zelfs onwil om die op fatsoenlijke wijze uit te voeren.

Het Wob-onderzoek en de monitor worden dinsdagmiddag gepresenteerd in Amsterdam. Hierna volgt een reactie van minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Piet Hein Donner (CDA), meldt de NVJ.