Leers wil praten over wijziging Schengen-verdrag
De controles bij de grenzen met België en Duitsland moeten 'zo nodig' weer kunnen worden geactiveerd. Niet alleen als de openbare orde in gevaar komt, maar ook als andere landen iets verkeerd doen of iets nalaten.
Dat zei minister voor Immigratie en Asiel Gerd Leers (CDA) dinsdag in een Kamerdebat over de 20.000 tot 25.000 Tunesiërs die van Italië een tijdelijke verblijfsvergunning hebben gekregen. Daardoor kunnen zij eenvoudig doorreizen naar andere Europese landen.
Het opnieuw invoeren van grenscontroles is nu geen 'proportioneel' antwoord op de 'migrantenstroom' uit Noord-Afrika, zei Leers. "Het is ondoenlijk om om de 10 meter een slagboom of douanier neer te zetten. Dat kost enorm veel geld en ondermijnt het vrije verkeer van mensen." Wanneer dat dan wel zou moeten gebeuren, moet hij nog bespreken met zijn EU-collega's.
Italië en Frankrijk vroegen de Europese Unie eerder dinsdag in een brief het Schengen-verdrag te herzien, maar daar wilde Leers zich niet bij aansluiten. Het Schengen-verdrag staat toe dat inwoners van de lidstaten visumvrij kunnen reizen, maar Frankrijk en Italië willen dat het in 'exceptionele gevallen', zoals bij de recente stroom immigranten uit Noord-Afrika, aan banden kan worden gelegd.
Leers gaf politie en marechaussee eerder de opdracht extra te letten op Tunesiërs die uit Italië komen. Ook is er extra toezicht op de luchthavens. PVV-Kamerlid Sietse Fritsma had gepleit voor de herinvoering van grenscontroles en het tijdelijk opschorten van 'Schengen'. "Misschien zitten er criminelen of terroristen bij."
Leers erkende dat onder de mensen die Noord-Afrika hebben verlaten ook asielzoekers zijn. Diverse fracties benadrukten dat zij een eerlijke procedure moeten krijgen. De minister zei 'ruimhartig' te willen zijn voor asielzoekers uit Noord-Afrika, van wie er volgens hem te veel naar Malta zijn gegaan. Duitsland heeft aangegeven er daar honderd, onder wie Eritreërs, van te willen 'overnemen'. Leers zei dat Nederland overweegt er twintig over te laten komen.
De bewindsman zei dat hij 'ontzettend kwaad' was over de 'onacceptabele' actie van Italië, dat niet vooraf heeft overlegd over de verblijfsvergunningen en ook geen hulp heeft gevraagd. Maar Leers ontkende dat het Europese asiel- en migratiebeleid in duigen ligt. "Maar het doorkruist wel de geloofwaardigheid van het Europese asiel- en migratiebeleid."
De Europese ministers praten op 12 mei opnieuw over de kwestie. Leers zei dat dan een brief van de Benelux en mogelijk ook Duitsland wordt besproken. Hierin staat dat de vingerafdrukken van de vluchtelingen uit Tunesië opgeslagen moeten blijven in de Europese databank, voor het geval zij een hernieuwd asielverzoek indienen. Tijdens die bijeenkomst moet volgens Leers ook worden gepraat over structurele oplossingen, zoals het creëren van werk in landen langs de Noord-Afrikaanse kust.