Japan: Status reactoren Fukushima

Na de aardbeving en daaropvolgende tsunami van vorige week vrijdag zijn er nu al een week grote problemen bij de zes reactoren van de kerncentrale Fukushima Daiichi. De aardbeving schakelde de reactoren zelf uit, volgens protocol. Wat echter niet de bedoeling was, was dat de tsunami vervolgens de koelsystemen en back-upgeneratoren uit zou schakelen. Hieronder een korte samenvatting per reactor naar aanleiding van de laatste statusupdate van TEPCO, de exploitant van de centrale.

De Japanse en Amerikaanse overheden hebben enkele meetresultaten bekendgemaakt. In Tokio en in het westen van de VS is straling gemeten boven de normale waardes, maar deze straling is niet zo hoog dat er een gevaar voor de volksgezondheid dreigt.

In melk en spinazie uit de regio Fukushima is radioactiviteit gemeten, waardoor deze producten schadelijk zouden zijn wanneer geconsumeerd. Ditzelfde geldt voor leidingwater in die regio. De verkoop van voedsel en drinken uit die regio is dan ook stilgelegd door de Japanse overheid.

In de lucht vlak bij reactoren 3 en 4 is cesium en radioactief jodium gemeten. Kyodo meldt nu dat ook radioactiviteit is gemeten in het leidingwater in Tokio, maar dit is nog nergens bevestigd.

Reactor 1
Doordat de reactor niet meer gekoeld kon worden, liepen de temperatuur en daarmee de druk in de reactor snel op. Men probeerde dit euvel te verhelpen door radioactieve stoom te laten ontsnappen, waarbij eerst een klep niet goed functioneerde, maar dit zette onvoldoende zoden aan de dijk.

Als gevolg van de oplopende druk vond er een waterstofexplosie plaats waarbij de buitenste beschermingskoepel beschadigd raakte. Deze bescherming is voor wanneer er een meltdown (het smelten van de kern of splijtstofstaven) plaatsvindt, deze dient dan te zorgen dat de daarbij vrijkomende straling niet buiten het reactorgebouw terechtkomt. Er is echter ook een binnenste veiligheidskoepel die niet beschadigd zou zijn geraakt bij de explosie.

De temperatuur bleef gedurende de week oplopen, waarop TEPCO besloot om zeewater voor de koeling en boorzuur om de kernreacties te stoppen in de reactor te pompen. Boorzuur stopt de kernreactie doordat het bepaalde stoffen bindt, waardoor deze stoffen op zichzelf niet meer kunnen zorgen voor de kernreacties waarbij straling vrijkomt. De splijtstofstaven zijn lange tijd gedeeltelijk of helemaal - dit is niet geheel duidelijk - niet gekoeld geweest en hierbij beschadigd geraakt.

Reactor 2
Bij deze reactor heeft geen waterstofexplosie plaatsgevonden, maar ook hier faalde de koeling en liep de druk en temperatuur op. Inmiddels is er een elektriciteitsnetwerk geplaatst naar deze reactor en is men bezig dit netwerk aan te sluiten op het koelingssysteem in de hoop dat dit systeem nog functioneert, zodat de reactor op gebruikelijke wijze gekoeld kan worden.

Reactor 3
Over deze reactor zijn de meeste zorgen, omdat hier plutonium ligt opgeslagen in een poel met gebruikte splijtstofstaven. Er heeft eerder in de week een waterstofexplosie plaatsgevonden, waarbij de schade niet goed kan worden gecontroleerd, omdat de stralingswaarde te hoog is. TEPCO is bezig ook voor deze reactor een elektriciteitsnetwerk aan te leggen. De pogingen om de reactor te koelen met helikopters en waterkanonnen zijn gestaakt wegens te hoge straling.

Reactor 4
Hier zijn na een waterstofexplosie twee branden geweest in de poel met gebruikte splijtstofstaven. De reactor is behoorlijk beschadigd, maar hoe beschadigd precies kan niet worden vastgesteld vanwege de hoge stralingswaarde. Ook hier wordt een elektriciteitsnetwerk aangelegd.

Reactor 5
Later in de week hield ook hier plotseling het koelingssysteem ermee op. TEPCO heeft het zaterdag voor elkaar gekregen om dit weer op gang te brengen.

Reactor 6
Zelfde verhaal als bij reactor 5, behalve dat het koelsysteem nog niet op gang is gebracht. Dit wordt op moment van schrijven voorbereid.