PS: Vandaag naar de stembus voor provincie en Eerste Kamer
Nederland gaat woensdag naar de stembus voor de Provinciale Staten-verkiezingen. De verkiezingen zijn ook van groot belang voor de landelijke politiek. Van de uitslag hangt af of de coalitiepartijen een meerderheid kunnen halen in de Eerste Kamer.
Op het stembiljet staan woensdag de namen van de kandidaten voor de 566 zetels in de Provinciale Staten van alle twaalf provincies. Deze 566 Statenleden kiezen op 23 mei de nieuwe Eerste Kamer.
VVD en CDA hebben nu samen 35 zetels in de Eerste Kamer. De PVV deed vier jaar geleden niet mee aan de Statenverkiezingen, en zit dus ook niet in de Eerste Kamer. Samen moeten de drie partijen nu minstens 38 zetels zien te halen. Anders heeft de gedoogcoalitie geen meerderheid in de senaat.
De oppositie kan dan alle voorstellen van het kabinet blokkeren. "De kans is levensgroot dat die enorme sneeuwschuiver van Job Cohen dan weer de schuur uit wordt gereden en alle belangrijke maatregelen voor ons uit worden geschoven", zei premier Mark Rutte (VVD) hier onlangs over.
Volgens de laatste peilingen gaat het erom spannen of het minimum van 38 zetels wordt gehaald. Het CDA, dat nu 21 zetels in de Eerste Kamer heeft, dreigt te worden gehalveerd of zelfs een nog groter verlies te boeken. "De PVV moet dat zien te compenseren", zegt opiniepeiler Maurice de Hond. "Dat is mogelijk als de PVV een beter resultaat boekt dan bij de Kamerverkiezingen van vorig jaar. Maar omdat de PVV-achterban normaal niet gauw gaat stemmen voor de Provinciale Staten, is het onzeker of dat erin zit."
De opkomst bij provinciale verkiezingen is doorgaans veel lager dan bij verkiezingen voor de Tweede Kamer. Bij de Kamerverkiezingen van vorig jaar ging 75 procent van de kiezers stemmen. Bij de laatste verkiezingen voor de Provinciale Staten bracht ruim 46 procent een stem uit. Opiniepeilers verwachten nu een vergelijkbare opkomst. Het weer hoeft kiezers niet te weerhouden van een gang naar de stembus: volgens het KNMI wordt het zonnig en droog, maar wel fris.
De ongeveer tienduizend stembureaus gaan open om 7.30 uur en sluiten om 21.00 uur. Een eerste prognose van de uitslag hopen persbureau Novum en Maurice de Hond aan het begin van de avond te geven. Voorlopige uitslagen volgen later op de avond. Omdat er overal met het rode potlood wordt gestemd, en niet met stemcomputers, kan het lang duren voordat alle gemeenten de stemmen hebben geteld.
De officiële, definitieve uitslag komt op zijn vroegst vrijdag, en in enkele provincies pas volgende week.